LEO-NIEUWSBRIEF: 29/10/2022-06/10/2022
29 oktober:
840: Lodewijk van Beieren zou de enige keizer zijn die ooit stierf van de schrik tijdens de totale zonsverduistering die toen plaatshad. Zijn drie zonen zouden een oorlog onder elkaar uitvechten om te beslissen wie hem zou opvolgen. (SECalendar, October, Patrick Poitevin).
878: een totale zonsverduistering trok over Londen en koning Alfred beschreef dat de zon verduisterd werd in het eerste uur van de dag. Ook Tycho Brahe zou dit evenement noteren in zijn ‘Historia Coelestis to the Annales Fuldenses’.
1656: °Edmund Halley in Londen, UK. Engels wetenschapper en vriend van Newton aan wie hij voorstelde zijn ‘Principia’ te publiceren. In 1677 reisde hij naar St-Helena om de posities van 350 sterren aan de zuidelijke hemel vast te leggen. Hij observeerde daar ook een Mercuriusovergang op 27 november. Door gebruik te maken van de wetten van Newton op komeetbanen, merkte hij op dat het bij deze van 1531, 1607 en 1682 eigenlijk steeds om dezelfde komeet ging, en voorspelde hij de terugkeer in 1758, wat ook gebeurde. Sindsdien draagt deze komeet, die dus om de 76 jaar terugkomt, zijn naam. In 1705 publiceerde hij zijn studie van 24 kometen in de “astronomia cometicae synopsis”. In 1718 opperde hij dat de objecten, die wij als vaste sterren zien, eigenlijk ook een eigenbeweging hebben. (+14/01/1742, Greenwich (UK)).
1690: °Martin Folkes in Westminster, Londen, Engeland, UK. Engels wiskundige en astronoom die opgemerkt werd door sir Isaac Newton. Werd van 1741 tot 1752 14de Astronomer Royal, en lid van de Franse Koninklijke Academie van Wetenschappen in 1742. (+28/06/1754, Londen, Engeland (UK)).
1707: +Maria Clara Eimmart in Altdorf bei Nürnberg, Beieren, Duitsland. Duitse astronome, koperetser en ontwerper als assistent van haar vader Georg Christoph Eimmart junior. Zou samen met haar vader een maankaart opstellen en etsen. Zij huwde de astronoom Jean Muller. (°27/05/1676, Neurenberg, Beieren (Duitsland)).
1749: de Franse astronoom Le Gentil observeert met een lenzenkijker van 6 m brandpuntsafstand de Andromedanevel en noteert zijn waarneming. Hij beseft eigenlijk niet dat in deze notities nog een kleine nevel, M32, beschreven is.
1780: Pierre Méchain ontdekt een spiraalvormig object in het sterrenbeeld Walvis (Cetus) dat Messier zal opnemen in zijn catalogus als M77, en nu gekend als een Seyfert-stelsel, opgenomen in de ‘New General Catalog’ als NGC 1068.
1783: +Jean le Rond d’Alembert in Parijs, Frankrijk. In juli 1739 startte hij een carrière als wiskundige die een grote bijdrage leverde aan de kennis van partiële differentiaalvergelijkingen. Werd in 1754 verkozen tot lid van de Académie Française. (16/11/1717, Parijs, (Frankrijk)).
1808: °Caterina Scarpellini in Foligno, Italië. Italiaanse astronome die op 01/04/1854 de Grote Komeet C/1854 F1 ontdekte. Ze zou ook de zonsverduistering van 1860 observeren en de meteorenzwermen tussen 1861 en 1868 bestuderen. In 1872 kreeg ze de gouden medaille van de Italiaanse staat. (+28/11/1873, Foligno (Italië)).
1837: °John Herschel, zoon van Sir John Frederick William Herschel (1792-1871), kleinzoon van Sir William Herschel (1738-1822). Hij zou op 18/08/1868 een zonsverduistering waarnemen waarvan het pad door Indië, via Maleisië en Nieuw-Guinéa liep en waarbij vooral spectroscopisch werk op de protuberansen uitgevoerd werd. (SECalendar, October, Patrick Poitevin).
1859: °Richard Hawley Tucker in Wiscasset, Maine, USA. Amerikaans astronoom die het station van San Luis in Argentinië bestuurde om metingen te verrichten van sterren van het zuidelijk halfrond. (+31/03/1952, Palo Alto, Californië (USA)).
1866: °Carl Gustav Witt in Berlijn, Koninkrijk Pruisen, Duitsland. Ontdekker van 2 asteroïden, waarvan (433)Eros de opmerkelijkste is, omdat dit de eerste planetoïde is die een mannelijke naam kreeg. (+03/01/1946, Falkensee, Brandenburg (Duitsland)).
