LEO-NIEUWSBRIEF: 06/11/2022-13/11/2022

06 november:

1572: Tycho Brahe ontdekt een nova, een nieuwe heldere ster, in het sterrenbeeld Cassiopeia.  Nu weten we dat het toen ging om een supernova SN1572.

1638: °James Gregory in Drumoak, Aberdeen, Schotland.  Wiskundeprofessor aan de Universiteit van St Andrews waarvan hij de exacte lengtepositie bepaalt tijdens de maansverduistering van 1674.  In 1663 had hij een optisch systeem gepubliceerd van een telescoop met een holle spiegel, waardoor het licht weerkaatst werd naar een vooraan geplaatste spiegel, die het terugkaatste naar een opening in de primaire spiegel waar via een oculair kon geobserveerd worden.  Eigenlijk een voorloper van een Cassegrain-telescoop. (  /10/1675, Edinburgh, Schotland (UK)).

1771: +John Bevis in Londen, England door een val van een observatieplatform van zijn telescoop tijdens een zonnewaarneming.  Bekend om zijn ontdekking van de Krabnevel, die op nr. 1 zou komen in de Catalogus van Charles Messier. (°10/11/1695, Old Sarum, Salisbury (UK)).

1860: °Comte Aymar Eugène de la Baume Pluvinel in Parijs(8), Ile-de-France, Frankrijk.  Franse astronoom die in 1882 de transit van Venus voor de zon observeerde vanuit Haïti.  Hij zou nog 11 totale zonsverduisteringen volgen.  In 1899 ontwikkelde hij een automatische spectrometer die hij lanceerde met een ballon om zonnespectra te bepalen.  (+18/07/1938, Chateau de Comblat, Vic-sur-Cère, Cantal (Frankrijk)).

1848: °Leah Brown Allen in Providence, Rhode Island, USA.  Amerikaanse astronome en professor aan het Hood college in Frederick, Maryland.  In 1908 was zij werkzaam aan het Lick Observatory, en begon astronomie te doceren in 1928.  (+  /02/1973,   ()).

1860: °Aymar de La Baume Pluvinel, Parijs(8), Frankrijk. Frans astronoom die vooral fotografisch werkte waardoor hij in 1932 zou opgenomen worden in de’Académie des Sciences. (+18/07/1938, Vic-sure-Cère, Cantal (Frankrijk)).

1892: de Britse amateur-astronoom Edwin Alfred Holmes (1839-1919) ontdekt een periodieke komeet, 17P/Holmes, in ons zonnestelsel terwijl hij de Andromedanevel bestudeerde.  Niets speciaals, maar in oktober 2007 werd de terugkerende komeet ongeveer 1 miljoen keer helderder, van magnitude 17 naar 2.8, de grootste uitbarsting die van een komeet werd geobserveerd en waarbij de diameter van de gaswolk rond de kern groter zou zijn dan onze Zon.  Mede-ontdekkers waren Thomas David Anderson vanuit Schotland en John Ewen Davidson in Mackay, Queensland, Australië.

1899: °Bernard Decaux in Lisieux, Calvados, Frankrijk.  Ingenieur op het gebied van telecommunicatie, en dus ook alert voor alle soorten golflengten.  Zo ook in de sterrenkunde en het bepalen van de juiste tijd.  (+Issy-les-Moulinaux, Hauts-de-Seine (Frankrijk)).

1966: lancering van Lunar Orbiter II, een van de 5 sondes die vanuit een baan om de maan moesten foto’s maken om geschikte landingsplaatsen van de latere Surveyors en Apollo te zoeken.

1967: +Jean Claude Barthélemy Dufay in Chaponost, Rhône, Frankrijk.  Frans astronoom en astrofysicus die directeur werd van het ‘Observatoire de Lyon’ in 1933, en van het ‘Observatoire de Haute-Provence' in 1939.  (°18/07/1896, Blois, Loir-et-Cher (Frankrijk)).

1997: de ruimtesonde Galileo doet zijn 11de flyby bij de Jupitermaan Europa.  In 1994 had hij al de komeet Shoemaker-Levy 9 die in stukken gebroken was en insloegen in de Jupiter-atmosfeer.

