LEO-NIEUWSBRIEF 10122022-18122022

 10 december:

1452: °Johannes Stöffler in Blaubeuren, Baden-Württemberg, Duitsland.  Duits wiskundige, priester astroloog en astronoom die zelf astronomische instrumenten bouwde.  (+16/02/1531, Blaubeuren, Baden-Württemberg (Duitsland)).

1849: °Prosper-Matthieu Henry in Nancy, Meurthe-et-Moselle, Frankrijk.  Frans astronoom die samen met zijn broer Paul-Pierre Henry niet alleen opticien was, maar ook astronoom.  Zij waren gekend voor het realiseren van heel wat fotografische opnames die tot 14de grootte gingen.  Elk van hen ontdekte 7 asteroïden. (+25/07/1903, Pralognan, Savoie (Frankrijk)).

1907: °Daniel Barbier in Lyon, Rhône, Frankrijk).  Frans astrofysicus die gekend is voor zijn stellaire spectrofotometrie voor de classificatie van sterren.  (+01/04/1965, Marseille, Alpes-de-Haute-Provence (Frankrijk)).

1931: °Luciano Tesi in Monsummano Terme in Italië.  Italiaans amateurastronoom die vele kleine planeten ontdekte.  Lag aan de basis van het Pistoia Mountains Astronomical Observatory in San Marcello Piteglio, Italë.

1974: Amerikaanse lancering in opdracht van ESRO, van de eerste Highly Eccentric Orbit Satellite, HEOS-1, met een Thor Delta E1, voor onderzoek van magneetvelden, zonnewind en kosmische straling. (SECalendar December Patrick Poitevin).

1977: lancering Soyuz 26 naar het Salyut 7 ruimtestation.

1992: Mihonoseki meteorietenval door het dak van een huis in Japan.

1999: lancering van de X-Ray Multi-Mirror Telescope, die later is vernoemd tot Isaac Newton en een kunstmaan is van ESA.

2019: +Marc Delange in Antwerpen, Antwerpen, België.  Was vooral gekend in de Volkssterrenwacht Urania waar hij meerdere telescopen bouwde, en na 2013 veel 3D zelfgeprinte telescooponderdelen maakte voor deze volkssterrenwacht.

2022: de maan nadert vanuit de westelijke richting de Tweelingsterren Castor en Pollux. In de ochtenduren vormen zij een rechthoekige driehoek.

2022: de waarnemers van veranderlijke sterren krijgen om 21u03 een minimum van de bedekkingsveranderlijke ster RZ Cassiopeia te zien.

11 december:

1198: +Abdul-Walid Mohammed, ook gekend als Averroes, in Marrakesh, Maghreb, Kalifaat van Almohad.  Arabisch filosoof die zal bijbliven als de commentator op de werken van Aristoteles die werden vertaald in het latijn in de 13de en 14de eeuw.  (°14/04/1126, Cordoba, Al-Andalus (Almoravid Rijk, het huidige Spanje)).

1833: °François Jacques Philippe Folie in Venlo, Limburg, Nederland.  Belgisch astronoom die van 1872 tot 1884 sterrenkundeprofessor was aan de universiteit van Luik.  Van 1885 tot 1897 zou hij directeur zijn van het observatorium van Brussel.  Hij bestudeerde de atmosferische getijden die veroorzaakt werden door de maan en de zon.  (+29/01/1905, België)).

1863: °Annie Jump Cannon in Dover, Delaware, USA.  Deze Amerikaanse astronome bedacht het systeem voor de klassering van sterren op basis van hun spectrum.  De geheugensteun voor dit klassement is gekend in de astronomische wereld als ‘Oh Be A Fine Girl, Kiss Me’.  Ze zou zelf 5 novae en 300 veranderlijke sterren ontdekken.  (+13/04/1941, Cambridge, Massachusetts (USA)).