1913: +Louis Saint-Loup in Vuillafans, Doubs, Frankrijk. Frans astronoom. Van hem zijn o.a. ‘Géométrie dans l’espace’, in 1868, en ‘Discours sur les progrès de l’astronomie’ prononcé à la distribution des prix du lycée de Strasbourg’ in 1861. (°30/11/1831, Vuillafans, Doubs (Frankrijk)).
1921: Edouard Annequin wordt aanvaard als stagiair in het ‘Observatoire de Paris’ waar hij werkte met Bosler aan de ‘Carte du Ciel’. Blijft vrijwilliger tot 1928, ogenblik waarop hij de sterrenwacht verlaat.
1951: +Robert Grant Aitken in Berkeley, Californië, USA. Deed zijn studies in Williamstown, Massachusetts en gaf les wiskunde en astronomie in Livermore. In 1895 werd hij astronoom aan het Lick Observatory waar hij 40 jaar bleef. Zijn specialiteit waren de dubbelsterren waarvan hij er 3103 ontdekte. Van zijn hand zijn: ‘Double Stars’ in 1918, en ‘New General Catalogue of Double Stars’ in 1932. (°31/12/1864, Jackson, Californië (USA)).
1959: +Alexander Dmitriyvevich Dubyago in Kazan. Sovjet-astronoom en stichter van de Russische school van selenodesie, de wetenschap van het bestuderen en in kaart brengen van de afmetingen van de maan, de vorm en het oppervlak, maar ook het magnetisch veld en zwaartekrachtvelden. (°05/12/1903, Kazan, Tatarstan)).
1964: de eerste Lunar Landing Research Vehicle-vlucht in aardse omstandigheden.
1987: de Russische Cosmos 1894 wordt de 2000ste kunstmaan.
1991: het NASA ruimtetuig Galileo maakt de eerste opname vanop een afstand van 16.200 km van een asteroïde (951)Gaspra (ontdekt door G.N. Neyman in Simeis op 30/07/1916). Men ziet op de opnames kraters met een diameter tot 300 m. (l’Astronomie, 2022 augustus/september, p. ).
1997: +Dr. Andreas ‘Andy’ Gerasimos Michalitsianos in Baltimore, Maryland, USA. Grieks-Amerikaans astronoom en NASA-astrofysicus. Reeds op jonge leeftijd raakte hij geïnteresseerd in sterrenkunde en leidde een Amerikaanse eclipsexpeditie. Hij werkte o.a. bij het Kitt Peak National Observatory. Later werd hij betrokken bij het ontwerpen van de Hubble Space Telescope en de International Ultraviolet Explorer. Hij werkte ook mee aan op afstand bediende telescopen, en de robot-telescoop op het Griekse eiland Kefalonia werd naar hem genoemd. (°22/05/1947, Alexandrië (Egypte)).
1998: lancering van STS-95 Discovery met de 77-jarige jarige John Glenn aan boord die toen meteen de oudste persoon was die de ruimte inging, nu geklopt door captain Kirk (William Shatner) uit de Star Trek serie. De lancering werd uitgezonden in Amerika via de eerste ATSC HDTV –uitzending. Tijdens dezelfde vlucht werd Pedro Duque de eerste Spanjaard in de ruimte. De bemanning bestond uit bevelhebber Curtis Lee ‘Curt’ Brown, piloot Steven Wayne Lindsey, missie-specialisten Scott Edward Parazynski en Pedro Francisco Duque Duque, van ESA, en de payload-specialsten Stephen Kern Robinson, Chiaki Mukai en John Herschel Glenn jr. De terugkeer was op 07/11/1998.
2012: +Wallace Leslie William Sargent in Los Angeles, Californië, USA. Brits-Amerikaans astronoom die een groot deel van zijn carrière volbracht in het California Institute of Technology (Caltech). Hij was op zo goed als alle markten in de astronomie actief en directeur van Palomar Observatory gedurende 3 jaar. (°15/02/1935, Elsham, North Lincolnshire (UK)).
2022: De maan staat op haar dichtste punt, het perigeum, in deze omloop om de aarde op een afstand van 368291 km van ons.
30 oktober:
1626: +Willibrord Snel(lius) van Royen in Leiden, Nederlandse Republiek. Nederlands astronoom die de meridiaanboog mat tussen Alkmaar en Bergen-op-Zoom. Hij observeerde de komeet van 1618. (°13/06/1580, Leiden (Nederlandse Republiek)).
1632: °Sir Christopher Wren in East Knoyle, Wiltshire, UK. Engels architect, fysicus en astronoom. Vooral gekend als de man die de kerken van Londen liet heropbouwen na de brand van 1666. Maar hij was ook professor astronomie aan het college van Gresham van Londen en in Oxford. Hij ontwierp ook het observatorium van Greenwich in 1675. Hij was Saturnus-waarnemer en verklaarde het ringenstelsel ervan al voor Huygens er over sprak. (+25/02/1723, Hampton Court, Greater London (UK)).