2021: de ontdekking wordt gemeld van een maantje meer bij de asteroïde (130)Elektra, wat het aantal manen rod deze asteroïde op 3 brengt.  Deze ontdekking is het resultaat van een reeks waarnemingen in december 2014 waarbij de Very Large Telescoped (+SPHERE/IFS: Spectro-Polarimetric High-contrast Exoplanet Research/Integral Planet Imaging) werd gebruikt.  Het maantje zou een diameter van 1,5 km hebben en wentelt op een afstand van 345 km in 0,7 dagen om het hoofdlichaam dat zelf amper 180 km is.  De SPHERE is eigenlijk bedoeld om planeten te zoeken bij andere sterren/zonnen.

2022: vergeet niet om vanaf vandaag en de volgende week ‘s avonds naar buiten te gaan en uit te kijken naar de eerste meteoren-familie, deze van de Tauriden en dit vanaf 06 tot 12 november.  Deze zwerm kan mooie, heldere vallende sterren produceren, waardoor ze in Angelsaksische landen ook wel eens ‘Haloween Firebals ‘ genoemd worden.  Men verwacht dit jaar tussen de 5 en 10 meteoren per uur, maar die kunnen dus wel helder zijn.  Zoek dus een donkere plaats op.

07 november:

1631: de astronomen Pierre Gassendi, Wilhelm Schickartd, Johannes Hevelius en Johannes Kepler rapporteren, als eerste een transit van een planeet, Mercurius, voor de zon.  De twee laatsten hadden zoiets al voorspeld.  (SECalendar november, Patrick Poitevin).

1795: Caroline Herschel ontdekt haar 7de komeet.  27 jaar later zou Johan F. Encke vaststellen dat het bij deze komeet, en deze die in 1786 gezien werd, om dezelfde ging en het dus een periodieke komeet was.

1801: Antoine Bartro in Marseille, Bouches-du-Rhône, Frankrijk.  Publiceerde o.a. Exercices sur l’astronomie, la cosmographie et la géographie physique in 1868.  (+25/11/1896, Marseille, Bouches-du-Rhône (Frankrijk)).).

1953: de kleine planeet (1764) Cogshall werd ontdekt vanop het Goethe Link Observatory in Brooklyn, Indiana, USA.  Ze werd genoemd naar Wilburg A. Cogshall (1900-1944), een astronomie-professor aan de universiteit van Indiana die gekend was voor zijn werk aan dubbelsterren, zonsverduisteringfoto’s en mentor voor verschillende nieuwe astronomen.  (SECalendar november, Patrick Poitevin)

1963: eerste test van het Apollo Launch Escape System op White Sands, New Mexico.  Dit systeem moet, in geval van problemen in de lanceringsfase op lage hoogte, de Apollo-capsule wegtrekken van de raket en hem voldoende hoog brengen om een veilige parachutelanding te maken.

1964: +Fernand Baldet.  Frans astronoom die samenwerkte met Graaf Aymar de le Baume Pluvinet op de nieuwe sterrenwacht van de Pic du Midi.  (°16/03/1885)).

1966: lancering van Lunar Orbiter 2 voor onderzoek naar vlakke delen op de maan met het doel de Surveyor- en Apollo-landingen veilig te laten verlopen.  In totaal zouden 5 lanceringen gebeuren in het kader van dit programma tussen 10 augustus 1966 en 01 augustus 1967.

1985: +Alexander Thom in Fort William,  Lochaber, Schotse hooglanden.  Deze Schotse ingenieur zou vooral bekend worden voor zijn theorie van de Megalitische werven, het in kaart brengen van steencirkels en zijn studies van Stonehenge en andere vindplaatsen van dergelijke steencirkels.  (°26/03/1894, Carradale, Kintyre (Schotland)).

1996: de Mars Global Surveyor wordt gelanceerd met een Delta 2{7925}.  De orbiter komt op 12 september 1997 in een baan om de rode planeet en blijft functioneren tot november 2006.

2013: lancering van de 120ste Soyuz, Soyuz TMA-11M, met een bemanning voor de ISS-bezetting 38/39.  De bemanning bestaat uit de Russische bevelhebber Mikhail Vladislavovich Tyurin, de Amerikaan Richard Alan ‘Rick’ Mastracchio en de Japanner Koichi Wakata.  De buitenzijde van de ruimtecapsule draagt de Olympische symbolen en buiten de cabine zou een symbolische toortswissel gebeuren.

2020: een tweede ophangkabel die de ontvangstgondel ophoudt van de Arecibo -radiotelescoop scheurt zich los van zijn betonnen fundering en dat betekent meteen het einde van deze grote schotel.