1945: +Marie-Paul-Auguste-Charles Fabry in Parijs(7), Frankrijk.  Zijn werk in de astronomie is zeer uitgebreid: optica, spectroscopie, fotometrie.  Zou in samenwerking met Pérot studies doen in het zonnespectrum en met Buisson en Bourget de bewegingen van wolken in de Orion-nevel bestuderen.  Hij is ook de ontdekker van komeet Fabry in 1886 vanuit de sterrenwacht van Parijs.  (°11/06/1867, Marseille, (Frankrijk)).

1958: °Stefi Baum, Chicago, Illinois, USA.  Amerikaanse astronome die hielp bij de ontwikkeling van de Hubble Space Telescope.

1972: landing van Apollo 17 Challenger-module op de Maan, de laatste keer dat naar de Maan gereisd werd tot nu toe, met de astronauten Schmitt en Cernan die met het maanwagentje, Challenger’s Baby, bijna 36 km zouden afleggen op de maanbodem.

1987: +Clabon Walter Allen, Australië.  Australisch sterrenkundige die één van de 4 fysici was in het zonne-Observatorium van het Britse Commonwealth bij de oprichting ervan in 1924.  In 1940 werd hij uitgezonden naar Zuid-Afrika om er de totale zonsverduistering te observeren.  (°28/12/1904, Subrico, Perth (Australië)).

1993: bij Sotheby’s wordt een openbare verkoop gehouden van Sovjet ruimteonderdelen en werken.

2022: vannacht kunnen we misschien al de eerste sporen zien van de meteorenzwerm der Geminiden, die morgenmiddag, buiten ons zicht, hun maximum kennen.

12 december:

1803: °James Challis in Braintree, Essex, Engeland.  Professor aan de Universiteit van Cambridge en directeur van het observatorium van Cambridge.  Dit observatorium slaagde er niet in om Neptunus te ontdekken tijdens zijn beleid.  (+03/12/1882, Cambridge, Cambridgeshire (Engeland)).

1838: °Sherburne Wesley Burnham in Thetford, Vermont, USA.  Oorspronkelijk journalist, zou hij 50 jaar spenderen aan het zoeken naar dubbelsterren en er 1340 ontdekken.  Als resultaat hiervan bracht hij in 1906 de ‘Burnham Double Star Catalogue’ uitgeven waarin niet minder dan 13.665 paar geregistreerd werden.  Uiteindelijk ontdekte hij later nog het eerste zogenaamde Herbig-Haro-object, dat inmiddels de naam ’Burnham’s Nebula’ (HH255) kreeg.   (+11/03/1921, Chicago, Illinois (USA)).

1839: °Georges Antoine Pons Rayet in Bordeaux, Gironde, Frankrijk.  Samen met Charles Joseph Etienne Wolf (1827-1918) lag hij in 1967 aan de basis van de benaming van de zogenoemde Wolf-Rayet-sterren.  (+14/06/1906, Bordeaux, Gironde (Frankrijk)).

1840: °Emile Delvallée In Frameries, Henegouwen, België.  Frans wiskundige.  Hij gaf ‘Leçons élémentaires de cosmographie à l’usage des candidats au baccalauréat ès lettres’ uit in 1867.

1871: de expeditie naar de totale zonsverduistering van die dag in Indië wordt georganiseerd door Janssen.

1871: °Wilhelm Ebert in Leipzig.  Vrijwilliger in de sterrenwacht van Parijs vanaf januari 1897, waarna hij naar Kiel vertrok tot 01/12/1901.  Na een kort verblijf in de sterrenwacht van Strasbourg werd hij in 1904 (Privatdozent’ aan de Universiteit van Greiswald, nabij het Duitse Rostock.  Hij zou terugkomen naar Parijs en Nice.  (+21/11/1916, Wenen (Oostenrijk)).

1916: +Leo, Anton Karl, de Ball in Wenen, Oostenrijk. In 1878 werkte hij aan het observatorium van Gotha en in 1881 in Bothkamp.  Daarna verhuisde hij naar Ukkel, België, vooraleer directeur te worden van het observatorium van Kuffner in Wenen.  Ontdekte  de planetoïde (230)Athamantis in de sterrenwacht van Bothkamp op 03/09/1882.  (°23/11/1853, Lobberich, Rijnland (Duitsland)).