1860: °Karl Petrus T(h)eodor Bohlin in Stockholm, Zweden. Zweeds astronoom die een studie maakte van de storingen die Jupiter veroorzaakt op andere planeten. Als astronoom werd hij directeur van het observatorium van Stockholm in 1915. (+25/05/1939, Stockholm (Zweden)).
1893: +Friedrich Gustav von Bülow, in Kiel (Duitsland). Hij kwam in contact met de natuurkundige en astronoom professor Karl Friedrich Zöllner uit Leipzig en kocht hierop een lens waarna er een telescoop werd gebouwd, voor het Bothkamp observatorium. Er werd weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan, maar de gesprekken met de plaatselijke directeur leverden heel wat interessante theorieën op. Hij stierf op 73-jarige leeftijd in zijn huis in Kiel. (°29/09/1817, Bothkamp, Sleeswijk-Holstein (Duitsland)).
1932: °Zhang Jiaxiang, ook gekend als Chia-Hsiang Chang, in Nanjing, Jiangsu, Republiek China. Een Chinees astronoom aan het ‘Purple Mountain Observatory in het oosten van Nanjing. Ontdekker van (5348)Changjiangcun, een planetoïde van de ‘Hungaria family’, vanop het Purple Mountain Observatory in 1957. (+29/12/2019).
1938: vlak na de radio-nieuws-uitzending zendt Orson Welles het luisterspel, naar een werk van Herbert George Wells, ‘The War of the Worlds’, uit als een live reportage, en zaait paniek bij sommige luisteraars. Het begon als een nieuwsflits dat er eerder die dag nabij Grovers Mill in New Yersey een vreemd voorwerp neerkwam en dat het niet om een meteoriet ging.
1946: °Robert Lee ‘Hoot’ Gibson in Cooperstown, New York, USA. Amerikaans astronaut. Ruimtevluchten: STS-41-B Challenger, STS-27 Atlantis, STS-47 Endeavour, STS-71 Atlantis en STS-61-C Columbia.
1969: +Etienne Vassy in La Croix Valmer, Var, Frankrijk. Frans geofysicus. Zou, samen met zijn echtgenote Arlette Tournaire de hogere atmosfeer, de stratosferische ozonlaag en de atmosferische optiek bestuderen. Hij wordt in Frankrijk erkend als de eerste persoon die het nut van de wetenschappelijke sonderingsraketten promootte. (°14/11/1905, Hauterives, Drôme (Frankrijk)).
1977: +Nojiri Hoei. Japans auteur en astronoom die, in de dertiger jaren van vorige eeuw, voorstelde om naar aanleiding van de ontdekking van de, nu de als dwergplaneet gecatalogeerde, planeet Pluto de naam Melosei (Ster van de Koning (God)), zou gebruikt worden. Deze naam wordt nog soms gebruikt in Chinese en Koreaanse teksten. (°15/11/1885, ()).
1981: lancering van Venera 13 naar de planeet Venus, die op 01/03/1982 werd bereikt en waarbij een landingsmodule gedurende 127 minuten bodemmonsters zou onderzoeken in de helse atmosfeer van de planeet.
1985: lancering STS-61A Challenger voor zijn negende en laatste succesvolle vlucht met een achtkoppige bemanning bestaande uit bevelhebber Henry Warren ‘Hank’ Hartsfield jr, piloot Steven Ray Nagel, de missiespecialisten Bonnie Jeanne Dunbar, James Frederick Buchli en Guion Stewart Bluford jr. en payloadspecialisten Reinhard Alfred Furrer en Wubbo Ockels.
1997: lancering van de 1ste Ariane-5-raket vanop het ‘Centre Spatial Guyanais’. Er zouden er nog 107 volgen, waarvan 100 succesvol verliepen.0
2022: omschakeling van zomertijd naar wintertijd voor een groot deel van de wereld.
2022: Mars wordt stationair in het sterrenbeeld Stier en staat in de tweede nachthelft hoog aan de hemel.
31 oktober:
1695: °John Bevis in Old Sarum, Wiltshire, England. Brits astronoom. Engels dokter en astronoom die het best gekend is om zijn ontdekking van de Krabnevel (M1), in 1731 in het sterrenbeeld Taurus. De supernova die aan de basis lag van deze nevel werd in 1054 gerapporteerd door Chinese astronomen. John Bevis stierf aan de verwondingen na een val vanaf de observatieplaats aan zijn telescoop. (+06/11/1771, Stock Newington, North London (UK)).
1793: °James Dunlop in Dalry, North Ayrshire, Schotland, UK. Schots astronoom die in 1821 in het observatorium van Parramatta werkte, daarna in het privé-observatorium van Brisbane in Roxburgh van 1827 tot 1831. Zijn observaties leverden een catalogus van 7835 dubbelsterren op, en een tweede van 621 nevelachtige objecten. (+22/09/1848, Boora Boora, Gosford, New-South-Wales (Australië)).