08 november:

1656: °Edmund Halley in Londen, UK, (sommige bronnen vermelden 29/10/1656, maar dat is te wijten aan de omrekening van de Engelse Juliaans-Gregoriaanse kalender en Franse kalender in voege in die tijd.)  Vriend van Newton wie hij voorstelde zijn ‘Principia’ uit te geven.  In 1677 reisde hij naar St Helena om er de posities van 350 sterren aan de zuidelijke hemel te bepalen.  Meteen observeerde hij de Mercurius-overgang op 27 november.  De wetten van Newton gebruikend op komeetbanen, kwam hij tot de conclusie dat de kometen van 1531, 1607 en 1682 eigenlijk eenzelfde komeet waren.  Daarbij voorspelde hij de terugkeer in 1758.  Sindsdien draagt deze komeet die om de 76 jaar terugkeert zijn naam.  Hij publiceerde zijn studie van 24 kometen in “Astronomia Cometiae Synopsis” in 1705.

1834: °Johann Carl Friedrich Zölhner in Berlijn, Duitsland.  Deze priester-astronoom volgde in 1922 Verschaffel op als directeur van het observatorium van Albadia.  Hij zou ook verschillende sterre-catalogussen uitgeven.  (+25/04/1882, Leipzig, (Duitsland)).

1940: °Charles Thomas Kowal in Buffalo, New York, USA.  Amerikaans astronoom die voornamelijk objecten binnen het zonnestelsel observeerde waarbij hij o.a. twee nieuwe maantjes van Jupiter vond.  (+28/11/2011, Cinebar, Washington (USA)).

1944: +Paul-François Calot.  Priester-astronoom die in 1922 Verschaffel opvolgde in het bestuur van het Observatorium van Abbadia.  Publiceerde verschillende sterrecatlogussen.  (°  /  /1869, )).

1952: °Maura Tombelli in Montelupo, Fiorentino, Toscane, Italië.  Startte als waarnemer van variabelen.  Tijdens haar verblijf oo het Asiago Astrophysical Observatory deed zij opzoekwerk naar planetoïden en is vooral gekend als de enige Italiaanse astrometriste.

1964: +Fernand Baldet in Parijs, Ile-de-France, Frankrijk.  Frans juwelier die zich voor sterrenkunde interesseerde en die in 1903 lid werd van de Société Astronomique de France.  Hij werd assistent van La Baume Pluvinel.  In de periode 1909-1910 maakte hij meer dan 1200 foto’s van Mars vanop het Observatoire du Pic du Midi.  Na een tijd op het Observatoire de Paris vertrok hij in 1912 naar het Observatoire d’Alger.  In 1922 keerde hij terug naar Meudon om kometenspectra te bepalen, en leidde de dienst van de ‘Physique des comètes’ tot zijn opruststelling in 1955.  (°16/03/1885, Parijs, Ile-de-France (Frankrijk)).

1982: de ‘Wethersfield meteoriet’ raakt een huis terwijl de inwoners Robert en Wanda Donahue TV-kijken.  Zij gaan op zoek naar de oorzaak van het geluid en vinden een warme steen van ongeveer 3 kilogram.

1984: lancering van STS-51A Discovery voor een 14de shuttlemissie.  De 5 bemanningsleden, bevelhebber Frederick Hauck, piloot David Mathieson Walker, en de missiespecialisten Anna Lee Fisher, Dale Allan Gardner en Joseph Percival Allen IV zouden bijna 8 dagen in de ruimte blijven.

1995: lancering, op de Russische basis Baïkonour in Kazachstan, van ESA’s Venus Express naar de planeet Venus, na een vroegere lancering van een Mars Express naar Mars, de tweede missie van ESA om planeten te bestuderen.  De missie eindigde op 28 november 2014 toen het contact bijna volledig was weggevallen.  De sonde verbrandde vermoedelijk in het begin van 2015 toen ze de dichte atmosfeer van de planeet binnendrong.

2017: vanop de ‘Centre Spatial Guyanais’ wordt de Marokkaanse kunstmaan Mohammed VI-A gelanceerd met een Europese Vega-raket, voor aardobservatie, cartografie en milieuonderzoek.

2021: bij de terugkeer van de landing van de NASA-Crew-2 vanuit ISS, blijkt er een hapering geweest te zijn van één der 4 valschermen die een zachte landing moeten verzekeren.  Die ontplooide 75 seconden na de eerste drie.  Dezelfde fout zou zich ook voordoen bij de landing op 24 januari 2022, zij het slechts 63 seconden later dan voorzien.  Onderzoek van NASA meldt dat eigenlijk 3 valschermen voldoende zijn voor een zachte en veilige landing.