1921: +Henrietta Swan Lewitt in Cambridge, Massachussetts, USA.  Deze Amerikaanse ‘computer’ (rekenaar) ontdekte de relatie tussen de periode en de helderheid van de zogenoemde Cepheiden waarmee astronomen de afstand van deze sterren te bepalen. (°04/07/1868, Lancaster, Massachusetts (USA)).

1922: °Emilia Pauline Pisani (Lee) Belserene.  Amerikaanse astronome die zich specialiseerde in de waarneming van veranderlijken en een expert zou worden in het gebied van de RR Lyrae-sterren.  (+11/12/2012, Port Angeles, Washington (USA)).

1928: °Jean Meeus die wiskunde studeerde.  Hij is vooral in Vlaanderen en verder bekend om zijn uitgaven in de astronomische wereld.  Getuige hiervan is zijn jarenlange inzet voor het uitgeven van de 'Hemelkalender’, een jaarlijks weerkerende uitgave van de ‘Vlaamse Vereniging voor Sterrenkunde’, maar hij werkt ook mee aan een Franse uitgave van iets soortgelijks.  Verder zijn er nog een aantal naslagwerken over wiskundige proeven, gekend als de Mathematical Astronomy Morsels, I tot V.  Het verenigingsblad ‘Heelal’(VVVS), en de uitgave ‘Ciel et Terre’ (SRBA) , ‘Hemel en Dampkring’(NVWS)en l’Astronomie’ (SAF) zijn ook jarenlang gekenmerkt door zijn artikels.  Om hem te huldigen heeft de International Astronomical Union de op 24 september 1935 de door Eugène Delporte ontdekte planetoïde (2213) Meeus genoemd.

1959: +John August Anderson in Alladena, Californië, USA.  Amerikaans astronoom die van 1908 tot 1916 professor astronomie was aan de John Hopkins Universiteit van Baltimore, en daarna werkzaam in het ‘Mount Wilson Observatory’.  (°07/08/1876, Rollag, Minnesota (USA)).

1961: lancering van OSCAR 1 (Orbiting Satellite Carrying Amateur Radio), de eerste radio-amateur-satelliet die maar 22 dagen in zijn baan bleef, maar toch baanbrekend was amper 10 jaar na de lancering van Sputnik 1.  Nu zijn nog zo’n 45 dergelijke kunstmanen operationeel.

1970: een Italiaanse ploeg, op het lanceerplatform San Marco, wordt de eerste om een satelliet, de Explorer 42, ook gekend als Uhuru, te lanceren voor de USA.  De satelliet keerde terug in de atmosfeer op 5 april 1979.

1978: °Chen Dong in Luoyang, Henan, China.  Deze Chinese gevechtspiloot zou 2 maal de ruimte ingaan en dit met Shenzou 11 op 17/10/2016, naar het ruimtestation Tiangong-2, en Shenzhou 14 op 05 juni 2022 voor een missie van 6 maand.

1994: +Stuart Allen ‘Stu’ Roosa in Falls Church, Virginia, USA.  Amerikaans ruimtevaarder met eerste en enige vlucht Apollo 14, waarbij hij de commandomodule piloteerde en dus om de Maan bleef cirkelen terwijl zijn lotgenoten naar de maan afdaalden en terugkeerden in januari/febuari 1971.  (°16/08/1933, Durango, Colorado (USA)).

2011: de ruimtesonde Cassini vliegt langs de Saturnusmanen Dione en Titan, op respectievelijk, 99 en 3586 kilometer.

2012: succesvolle lancering van de eerste Noord-Koreaanse satelliet KMS3-2 (KWANGMYONGSONG 3) voor aardobservatie.

2022: de maan komt in haar verste punt van haar baan om de aarde om 02u28, en dit op een afstand van 405869 km.

13 december:

1662: °Francesco Bianchini in Verona, Italië.  Italiaans astronoom die voornamelijk Venus observeerde waarvan hij de omwenteling raamde op 24 dagen en 8 uur.  (+02/03/1729, Rome (Italië)).