1861: °Maurice Théodore Adolphe Hamy in Boulogne-sur-Mer, Pas-de-Calais Frankrijk. Frans astronoom die vooral de hemelmechanica zou bestuderen, maar ook talrijke verbeteringen introduceerde op verschillende meetinstrumenten. (+09/04/1936, Parijs (Frankrijk)).
1909: °Frank Maine Bateson in Wellington, Nieuw-Zeeland. Als directeur van de sectie veranderlijke sterren van de koninklijke vereniging zocht hij een plaats om een observatorium te bouwen in Nieuw-Zeeland dat gevonden werd op Mont John, waarvan hij directeur werd vanaf 1968. Met zijn echtgenote Doris deed hij aan popularisatie van astronomie in Nieuw-Zeeland.(+16/04/2007, Tauranga (Nieuw-Zeeland)).
1920: Walter Baade ontdekt, vanop de sterrenwacht van Bergedorf, de asteroïde (944)Hildago. De naam werd gekozen door een groep Duitse astronomen die de totale zonsverduistering van 10/09/1923 in Mexico observeerden en de dag nadien werden ontvangen door de Mexicaanse president aan wie zij de toelating vroegen om deze planetoïde Hidalgo te noemen naar Miguel Hidalgo y Costilla (1753-1811), de man die in 1810 de Mexicaanse onafhankelijkheid uitriep. (SECalendar, October, Patrick Poitevin).
1943: °Paul Howard Frampton in Kidderminster, England. Brits-Amerikaans theoretisch fysicus en kosmologist. Van 1996 tot 2014 was hij ‘Distinguished Professor’ van natuurkunde en astronomie aan de universiteit van Noord-Carolina in Chapel Hill.
1945: +Charles Edward Adams in Wellington, Nieuw-Zeeland. Nieuw-Zeelands landmeter, seismoloog en amateurastronoom. Hij kreeg de microbe van het sterrenkijken waarschijnlijk doorgegeven van zijn vader, Charles William Adams, ook al een astronoom. Hij startte het doorzenden via radio van de tijd- bips in zijn geboorteland. Eén van zijn uitvindingen was een camera voor de ogenblikkelijke opname van maanfoto’s tussen de sterren. Uiteraard bleef hij ook seismoloog. (°01/10/1870, Lawrence, Otayo (Nieuw-Zeeland)).
1959: +Jean Cabannes in Lecques, Var, Frankrijk. Frans fysicus die zich specialiseerde in de optica. Een van zijn studies ging over de oorsprong van het licht van de nachthemel. Daarvoor liet hij twee spectrografen maken die geïnstalleerd werden op het ‘Observatoire du Pic du Midi’ in de Franse Pyrénéeën. (12/08/1885, Marseilles, Bouches-du-Rhône (Frankrijk)).
1962: +Gabrielle Flammarion-Renaudot in Juvisy-sur-Orge, Palaiseu, Essonne, Frankrijk. Frans astronoom en tweede echtgenote van Camille Flammarion. (°31/05/1877, Meudon, Hauts-de-Seine, Ile-de-France, Frankrijk)).
1999: +Jack Evans en zijn echtgenote Betty stappen beiden uit het leven op 90 en 89 jaar. Hij was gekend doordat hij in het Lincoln National Forest een wetenschappelijk team bijeenbracht die de Sac Peak zou uitbouwen van het eerste zonneobservatorium in de wereld. (SECalendar, October, Patrick Poitevin).
2000: +Kaj Aage Gunnar Strand in Washington DC, USA. Deens/Amerikaans astronoom die zich specialiseerde in dubbelsterren en hun afstanden. (°27/02/1907, Hellerup, Hovestaden (Denemarken)).
2000: Soyuz TM-31 wordt gelanceerd voor de eerste bemanning van het ruimtestation ISS, ISS Expedition 1. De bemanning bestaat uit de Russen Yuri Pavlovich Gidzenko, Sergei Konstantinovich Krikalev en de Amerikaan William McMichael ‘Bill’ Sheperd. Vanaf dat ogenblik zou het station permanent bewoond worden.
2005: NASA meldt de ontdekking van een 2de en 3de maan bij Pluto.
2006: NASA kondigt de 5de en laatste onderhoudsbeurt aan voor de ruimtetelescoop Hubble.
2009: +Qian Xuesen of Hsue-Shen Tsien, Bejing, China. Chinees wiskundige en ruimtevaart ingenieur. Hij was een leider in de ruimtevaartprogramma’s van zowel China als de USA, waar hij in NASA-documenten werd aangeduid als H.S. Tsien. (°11/12/1911, Hangzhou (China)).
2011: lancering van Shenzou 8, een onbemande module voor Tiangong 1, waarmee op 3 november 2011, en een tweede maal op 14 november 2011 een automatische koppeling gebeurt.