2022: de Volle Maan, in Amerika ook wel eens ‘Beaver Moon’ genoemd, verdwijnt tijdens een totale maansverduistering, maar niet zichtbaar bij ons, tenzij voor waarnemers die er een reisje naar Australië of Nieuw-Zeeland voor over hebben.

09 november:

1731: °Benjamin Banneker in Baltimore, Maryland, USA.  Zwarte wiskundige en astronoom.  Tussen 1791 en 1796 publiceerde hij, op commerciële basis, een almanakken van astronomische berekeningen en getijden.  De tegenstanders van de slavernij zagen dit als een bewijs van de capaciteiten van de zwarten.  In 1980 brachten de Amerikaanse Posterijen een postzegel uit met zijn beeltenis.  (+09/10/1860, Oella, Catonsville, Maryland (USA)).

1819: °Annibale de Gasparis in Bugmara, Abruzzo, Italië.  Gekend voor de ontdekking van enkele planetoïden en zijn bijdrage in de theoretische astronomie.  (+21/03/1892, Napels, Campania (Italië)).

1827: °Charles Joseph Etienne Wolf in Vorges, Aisne, Frankrijk.  Frans astronoom die, in 1862, door Urbain Le Verrier naar het ‘Observatoire de Paris’ gehaald werd.  Hij zou, samen met zijn collega Georges Antoine Pons Rayet aan de basis liggen van de ontdekking van de zogenaamde ‘Wolf-Rayet sterren’ die men terugvindt in het Hertzsprung-Russell-diagramma, helemaal linksboven.  Het gaat om sterren die niet alleen zeer heet zijn, maar ook massarijk. (+04/07/1918, Saint-Servan, een wijk van Saint-Malo, Ille-et-Vilaine (Frankrijk)).

1830: +Jan Sniadecki in Jasiuni Manor, Polen.  Pools astronoom die in 1806 directeur werd van het Vilna in 1806.  Was in de stichter van het observatorium van Krakau.(°29/08/1756, Znin, Pools-Lithouwen)).

1853: de Carrington Rotation number 1, start.  Richard Christopher Carrington bepaalde de rotatiesnelheid door zones van lage hoogtelengte zonnevlekken te gebruiken voor het bepalen van deze rotatiesnelheid van de zon.

1925: °Michel Trellis in Alès, Gard, Frankrijk.  Publiceerde in januari 1966 enkele observaties van de Zon, die invloed van getijdewerking van sommige planeten behelsden.  In orde van belangrijk waren dat Jupiter- wegens de zwaarte van de planeet, Venus wegens de nabijheid.  Ander waren te ver af, of niet dicht genoeg.

1934: °Carl Sagan in Brooklyn, New York, USA.  Astronoom en popularisator van sterrenkunde.  Werkte regelmatig voor NASA in planetaire missies van Mariner 10 tot Voyager.  Hij bestudeerde de atmosfeer van Venus, stofstormen op Mars, atmosfeer en oppervlak van Titan en, mogelijk buitenaards leven.  Voor het grote publiek gekend van zijn “Cosmos: a personal voyage”.  (20/12/1996, Fred Hutchinson Cancer Research  Center, Seattle, Washington (USA)).

1943: °Donald (Don) C. Backer in Plain Field, New Yersey, USA.  Amerikaans astrofysicus die voornamelijk aan radioastronomie deed en dit op pulsars en zwarte gaten.  Hij is vooral gekend voor de ontdekking van de eerste milliseconde pulsar.  Hij stierf thuis.  (+25/07/2010, Berkeley, Californië (USA)).

1943: °Terence Dickinson in Toronto, Ontario, Canada.  Canadees amateur-astronoom die al 14 astronomieboeken uitgaf voor, zowel volwassenen en jongeren, zowel voor het zelf observeren (Nightwatch’ en ‘The Backyard Astronomers Guide’, als algemene astronomie (‘Hubble’s Universe’).

1967: lancering van de onbemande Apollo 4 met de 5de Saturnus V-vlucht voor het testen van het hitteschild van de capsule.

2005: lancering van de ESA-sonde Venus Express.  Het ging hier om de tweede sonde, Mars Express was de eerste, die gelanceerd werd voor een reeks die onderzoek zou doen van de planeten in het zonnestelsel.

2022: Carl Sagan Day.  zie 1934 hierboven.