1805: °Johann von Lamont in Corriemulzie, Aberdeenshire, Schotland.  Astronoom, maar begon zich hoofdzakelijk te inetresseren in het aards magnetisme waarin hij een tienjarige cyclus dacht te herkennen, wat ongeveer samenging met de zonnecyclus.  In 1845 en 1846 observeerde hij iets wat later de planeet Neptunus zou blijken te zijn.  (+06/08/1879, München, Beieren (Duitsland)).

1867: °Kristiaan Olaf Bernhard Birkeland in Oslo, Noorwegen.  Noorse wetenschapper bekend om zijn verklaring van het poollicht.  (+15/06/1947, Hotel Seiyoken, Kawasaki, Kanagawa (Japan)).

1903: °Marie Belin de Ballu Weitzler (na huwelijk Marie Weitzleer) in Kielce, Polen.  Van 1924 tot 1936 zou zij werken in het observatorium van Odessa.  In 1895 huwde zij met de Franse Eugène Belin de Ballu.  en was een tijdlang in dienst van het ’Observatoire de Paris’.  Toen ze in 1938 de Franse nationaliteit aanvroeg werd die niet toegestaan en verloor ze haar beurs.

1918: +Chrétien Edouard Caspari in Parijs(5), Frankrijk.  Frans astronoom met de Gauthier-Villars editie “Cours d’astronomie pratique - application à la géographie et a la navigation”.  Beroepshalve bezig met het gebruik van de astronomie voor positiebepalingen op zee.  Was van 1905 tot 1907 voorzitter van de ‘Société Astronomique de France’, SAF. (°13/09/1840, Sainte-Marie-aux-Mines, Haut-Rhin (Frankrijk)).

1920: Francis Pease (1881-1938) meet met de interferometer van Mount Wilson de eerste sterrendiameter, met name van Betelgeuze.  Zou deelnemen aan de bouw van de 5 meter-telescoop van Mount Palomar.

1972: 50 jaar geleden werden de laatste stappen op de maan gewandeld en gereden, een uitstap die 7 uur 36 minuten en 56 seconden zou duren, na de landing van Apollo 17 die ‘s anderendaags terug zou opstijgen.

2012: Chang’e 2 vliegt langs de asteroïde (4179) Toutatis.

2018: de Virgin Galactic VSS Unity bereikt de ruimte in een suborbitale vlucht.

2022: kijk vanaf 18u30 naar het spel van de maantjes van de planeet Jupiter.

14 december:

1546: °Tyge Ottesen Brahe, gekend als Tycho Brahe, in Knutstorp Castle, Zweden.  Eén der voornaamste astronomen uit de 16de eeuw en één van de laatsten die geen telescoop kenden.    Hij startte zijn eerste observatorium in 1582 en gaf een job aan Kepler.  Hij werd in 1597 de officiële keizerlijke astronoom van de Heilige Romeinse Keizer Rudolph II.  (+24/10/1601, Praag (Tsjechië)).

1683: +Anthelme Voituret in Dijon, Cöte-d’Or, Frankrijk.  Franse astronoom die in 1672 de nova R Vulpecula ontdekte en een waarnemingsverslag van zijn observaties van de komeet van 1680 uitbracht.  (°  /  /1618, Chatenay-Vaudin, Haute-Marne, (Frankrijk)).

1807: °Thomas William Webb.  Brits astronoom.  Deed aan astronomie tijdens zijn vrije tijd vanuit een zelfgebouwd observatorium met een 94 mm refractor en kocht later nog enkele exemplaren waaronder een 225 mm refractor waarmee hij observeerde van 1866 tot zijn dood in 1885.  Is vooral gekend voor zijn boek: ‘Celestial Objects for Common Telescopes’ in 1859.  (+19/05/1885)).

1850: Eugène Vimont in Robodanges, Orne, Frankrijk.  Bij de stichting van het tijdschrift ‘l’Astronomie’ door Flammarion werd hij een medewerker aan deze uitgave.  Bij de opheffing ervan zou hij in 1894 een eigen blad uitgeven: Les sciences populaires, revue mensuelle internationale d’astronomie, de météorologie et des sciences d’observation’.  (+  /  /1900, Parijs (Frankrijk)).