2014: tijdens een testvlucht breekt de VSS Enterprise, een Virgin Galactic experimenteel ruimtetuig, in stukken en crasht in de Mojave woestijn in Californië.
01 november:
1830: °Chloe Angeline Stickney Hall. Amerikaanse suffragette, academicus en vooral astronoom die later huwde met Asaph Hall III. (+03/07/1892, North Andover, Massachusetts (USA)).
1858: °Gustav Wilhelm Ludwig von Struve in Tsarskye Selo, Pulkovo (Sint-Petersburg) Rusland. Lid van de Duitse Struve-familie. Russisch astronoom die in 1880 ging werken aan het observatorium van Pulkovo. Autoriteit in statistische sterrenkunde en zonnestudie. In 1894 werd hij directeur van de sterrenwacht van Berlijn waar hij opzoekingswerk deed over planeetmanen. (+04/11/1920, Simferopol, Krim, Rusland)).
1898: °Edwin Francis Carpenter in Boston, Massachusetts, USA. Amerikaans astronoom die in 1938 directeur werd van het Steward Observatory tot 1963. (+11/02/1963, Tucson, Arizona (USA)).
1905: de asteroïde (1967)Menzel wordt ontdekt door Max Wolf (1863-1932) vanuit Heidelberg. De naamgeving was een verwijzing naar Donald Howard Menzel (1901-1976) die sinds 11932 astronoom was, en van 1954 tot 1966 directeur van het Harvard College Observatory en die ook heel wat observaties deed naar de zon.
1919: °Hermann Bondi in Wenen, Oostenrijk. Engels wiskundige van Oostenrijkse afkomst. In 1948 heeft hij in samenwerking met Gold en Hoyle een theorie van een stationair heelal, steady-state model van het universum, voorgesteld als alternatief voor de oerknal. Eén van zijn boeken ‘Cosmology’ werd uitgegeven in 1960. (+10/09/2005, Cambridge (UK)).
1948: tijdens de totale zonsverduistering die geobserveerd werd vanuit Nairobi, Kenia, werd de ‘Eclipse Comet’ op een afstand van slechts 2 graden van de zon gefotografeerd door Robert d’Escourt Atkinson. Deze komeet zou nog tot 03/04/1949 waargenomen worden vanuit het zuidelijk halfrond.
1962: lancering van de Russische Sputnik 23/Mars 1 met een Molniya-raket in de richting van Mars. De bedoeling is een langsvlucht van de planeet Mars, maar na een ruimtereis van 106 miljoen kilometer valt het radiocontact weg.
1977: de Amerikaanse astronoom Charles Kowall ontdekt een nieuwe planetoïde op een fotografische plaat die in de nacht van 18 op 19 oktober 1977 met de Schmidt-telescoop van Palomar werd gemaakt. Nieuwe opnames zullen volgen maar ook op platen uit 1976, 1969, 1952, 1941 en zelfs 1895 kon ze teruggevonden worden. Deze asteroïde (2060)Chiron zit op een zeer elliptische baan tussen de banen van Saturnus en Uranus.
1982: +Jakob Houtgast in Utrecht, Nederland. Universitair hoofddocent Sterrenkunde aan het Astronomisch Instituut van de Rijksuniversiteit Utrecht in Nederland. Was een zonnewaarnemer en maakte deel uit van heel wat expedities naar zonsverduisteringen. Hij is co-auteur van de ‘Photomterich Atlas of the Solar Spectrum’. (° / 1908, Assen (Nederland)).
1994: lancering van de Amerikaanse kunstmaan Wind met een Delta II voor onderzoek naar radiogolven en plasma te bestuderen in de zonnewind en de magnetosfeer van de aarde. Deze kunstmaan staat sinds mei 2004 in het zogenaamde Lagrangepunt L1 gestationeerd en heeft nu nog genoeg brandstof om daar 50 jaar te blijven.
2282: we mogen een maand verwachten waarin drie verduisteringen zullen plaatsvinden. Jammer dat dat niet meer voor ons zal zijn. Deze zijn voorspeld als gedeeltelijke zonsverduistering op 01/11/2282, 16/11/2282 totale maansverduistering en op 30/11/2282 een gedeeltelijke zonsverduistering. (SECalendar november, Patrick Poitevin)
02 november:
1589: °Giovanni Battista Zupi in Catanzera, Calabria, Italië. Italiaans Jezuïet, wiskundige en astronoom die o.a. ontdekte dat de planeet Mercurius ook schijngestalten vertoonde. (+26/08/1667)).