2022: de planeet Uranus komt in oppositie met de Zon en vindt je ‘s nachts terug als een puntje van magnitude 5.7 in het zuiden van de Ram.  Ook voor Jupiter is het ideaal waarnemen.  De planeetmanen Europa en Ganymedes staan ten oosten van de planeet waarbij zij de rand naderen.  Europa steekt daarbij Ganymedes voorbij en begint iets na middernacht voor de planeetschijf te trekken.  Ook Ganymedes begint aan een overgang een uur later.  Io is al verdwenen achter de planeet zodat we eigenlijk, met een verrekijker, slechts één maan, Callisto, zien.

10 november:

1695: °John Bevis in Old Sarum, Salisbury, Wiltshire, UK.  Engels arts maar vooral astronoom die vooral bekendheid verwierf doordat hij blijkbaar de eerste was die het bestaan van de Krabnevel (M1), te zien in de Stier, aantoonde in 1731.

1861: °Robert Thorburn Ayton Innes in Edinburgh, Schotland, England.  Schots amateur-astronoom die uitweek naar Australië en die in 1884 artikels uitgaf over de verstoringen van de aardbaan door Mars en Venus.  In 1894 leende hij een 165 mm kijker van een Australisch amateur en ontdekte in 30 dagen observeren 24 nieuwe dubbelsterren.  Nadat hij op uitnodiging van sir David Gill gevraagd werd op het observatorium van de Kaap in Zuid-Afrika, werd hij daar dubbelsterwaarnemer met 1628 nieuwe paren aan de zuidelijke hemel.  Benoemd tot directeur van het nieuwe observatorium van Transvaal begon hij in 1908 een observatieprogramma van de Jupitermanen en tot 1926 zou hij meer dan 1000 verschillende evenementen (eclipsen, transits, onderlinge bedekkingen, ...) zou nauwkeurig te boek stellen.  Een zijdelingse ontdekking is dat hij in 1915 de dichtste ster Proxima Centauri ontdekte.  (+13/03/1933, Kingston upon Thames, UK)).

1875: °Pierre Salet in Parijs, Frankrijk.   Startte als leerling-astronoom in 1899, en klom gestaag op tot hij op 05/07/1927 Hamy opvolgde als astronoom.  Zou op 30/08/1905 de zonsverduistering in het Algerijnse Robertville observeren.  Ook op 17/04/1912 was hij getuige van een zonsverduistering in het Portugese Ovar.   (+20/11/1936, Parijs (Frankrijk)).

1885: René Baillaud in Toulouse, Haute Garonne, Frankrijk.  Zoon van Benjamin Edouard Baillaud.  Was van 1928 tot 1956 directeur van het Observatoire de Besançon waar hij vooral actief was op het gebied van chronometrie of tijdmeting.  (+02/07/1977, Besançon, Doubs (Frankrijk)).

1902: °Ernest Vigroux in Salmiech, Aveyron, Frankrijk.  Frans astrofysicus die zich specialiseerde op de absorptie van ozon in de aardatmosfeer, tijdens zonsverduisteringen, en hiervan tabellen publiceerde in 1953.  Van zijn hand is ‘Contribution à l’étude expérimentale de l’absorption de l’ozone’.

1914: +Nils Christopher Duner in Stockholm, Zweden.  Zweeds astronoom die in 1862 ging observeren in het observatorium van Lund.  Zijn eerste interesse ging naar dubbelsterren waarover hij een catalogus uitgaf in 1876.  Daarna raakte hij geïnteresseerd in spectroscopie.  Vanaf 1888 werd hij professor aan de universiteit van Uppsala waarvan hij het observatorium moderniseerde.  (°21/05/1839, Billeberga (Zweden)).

1945: +Robert Bourgeois in Parijs, Frankrijk.  Publiceerde o.a.: ‘Cours d’astronomie et de géodsie’, Astronomie sphérique’ en ‘Erreurs d’observations’.  (°21/02/1857, Sainte-Marie-aux-Mines, Haut-Rhin (Frankrijk)).

1967: 4de landing van een Surveyor, de op 7 november gelanceerde Surveyor 6, in Sinus Medii op de Maan.

1970: lancering van Luna 17 die op 15 november landde in het westelijke deel van Mare Imbrium en daar het onbemande maanwagentje Lunochod 1 afzette.  Op 14 september 1971 viel het contact met het wagentje uit en men wist niet waar het precies stond tot het 22 april 2010 toch nog werd teruggevonden.

11 november:

923: zonsverduistering die berekend en geobserveerd werd door Abu al-Hassan Ali ibn Amajur (°1412, Baza, Spanje - +1486, Béja, Tunesië), een Arabisch wiskundige))).