1881: +William Radcliff Birt in Leytonstone, Oost-Londen.  Iers amateur-astronoom die waarnemingen deed met Lee in Hartwell en bouwde zijn eigen observatorium bouwde in 1866.  Zou tussen 1843 en 1850 samenwerken met John Herschell die hem waarschijnlijk introduceerde bij de bouwers van het Kew Observatory in Richmond, Londen.  (15/07/1804, Southwark, Surrey, (UK)).

1913: °Vladimir Evgen’evich Stepanov in Makyivka, Oekraïne, Rusland.  Gekend voor zijn werk in zonnefysica en de relatie Zon-Aarde.  Hij was zeker een promotor voor de ontwikkeling van astronomie in Siberië. (+26/08/1986, Irkoetsk (Rusland)).

1936: °Robert Allan Ridley Parker in New York City, New York, USA.  Amerikaans astronaut die voor zijn eerste ruimtevlucht meevloog met STS-9 Columbia op 28/11/1983 voor het eerste wetenschappelijke werk in Spacelab.  In 1990 maakte hij nog een tweede vlucht als missiespecialist bij vlucht STS-35 Columbia.  Zijn derde voorziene vlucht met STS-61-E Columbia ging niet door na de ramp met de Challenger.  Heeft NASA verlaten in 1993.

1937: +Walter Ernst Bernheimer in Wenen, Oostenrijk.  Oostenrijks astronoom die 1922 startte in het Observatorium van Wenen en hoofdzakelijk aan fotometrie deed van sterren en nevels.  (°08/12/1937, Wenen, (Oostenrijk)).

1962: de eerste Venus langsvlucht door de Amerikaanse Mariner 2.

1972: Apollo 17 astronaut Gene Cernan wordt de laatste mens om de maan te verlaten.

1976: +Donald Howard Menzel in Boston, Massachusetts, USA.  Werd in 1932 astronoom en was directeur van het Harvard College Observatory van 1954 tot 1966.  Naast zijn zonnewaarnemingen van niet minder dan 15 zonsverduisteringen, deed hij heel wat spectroscopisch werk bij het bepalen van de rotatieduur bij de planeten Uranus en Neptunus.  (°11/04/1901, Florence, Colorado (USA)).

2013: Chang’e 3, gelanceerd op 02/12/2013, op 06/12 in een baan om de Maan gekomen, maakt een zachte landing op de maan en ontplooit het maanwagentje Yutu.

15 december:

1612: Simon Marius observeert als eerste de Andromedanevel door een telescoop.

1745: °Johann Gottfried Koehler, Gauernitz, Klipphausen, Duitsland.  Duits astronoom en ontdekker van nevels, sterrenhopen en sterrenstelsels, zoals de open cluster M67, elliptische nevels M59 en M60, die beiden op 11 april 1779 ontdekt werden.  Er moet wel bij opgemerkt worden dat de letter M er pas bijkwam op het ogenblik dat Messier deze objecten opnam in zijn catalogus;  (19/09/1801, Dresden (Duitsland)).

1791: Caroline Herschel ontdekt haar 4de komeet.

1834: °Charles Augustus Young in Hannover, New Hampshire, USA.  Amerikaans astronoom die doceerde in Princeton vanaf 1877, na een loopbaan in Dartmouth.  In 1876 zou hij de eerste zijn om een spectroscoop te gebruiken om de rotatie van de zon te bepalen.  (03 of 04/01/1908, Hannover, New Hampshire (USA)).

1852: °Antoine Henri Becquerel in Parijs, Frankrijk.  Frans natuurkundige die  de radioactiviteit zou ontdekken in 1896.  Hij had als astronoom ook onderzoek gedaan naar zonnestralen.  (+25/08/1908 in Le Croisic, Loire-Atlantique (Frankrijk)).