1885: °Harlow Shapley in Nashville, Missouri, USA. Op zijn 16de wordt hij journalist. In 1907 gaat hij studeren aan de Universiteit van Missouri. Aangezien er geen specifieke opleiding voor journalisten is dat jaar schrijft hij zich dan maar in voor de cursus astronomie, en omdat de eerste opleiding op de lijst archeologie is, en hij het woord niet kan uitspreken. In 1911 krijgt hij een beurs en gaat studeren in Princeton waar hij samen met Russell dubbelsterren onderzoekt. Hij toont aan dat de Céphéïden geen dubbelsterren zijn, maar sterren waarvan het volume en de oppervlaktetemperatuur variëren. In 1914 gaat hij naar het Mount Wilson Observatory voor een studie van bolhopen. In 1921 en dit tot 1952 wordt hij hoofd van het Harvard College Observatory in Cambridge. Ondertussen publiceert hij een cataloog van 1249 melkwegstelsels, met Ames, ontdekt een dwergmelkwegstelsel in het sterrenbeeld Beeldhouwer, en in 1938 één in de Oven. Verder publiceert hij heel wat werken die de sterrenkunde moeten populariseren. (20/10/1972, Boulder, Colorado (USA)).
1879: °Charles Augustin Coniel in Montrouge, Hauts-de-Seine, Frankrijk. Start als hulprekenaar in het ‘Bureau des longitudes’, maar wordt op 01/03/1922 opzijgezet nadat hij ziek werd en te dikwijls afwezig was.
1917: de 100”-telescoop van het Mount Wilson Observatory ziet zijn eerste licht. Hij heeft officieel geen naam gekregen, maar Hale beschreef hem in zijn publicaties steevast als de Hooker-telescoop.
1926: +Herbert Alonzo Howe in Denver, Colorado, USA. Amerikaans astronoom en opvoeder. In zijn jeugd raakte hij geïnteresseerd in sterwaarnemingen, en zeker nadat hij in november 1822 de uitzonderlijke uitbraak van de Leoniden kon aanschouwen. In het Cincinnati Observatory ging hij aan de slag als assistent en observeerde hij dubbelsterren. Om gezondheidsredenen verhuisde hij naar Colorado en werd professor astronomie aan de universiteit in Denver. Nadat de universiteit een donatie van 50.000dollar kreeg werd gestart met de bouw van een observatorium, met een lenzenkijker van 0,5 m, de 5de grootste in Amerika toen. Daarmee begon hij nieuwe posities te bepalen van nevels uit de New General Catalogue. (°22/11/1858, Brockport, New York (USA)).
1976: °Andreas Mogensen in Kopenhagen, Denemarken. ESA-astronaut die op 02/09/2015 met een Russische Soyuz TMA-18M naar het ISS vloog.
2002: de ruimtesonde Stardust doet een flyby bij de asteroïde (5535)Annefrank.
03 november:
1643: +John Bainbridge in Oxford, Oxfordshire, UK. Engels wiskundige en astronoom. Na afgestudeerd te zijn als arts, ging hij astronomie studeren en werd bekend om zijn publicatie over de komeet van 1619. In 1619 werd hij professor astronomie aan de Oxford University. Een van zijn publicaties handelde over Sirius, de Hondsster, en de Hondsdagen. (° / /1582 in Ashly-de-la-Louch, Leicestershire (UK)).
1769: °François Clerc in Sarrogna, Jura, Frankrijk. (18/06/1847, ).
1831: John Herschel ontdekt, nabij Polaris, een open cluster die wel eens Collinder 1 of Melotte2 genoemd wordt.
1894: °Herman Zanstra in Schoterland, Friesland, Nederland. Nederlands astronoom. (+02/10/1972, Haarlem, Noord-Holland (Nederland)).
1930: °William Harvey ‘Bill’ Dana in Pasadena, Californië, USA. Testpiloot die enkele vluchten met de X-15 uitvoerde. (+06/05/2014, Phoenix, Arizona (USA)).
1957: lancering, met een R-7 raket, van Sputnik 2, een 508 kg zware ruimtecapsule met de hond Laïka aan boord, meteen het eerste levend wezen in een baan om de aarde. Na 4 omwentelingen kreeg men geen tekenen van leven meer, waarschijnlijk nadat het in de capsule te heet werd, doordat de isolatie bij de lancering gedeeltelijk was losgerukt, en het dier de hitte niet overleefde. De sonde zou, na ongeveer 2570 omwentelingen, op 14 april 1958 terugkeren in de atmosfeer boven de Caraïbische Zee.
1960: +Sir Harold Spencer Jones in Londen, UK. 10de Astronomer Royal van 1933 tot 1955 en die o.a. een team leidde dat een verbetering moest brengen in de bepaling van de afstand tussen de Aarde en de Zon. (°29/03/1890, Kensington, Londen, Engeland)).
1966: testvlucht voor de Manned Orbiting Laboratory, een project dat, na de stopzetting van de Boeing X-20 Dyna-Soar, een nieuw concept van ruimtelaboratorium betekende, onder de leiding van het United States Air Force.
1973: lancering van Mariner 10, vanop Cape Canaveral, naar de planeten Venus en Mercurius, een eerste ruimtevaartuig dat 2 planeten zou van nabij bekijken. Het betekende eveneens het einde van het Mariner-programma. Tijdens het eerste deel van de reis, op weg naar Venus, zou de komeet Kohoutek in het ultraviolette deel van het spectrum onderzocht worden.