1572: een 26-jarige Tycho Brahe neemt de supernova SN1572 waar in het sterrenbeeld Cassiopeia.  Hij is waarschijnlijk de enige die lange tijd de ontwikkeling van deze ‘nieuwe ster’ volgen.  (S&T, 2016/06, p.26).

1797: °Isaac Bouttier in Maigné, Sarthe, Frankrijk.  Werkte een tijdlang als vrijwilliger bij Paul Gautier bij de constructie van de ‘Baillaud’-telescoop.  Later begon hij als zelfstandig maker van precisie-instrumenten, en bouwde in die hoedanigheid de telescoop van 10 cm diameter en 1,23 m brandpuntsafstrand voor het ‘Observatoire de Paris in 1922.  Publiceerde in 1866 'Mémorial d’astronomie'.

1817: °Laurent Etienne Belleville in Cherbourg, Manche, Frankrijk.  Studeerde aan de ‘Ecole Navale, werd daarop op verschillende schepen aangesteld.  Op 25 mei 1852 werd hij, in opvolging van Guépratte, benoemd als directeur van het ‘Observatoire de Brest’.  Op rust op 23/10/1865.  (+05/12/1898, Brest, ???)

1833: in de USA worden tijdens de nacht van 12 op 13 augustus meer dan duizend vallende sterren per minuut gezien die allen uit het sterrenbeeld te komen.  Yale-professor Denison Olmstedt toont aan dat deze allen uit de verre ruimte komen en in parallelle banen de dampkring zijn binnengekomen.  Hiermee maakt hij van meteoorwaarnemingen een nieuwe tak in de astronomie.

1861: °Robert Thorburn Ayton Innes in Edinburgh, Schotland, UK.  Schots astronoom die vooral bekend werd om de ontdekking van Proxima Centauri in  1915.  Op 12/01/1910 zag deze astronoom als eerste de Grote Januari-komeet van 1910. (+13/03/1933, Kingston upon Thames, Londen (UK)).

1875: °Vesta Melvin Slipher in Mulberry, Indiana, USA., een echte observator met de 60” en 100” telescopen op Mount Wilson.  Hij zou de eerste foto-opnames maken van nevelspectra en het meten van de redshift die leidden tot de ontdekking van het uitdijen van het heelal door Edwin Hubble. Na de dood van Lowell in 1916 zou hij directeur worden van het ‘Flagsstaff Observatory’ waar hij de opzoekingen stuurde die naar de ontdekking van Pluto door Clyde Tombaugh zouden leiden.  (+08/11/1969, Flagstaff, Arizona (USA)).

1910: °Carl Alvar Wirtanen in Kenosha, Wisconsin, USA.   Amerikaans astronoom en ontdekker van enkele kometen en asteroïden vanop het Lick Observatory.   (+07/03/1990, Santa Cruz, Californië (USA)). 

1943: °Christopher Aikman in Ottawa, Canada.  In 1868 kwam hij bij de staf van het ‘Dominion Astrophysical Observatory’ als assistent van de directeur, waar hij aan spectroscopie van kometen onderzoek deed.  Van 1991 tot aan de stopzetting van het project in 1997 volgde hij ‘aardscheerders’ met de historische telescoop die nog gebouwd was door John Stanley Plaskett.  Als Canadese vertegenwoordiger in het ‘Spaceguard Foundation’ die onderzoek deed naar asteroïden die mogelijk in botsing zouden komen met de aarde.  Dat leverde hem de ontdekking op van 4 asteroïden tussen 1994 en 1998. 

1947: +Ludwig Wilhelm Emil Ernst Becker, in Lagunda, Italië.  Na twee jaar als assistent gewerkt te hebben op het observatorium van Berlijn werd hij daar benoemd op het privé observatorium van de Earl of Crawford en Balcaress in Dunecht, Aberdeen.  De instrumenten hiervan werden in 1888 overgedragen naar het nieuwe koninklijke observatorium op Blackford Hill in Edinburgh waar hij opgenomen werd in de staf.  Hij werd een populaire lector in Glasgow waar hij naar het schijnt zeer populair werd.  Hij had een brede interesse in hemelmechanica waaronder: de observatie van de zonnecorona tijdens de eclips van 30 augustus 1905 in Tunesië en een lange, maar zeer degelijke studie van dubbelsterren, waar eventueel een derde begeleider kon bij gevonden worden. (°08/01/1860, Wesel (Duitsland)).