1882: °Albert Ulysse Senouque in Parijs(11), Frankrijk.  Frans astronoom die al vanaf 1897 lid was van de SAF.  Als medewerker van Baume Pluvinel zou hij deze vergezellen om de totale zonsverduistering van 17 mei 1901 te observeren in Sumatra, en datzelfde jaar de ringvormige verduistering van 11 november in Caïro, Egypte. Werd in 1902 tijdelijk medewerker aan de sterrenwacht van Meudon.  Zijn derde zonsverduistering volgde hij in augustus 1905 in Alcala de Chisvert, Spanje.  (+04/05/1969, Boulogne-sur-Seine (Frankrijk)).

1923: °Freeman John Dyson in Crowthorne, Berkshire, England.  In Engeland geboren Amerikaanse natuurkundige, vooral  gekend door zijn werk in kwantummechanica, vastestoffenfysica en ontwikkeling van kernreactoren, maar vooral zijn geloof in het bestaan van buitenaards leven.  Tussen 1957 en 1961 werkte hij aan 'Project Orion’, een door kernenergie aangedreven ruimteschip. (+28/02/2020, Princeton, New Jersey (USA)).

1960: °Kin Endate in Iwaizumi, Iwate, Japan.  Japans amateurastronoom die enkele honderden asteroïden ontdekte, meestal in samenwerking met Kazura Watanabe (1955-)).

1965: lancering Gemini 6A, de 5de van 10 bemande vluchten in het kader van Gemini met bevelhebber Walter Shirra (1923-2007) en co-piloot Thomas Stafford (1930-    ).  Zij zouden 1 dag, 1 uur, 51 minuten en 24 seconden in de ruimte blijven.

1970: Venera 7 maakt de eerste zachte landing op Venus en is voor de geschiedenis het eerste tuig dat op een andere planeet landt.

1984: lancering van Vega-1, een onbemande Russische vlucht naar de planeet Venus en de komeet van Halley.

2000: +George Eric Deacon Alcock in England, UK.  Engels astronoom die 6 kometen zou ontdekken waaronder 2 (1963III & 1963IX) in 1959 in een interval van 2 dagen met niets meer dan een 25x105 verrekijker. In 1983 1983d (IRAS-ARACKI-ALCOCK.  Verder ontdekte hij nog 4 novae, waarvan 1967 Del en 1968 Vul.  Hij kende uiteraard de hemel op zijn duimpje nadat hij geïnteresseerd raakte in sterrenkunde na de waarneming van de zonsverduistering van 8 april 1921.  (°28/08/1912, Peterborough, Northamptonshire) (UK)).

2003: Steven F. Udvar-Hazy Center, een annex van het Smithsonian National Air & Space Museum van Virginia opent.  Bij de talrijke grote stukken die het museum herbergt vinden we het vliegtuig Enola Gay, de Gemini 7, en de  ruimtependel Discovery.

2010: lancering van Soyuz TMA-20 (ISS26/27) met de Russische bevelhebber Dmitri Joerjevitsj Kondratjev, Amerikaans pilote Catherine Colemand en Italiaans piloot Paolo Angeli Nespoli.

2015: lancering van Soyuz TMA-19M (ISS46/47) met de Russische bevelhebber Joeri Malentsjenko en vluchtingenieurs, de Amerikaanse Timothy Kopra en de Engelse ESA Timothy Peake.

2017: lancering SpaceX CRS 13, een bevoorradingschip voor ISS.

16 december:

1474: +Ala al-Din Ali ibn Muhammed, ook Ali Qushi genaamd, in Istanbul Eyalet.  Theoloog, rechter, astronoom, wiskundige en fysicus.  (°1403, Samarkand, Oezbekistan).

1560: °Guillaume de Nautonier de Castelfranc, dit Le Nautonier, in Château  de Lourmarié, Vénès, Tarn, Frankrijk.  Frans protestants priester, en astronoom die, als geograaf en gepassioneerd astronoom, een privaat observatorium liet bouwen nabij zijn 17de eeuws kasteel.  (+10/08/1620, Château de Castelfranc, Montredon-Labessonnié, Tarn (Frankrijk)).