1994: lancering STS-66 Atlantis, voor een vlucht van bijna 11 dagen, met bevelhebber Donald McMonagle, piloot Curtis Brown en mission specialists Ellen Ochoa, Joseph Tanner, de Fransman Jean-François Clervoy en Scott Parazynski.
1994: totale zonsverduistering die met succes geobserveerd werd in Chili en Bolivië. Ook jullie dienaar en zijn echtgenote waren getuige op een basketveldje in Huachacalla in Bolivië. De Belgische eclipsjager Patrick Poitevin deed, gewoontegetrouw, zijn waarnemingen vanop het perron van een treinstation, dat perfect op de centrale lijn van het verschijnsel lag.
2002: +Ulrika Babiakova in Piest’any, Slowakije. Slowaakse astronome die tussen 1998 en 2001 14 asteroïden ontdekte. Zij zou ook astronomielessen geven om sterrenkunde te promoten. (°03/04/1976, Banskà Stiavnika (Slowakije)).
2022: de meteorenzwerm der Tauriden is op zijn actiefst.
04 november:
1744: °Johan Bernouilli III in Bazel, Zwitserland. Zwitsers astronoom die directeur werd van het observatorium van Berlijn. In 1772 publiceerde hij een bundel over astronomen, en in 1807 een lijst van astronomen. Als jongeling werd hij al bestempeld als wonderkind en zou uitgroeien tot wellicht de laatste van de hoofdfiguren van het geslacht Bernouilli. (+13/07/1807, Berlijn (Duitsland)).
1871: °William Hammond Wright in San Francisco, Californië, USA. Amerikaans astronoom en directeur van het Lick Observatory van 1935 tot 1942. (+16/05/1959, San José, Californië (USA)).
1920: +Gustav Wilhelm Ludwig von Struve in Simferopol, Krim, Rusland. Russisch astronoom die heel wat astronomisch statistisch werk verrichte en ook voor zijn zonnewaarnemingen gekend was. (°01/11/1858, Sint Petersburg (Rusland)).
1943: °Leif Erland Anderson in Falkenberg, Halland County, Zweden. Werkte samen met Whitaker aan een catalogus van de namen van maandetails voor NASA die verscheen in 1982. Hij was één der eersten die besefte dat Pluto en Charon elkaar zouden verduisteren, iets dat slechts om de 124 jaar gebeurt. (+04/05/1979, Falkenberg, Halland County (Zweden)).
1962: lancering van de Russische Sputnik 24/Mars 2MV-3/Mars 1962B met een Molnia raket in de richting van Mars et de bedoeling een langsvlucht van de planeet te maken. De 890 kg zware sonde raakt echter niet verder dan een aardbaan.
1983: de kleine planeet (3841)Dicicco wordt ontdekt door Brian A. Skiff vanuit Anderson Mesa, Coconni County, Arizona, USA. De naam werd gegeven in herkenning van Dennis di Cicco , die gekend is door zijn bijdragen als één der mede-uitgevers van ‘Sky and Telescope’. Verder was hij nog aanwezig aan een aantal expedities voor het observeren van zonsverduisteringen. (SECalendar november, Patrick Poitevin).
1988: het getrouwde stel, Carolyn Spellman Shoemaker en Eugene M. Shoemaker ontdekken planetoïde (5869)Tanith vanuit Palomar. De naam heeft zijn oorsprong bij de Cartagenen die verslagen werden door de Romeinen die haar aanbaden als Caelestis. In de Punische wereld werd ze voorgesteld als een gevleugelde hemelgodin die een zodiac op het hoofd had en de maan en zon in elke hand droeg. (SECalendar november, Patrick Poitevin).
2010: de komeetsonde DIXI (Deep Impact eXtended Investigator), eigenlijk een omgedoopte Deep Impact, ontmoet de komeet 103P/Hartley voor onderzoek ervan. Deze ontmoeting liet toe zich een goed beeld te vormen van de jets, stof en gas, en die in verband te brengen met oppervlaktedetails.
05 november:
1846: °Edward Singleton Holden in St. Louis, Missouri, USA. Van 1873 tot 1880 was hij werkzaam aan het US Naval Observatory waar hij de Orionnevel bestudeerde met de 66 cm kijker, waarvan hij de resultaten publiceerde in 1882 als ‘Monography of central parts of the Orion nebula’. In 1881 zou hij directeur worden van het Washburn Observatory in Madison, Wisconsin, en in 1888 van het Lick Observatory. Zijn zeer strenge karakter botste met dat van zijn medewerkers en hij werd weggepromoveerd als bibliothecaris in de West Point Academy. In 1883 leidde hij een expeditie naar een totale zonsverduistering in de hoop een planeet binnen de Mercuriusbaan te vinden.