1958: °Kazimieras Cernis in Vilnius, Lithanië.  Lithouws astronoom en astrofysicus en ontdekker van asteroïden en kometen .

1966: lancering Gemini XII voor de laatste missie in dit programma.  Het ging hier om de tiende bemande vlucht met James Lovell als bevelhebber & Buzz Aldrin.  Zij maakten 59 rondjes om de aarde in 3 dagen, 22 uur en 34 minuten.  Aldrin deed 3 ruimtewandelingen van een goede 5 uur in totaal.

1969: de kleine planeet (2385)Mustel wordt ontdekt door Ludmilla I. Chernykh in Nauchnyj.  Werd genoemd naar Evald Rudolfovich Mustel (1911-1988), de voorzitter van de ‘Astronomische Raad van de Russische Wetenschapsacademie’ van 1970 tot 1976.  Zijn onderzoek behelst zowel zonne- als sterrenfysica en de interactie in geofysische fenomenen als zonneactiviteit.

1972: °Jan Lieven Jo Cami in Aalst, Oost-Vlaanderen, België.  Belgisch astronoom die verbonden is aan de University of Western Ontario en actief in het Amerikaanse Search for Extra-Terrestrial Intelligence (SETI).

1982: lancering STS-5 Columbia.  Deze 5de shuttlevlucht van Columbia was ook de vijfde pendelvlucht, en de eerste waarbij 2 landen aan deelnamen.  De bevelhebber was Vance DeVoe Brand, piloot Robert Franklyn Overmyer en de missie-specialisten Joseph PercivalAllen IV en William Benjamin Lenoir.  De voorziene ruimtewandeling van de 2 laatsten ging niet door.  Op 16/11/1982 keerden ze terug op aarde.

2022: Saturnus staat in oostelijke kwadratuur, dus goed aan de avondhemel te zien.

12 november:

1547: een ringvormige zonsverduistering, in een 1400 km breed gebied, trekt over Groot-Brittanië.  Het pad is 1400 km breed.  (SECalendar November, Patrick Poitevin).

1793: +Jean Sylvain Bailly in Parijs, Frankrijk, door de guillotine.  Bracht verschillende boeken uit over de geschiedenis van de astronomie.  Hij berekende ook de baan van de komeet Halley in 1759.  Werd de eerste verkozen burgemeester van Parijs. (°15/09/1736, Parijs (Frankrijk)).

1833: de grote Leonidenregen.  Eén van de grootste waargenomen meteorenregens ooit met 20 à 30 meteoren per seconde volgens sommige waarnemers.  Deze storm komt ongeveer om de 33 jaar terug en wij konden van de laatste genieten in 2002.  Dus hebben we nog enkele jaren om ons voor te bereiden.

1891: °Seth Barnes Nicholson in Springfield, Illinois, USA.  Amerikaans astronoom die hoofdzakelijk de Zon observeerde die jaarlijkse, gedurende tientallen jaren, rapporten opstelde over zonnevlekken en de magnetische velden.  (+02/07/1963, Los Angeles, Californië (USA)).)  (SECalendar November, Patrick Poitevin).

1916: +Percival Lawrence Lowell in Flagstaff, Arizona, USA.  Hij bouwde op eigen middelen een observatorium in de buurt van Flagstaff op 2210 m hoogte, waar hij startte met een poging om de ontdekking van kanalen door Schiaparelli te bevestigen, waarop hij in 1906 een boek ‘Mars and his channels’ uitgaf.  Hij opperde ook het idee van een extra planeet buiten de Neptunus-baan, waarvan het bewijs geleverd werd door Clyde Tombaugh.  Pluto is sedertdien gedegradeerd tot dwergplaneet.  Hij ligt begraven op Mars Hill, bij het Lowell Observatory.  (°13/03/1855, Boston, Massachusetts (USA)).

1924: °Audouin Dollfus in Parijs, Frankrijk.  In 1946 startte hij in het ‘Observatoire de Paris’.  Gedurende zijn loopbaan zou hij de fysica van het zonnestelsel, de zonnecorona, de maan, en de planeten bestuderen?  Daarvoor ging hij werkelijk de lucht in, en nog wel in een ballon.  Maakte deel uit van een aantal expedities om zonsverduisteringen te observeren, met wisselend succes.  (+01/10/2010, Versailles (Frankrijk)).