1625: °Erhard Weigel in Weiden in der Oberphalz, Duitsland.  Duits wiskundige en astronoom die ervoor ijverde om de paasdatum te bepalen in functie van de lente-evening en de volgende Volle Maan.  (+21/03/1699, Jena,of Thuringen, Saksen-Weimar (Duitsland)).

1796: +Johann Daniel Titius (Tietz) in Lutherstade-Wittemburg, Saksen-Anhalt, Duitsland.  Duits astronoom die samen met Johann Elert Bode de ontdekkers zijn van de ‘wet van Titius-Bode' waarbij de onderlinge afstanden van planeten bepaald worden in een zonnestelsel.  (°02/01/1729, Chojnice (Polen)).

1826: °Giovanni Battista Donati in Pisa, Toscanië, Italië.  Italiaans astronoom die afstudeerde aan de universiteit van Pisa.  Na werken in de Sterrenwacht van Florence, zou hij directeur worden van de nieuwe sterrenwacht van Arcetri.  Deed vooral spectroscopisch onderzoek bij kometen.  Tussen 1854 en 1864 ontdekte hij niet minder dan 6 nieuwe kometen ontdekken.  (+20/09/1873, aan builenpest, Florence, Toscanië (Italië)).

1832: °Wilhelm Julius Foerster in Grünberg, Silezië. Duits astronoom en assistent van Johann Franz Encke.  Is gekend door zijn ontdekking, samen met Oskar Lesseer, van de planetoïde (‘62)Erato.  Na de dood van Encke zou hij directeur worden van de sterrenwacht van Berlijn.  ((+18/01/1921, Potsdam, Brandenburg (Duitsland)).

1857: °Edward Emerson Barnard in Nashville, Tennessee, USA.  Observationeel astronoom en een legende.  Hij deed een groot aantal ontdekkingen.  Hij was vooral gekend voor zijn wijze van observeren: richten op een bepaalde plaats aan de hemel, en achter het oculair wachten tot een object voorbijkwam.  (+06/02/1923, Williams Bay, Wisconsin (USA)).

1921: +Camille Saint-Saëns in Algiers.  Hoewel het best bekend als auteur vinden we van zijn hand gedichten over astronomie.  Hij was ook een vriend van Camille Flammarion die hij regelmatig bezocht in het observatorium van Juvisy.  (°09/10/1835, Parijs (Frankrijk)).

1965: lancering Pioneer 6, net zoals 7, 8 en 9 een reeks sondes om de zonnewind en kosmische straling te meten.

1976: de laatste 2 Saturn V-raketten worden geschonken aan musea.

1997: 12de flyby van Galileo bij de Jupitermaan Europa.

2019: +Alvaro Lopez-Garcia.  Spaans astronoom en professor aan de universiteit van Valencia, Spanje.  Astrometrist en ontdekker en mede-ontdekker, met de Belg Debehogne, van 12 asteroïden.  (°  /  /1941)).

2022: de maan zit om 10u56 in haar Laatste Kwartier. Kort erna zou je de zogenaamde Pitatus-straal kunnen zien aan de maanterminator in de krater Pitatus. Wat eerst nog een redelijke waaier is op de bodem van de krater versmalt tot een smalle straal die de centrale berg even later verlaat.

17 december:

1650: °Arnold Christoph in Sommerfeld, Leipzig, Duitsland.  Een Duits landbouwer en amateurastronoom die de grote komeet van 1683 zag, een week voor Hevelius.  Hij zou ook de Mercurius-transit observeren op 13 oktober 1690.  (+15/04/1695, Sommerfeld, Leipzig (Duitsland)).

1829: Alexandre Allégret in Bologna, Italië.  Tijdens zijn studies had hij een slechte naam door te beginnen aan een bepaalde richting, maar dat onderweg te stoppen en iets anders te beginnen.  Uitgave van: ’Etudes sur divers points d’astronomie et de chronologie ancienne’ bij Giraud, Lyon in 1882.  (+29/09/1896, Lyon, Métropole de Lyon (Frankrijk)).