1906: °Frederick (Fred) Lawrence Whipple in Red Oak, Iowa, USA. Deze Amerikaanse astronoom werkte in Harvard vanaf 1939, als professor-directeur vanaf 1950, en vanaf 1955 aan het Astrofysisch observatorium van Smithson tot 1973. Hij werd de ontdekker van 6 kometen, waarvan 1 periodieke in 1933 op het Oak Ridge Observatory en die uiteraard zijn naam draagt. Hij was de eerste die een komeet als een sneeuwbal voorstelde, theorie die nu algemeen wordt aangenomen. (+30/08/2004, Cambridge, Massachusetts (USA)).
1964: lancering van de Amerikaanse Mariner 3 met een Atlas Agena D-raket voor een langsvlucht van de planeet Mars, maar het gaat al mis kort na de lancering als de eigenlijke sonde niet loskomt van de lanceerraket.
1983: vanuit het ‘Osservatorio San Vittora’ in Bologna wordt de kleine planeet (3744)Horn-d'Arturo ontdekt en genoemd naar Guido Horn-d'Arturo (1879-1967), de directeur van dit observatorium voor meer dan 50 jaar. Hij was een pionier in het ontwerpen en bouwen van meervoudige spiegel-telescopen. Hij vond de verklaring voor de schaduwbanden die tijdens het observeren van zonsverduisteringen herhaaldelijk gezien waren en die hij toewees aan de aardatmosfeer. (SECalendar november, Patrick Poitevin).
2002: Galileo doet zijn 34ste flyby bij Amalthea.
2007: de Chinese sonde Chang’e 1 gaat in zijn maanbaan.
2013: India lanceert, vanop de lanceerbasis Sriharikota, zijn eerste ruimtesonde Mangalyaan (Mars-schip in het Hindi) naar de rode planeet met de PSLV-XL C25 -raket. Na eerst in een baan om de Aarde te zijn gekomen, verlaat ze deze baan op 1 december 2013 en bereikt op 24 september 2014 zijn definitieve baan om de rode planeet om onderzoek te doen van de atmosfeer.
2018: Voyager 2 kruist de heliopause, de grens van het zonnestelsel, en gaat nu officieel de interstellaire ruimte in.
06 november:
1572: Tycho Brahe ontdekt een nova, een nieuwe heldere ster, in het sterrenbeeld Cassiopeia. Nu weten we dat het eigenlijk ging om een supernova.
1638: °James Gregory in Drumoak, Aberdeen, Schotland. Wiskundeprofessor aan de Universiteit van StAndrews waarvan hij de exacte lengtepositie bepaalt tijdens de maansverduistering van 1674. In 1663 had hij een optisch systeem gepubliceerd van een telescoop met een holle spiegel, waardoor het licht weerkaatst werd naar een vooraan geplaatste spiegel, die het terugkaatste naar een opening in de primaire spiegel waar via een oculair kon geobserveerd worden. Eigenlijk een voorloper van een Cassegrain-telescoop. ( /10/1675, Edinburgh (UK)).
1771: +John Bevis in Londen, England door een val van een observatieplatform van zijn telescoop tijdens een zonnewaarneming. (°31/10/1693, Old Sarum, Salisbury (UK)).
1860: °Comte Aymar Eugène de la Baume Pluvinel in Parijs, 8, Ile-de-France, Frankrijk. Franse astronoom die in 1882 de transit van Venus voor de zon observeerde vanuit Haïti. Hij zou nog 11 totale zonsverduisteringen volgen. In 1899 ontwikkelde hij een automatische spectrometer die hij lanceerde met een ballon om zonnespectra te bepalen. (+18/07/1938, Chateau de Comblat, Vic-sur-Cère, Cantal (Frankrijk)).
1848: °Leah Brown Allen in Providence, Rhode Island, USA. Amerikaanse astronome en professor aan het Hood college in Frederick, Maryland. In 1908 was zij werkzaam aan het Lick Observatory, en begon astronomie te doceren in 1928. (+ /02/1973, ()).
1899: °Bernard Decaux in Lisieux, Calvados, Frankrijk. Ingenieur op het gebied van telecommunicatie, en dus ook alert voor alle soorten golflengten. Zo ook in de sterrenkunde en het bepalen van de juiste tijd. (+Issy-les-Moulinaux, Hauts-de-Seine (Frankrijk)).
1967: +Jean Claude Barthélemy Dufay in Chaponost, Rhône, Frankrijk. Frans astronoom en astrofysicus die directeur werd van het ‘Observatoire de Lyon’ in 1933, en van het ‘Observatoire de Haute-Provence' in 1939. (°18/07/1896, Blois, Loire-et-Cher (Frankrijk)).
1997: de ruimtesonde Galileo doet zijn 11de flyby bij de Jupitermaan Europa.
Reacties
Een reactie posten