1928: +Francis Preserved Leavenworth in Mount Vernon, Indiana, USA. Amerikaans astronoom die observeerde in de sterrenwachten van Minnesota en Yerkes.  Samen met Frank Muller en Ormond Stone zou hij met de 66-cm telescoop van Leander McCormick Observatory tussen 1906 en 1926 2900 metingen doen aan dubbelsterren. (°03/09/1858, Mount Vernon, Indiana (USA)).

1949: de eerste waarnemingen starten met de 5-meter telescoop van Mount Palomar.

1966: de bemanning van Gemini 12, Lovell en Aldrin, observeren vanuit hun ruimtecabine de schaduwbaan die over de aarde trekt.  Voor hen duurde de eclips slechts 6 seconden.  Om dit te verwezenlijken had NASA de lancering zeer nauwkeurig berekend van deze verduistering die op aarde kon gezien worden in Zuid-Amerika.  (SECalendar November, Patrick Poitevin).

1980: langsvlucht Voyager 1 bij de planeet Saturnus.

1981: 2de lancering van de ruimtependel STS-2 Columbia.  De bemanning bestond uit bevelhebber Joseph Henry Engle en piloot Richard Harrison Trully.  Het was de eerste keer dat een bemand ruimtetuig herbruikt werd.

1985: op Antarctica kan een totale zonsverduistering geobserveerd worden waarvan de noordelijke grens zuidelijker lag dan de zuidergrens.  (SECalendar November, Patrick Poitevin).

1995: lancering STS-74 Atlantis, 4de lancering met bestemming Mir.  De bemanning bestond uit bevelhebber Kenneth Donald Cameron, piloot James (Jim) Donald Halsell en de missie-specialisten Jerry Lynn Ross, William Surles McArthur Jr. en de Canadees Chris Austin Hadfield.

2014: de kleine Philea wordt het eerste ruimtetuig om op een komeet te landen.  Hij blijft lange tijd onzichtbaar door zijn moederschip, en werd teruggevonden tussen enkele grotere rotsen.

2022: Ganymedes is aan de oostrand van Jupiter zichtbaar vooraleer in de planeetschaduw te verdwijnen.

13 november:

1790: William Herschel ontdekt de planetaire nevel NGC 1514, ook wel de Kristallen Bol genaamd, in het sterrenbeeld Stier.

1837: °Frank McClean in Belfast, Ierland.  Wetenschapper die ooit een artikel schreef voor ‘Quarterly Journal of Mathematics’ met als titel’Equations of the Motion of the Moon’.  Hij bestudeerde vooral de spectra van vele materialen en ontwikkelde een zeer nauwkeurige spectroscoop die hij gebruikte in de studie van sterren, o.a. in de sterrenwacht van Ferncliffe.  Hij bestudeerde ook enkele jaren de zon op spectraal gebied die leidde tot een uitgave ‘Comparative Photographs of High Sun and Low Sun Spectra’ in 1890.  Na zijn dood werd nog een uitgave gepubliceerd over zijn opzoekingen in het spectrum van de veranderlijke sterren beta Lyrae en Nova Persei.  (+08/11/1904, Brussel (België)).

1895: °André Brandicourt, Parijs(13) Frankrijk.  Zoon van Charles Brandicourt startte in het “Observatoire de Paris” vanaf 1913 tot 2 augustus 1914, waarna hij ontslagen werd wegens economische redenen.

1899: °Marthe Bourion in Parijs, Frankrijk.  Werd aangenomen in de sterrenwacht van Straatsburg op 25 december 1919, en assistente benoemd op 1 januari 1924.  (+Parijs (Frankrijk)).

1971: Mariner 9 wordt het eerste ruimtetuig dat in een baan om de planeet Mars komt.

1978: HEAO-2, het Einstein Observatory, 2de van 3 High Energy Astrophysical Observatories van NASA wordt gelanceerd.  Eerste röntgentelescoop in de ruimte die opnames kon maken.

1990: Carolyn Porco wordt aangesteld voor als leider van het beeldvormingsteam voor de Cassini-missie naar Saturnus.  Zij is een echte expert in planeetringensystemen en van de Saturnusmaan Enceladus.

2004: de eerste Europese sonde die naar de Maan wordt gezonden, SMART 1, gaat in een baan om haar doel.  Na de missie wordt de satelliet, op 3 september 2006, te pletter gestuurd tegen het oppervlak.

2007: 2de flyby bij de aarde van Rosetta.

2022: om middernacht staat de Maan in het sterrenbeeld Gemini, of Tweelingen.  5 uur later zie je de maan in het verlengde van de beide sterren staan.