1903: eerste aangedreven vlucht van Orville Wright, samen met zijn broer Wilbur, de pioniers in de luchtvaart.

1931: +Maurice Alliaume in Leuven, Brabant, België.  (°  /  /1882, La Louvière, Henegouwen (België)).

1965: David Howard Levy begint zijn telescopische zoektocht naar kometen.  Sedertdien kan hij op de ontdekking van 8 visuele en 13 fotografische kometen bogen.  Hij catalogeerde niet minder dan 300 deep sky objecten, ontdekte met Henry Holt de eerste Mars-Trojaan (5261) Eureka op 20 juni 1990, ontdekker of mede-ontdekker van 23 kometen en bracht 7 boeken uit.

1973: +Charles Greeley Abbott in Riverdale Park, Maryland, USA.  Deze Amerikaanse astrofysicus was ook secretaris van het Smithsonian Institution. (°31/05/1872, Wilton, New Hampshire (USA)).

1979: eerste succesvolle test van de drie motoren van een spaceshuttle.

2001: +Gordon James Stanley in Monterey, Californië, USA.  Radio-astronoom die de eerste gedetecteerde radioster, Cygnus A, ontdekte samen met John Gatenhy Bolton (1922-1993) en Bruce Slee in 1947.  (°01/07/1921, Cambridge (Nieuw Zeeland)).

2012: GRAIL A & B impacteren de maan.

2015: China lanceert zijn eerste satelliet om aan astrofysica te doen.  De Dark Matter Particle Explorer (DAMPE) moet energetische deeltjes of kosmische straling, gammastraling en fotonen van supernovae, pulsars en andere bronnen meten, en misschien ook wel donkere materie detecteren.

18 december:

1639: °Gottfried Kirch in Guben, Duitsland.  Duits astronoom die vanaf 1705 directeur was van het Berlijnse observatorium.  Was vooral een observator van veranderlijke sterren en kometen, en gekend als ontdekker van de grote komeet van 1680, de eerste komeet die met een telescoop werd ontdekt.  In 1681 ontdekte hij de Wild Duck cluster, wat later als M11 zou gecatalogeerd worden door Messier, in Scutum, en in 1705 de bolvormige sterrenhoop M5 in Serpens. (+25/07/1710, Berlijn (Duitsland)).

1706: +Jean Deshayes in Hotel-Dieu de Quebec, Canada.  Frans astronoom die een nieuwe methode lanceert om de exacte positie te bepalen door de hoekafstanden te meten tussen zon, maan planeten en sterren, wijze die de goedkeuring kreeg van de Franse marine.  Hij zou de lengtegraad van Quebec bepalen tijdens de observering van een maansverduistering.  (°  /  /1650, Parijs (Frankrijk)).

1876: °Gaétan Blum in Parijs, Frankrijk.  In 1894 vroeg hij al aan te sluiten bij de ‘Société Astronomique de France’.  Hij werkte soms aan de sterrenwacht van Meudon, waar hij de expeditie voor het waarnemen van de zonsverduistering van 30 augustus voorbereidde naar Burgos, Spanje.  (+22/12/1945,  )).

1972: +Gale Bruno van Albada in Amsterdam, Nederland.  Deze Nederlandse astronoom was het bekendst voor zijn waarnemingen van dubbelsterren en de evolutie van clusters.  Na het directeurschap van het Bosscha-observatorium in Java, volgde hij Herman Zanstra op als diensthoofd astronomie van de Universiteit Amsterdam in 1959, en werd benoemd tot gewoon hoogleraar astronomie, functie die hij behield tot aan zijn dood in 1972.  (°28/03/1911, Amsterdam (NL)).

1999: lancering van Terra, of Earth Observing System AM-1, naar een zonsynchrone baan om er onderzoek te doen van onze atmosfeer, land en oceanen.  Men hoopt de satellietgegevens te blijven ontvangen tot de jaarwisseling 2025/26.

2010: het laatste der 86 detectorsnoeren van de gigantische Ice Cube in het Antarctische ijs wordt afgezonken via een geboord gat van 60 cm diameter en dit tot een diepte van 2450 meter.