LEO-NIEUWSBRIEF: 22/10/2022-30/10/2022

22 oktober: 

2136 voor Christus: onder het bewind van Keizer Chung K’ang beschrijven Chinese astronomen voor het eerst de waarneming van een totale zonsverduistering.  Het verschijnsel werd toen beschreven als een aanval van een draak die de zon opvrat. (Patrick Poitevin, SECalendar, october). 

1511: °Erasmus Reinhold in Saalfeld, Saale, Duitsland.  Duitse wiskundige en astronoom.  Gekend om zijn visie van het wereldbeeld van Copernicus en Galilei, en vooral zijn rol bij het samenstellen van sterrencatalogi.  (19/02/1553, Saalfeld, Saale (Duitsland)).

1792: +Guillaume Joseph Hyacinthe Jean Baptiste le Gentil de la Galaisière in Parijs, Frankrijk.  Frans astronoom die in 1749 het elliptische dwergsterrenstelsel M32 en de Lagunenevel ontdekte.  Hij zou ook M38 herontdekken.  (°12/09/1725, Coutances, Manche (Frankrijk)).

1885: professor Theodor Ritter Oppolzer start met het opstellen van zijn ‘Canon der Finsternisse’, een werk dat uitgegeven werd begin 1887. (Patrick Poitevin, SECalendar, October).

1892: °Max Beyer in Hamburg, Duitsland.  Deze Duitse amateur-astronoom was meer dan 40 jaar een van ‘s werelds beste visuele komeetwaarnemers, waarbij hij trouwens 1930 IV ontdekte.  (+14/11/1982, Hamburg (Duitsland)).

1893: °Ernst Julius Öpik in Port Kunda, Estland.  Estlands astronoom die, na zijn studies in Moskou tussen 1912 en 1916, meewerkte aan de oprichting van een universiteit van Tachkent.  Nadien keerde hij terug naar Estland waar hij het hoofd werd van het departement sterrenkunde aan de Universiteit van Dorpat.  Bij de opmars van het Russisch leger in 1944 ging hij naar het observatorium van Hamburg.  In 1948 kreeg hij een nominatie aan het Armach Observatory in Ierland.  Daar bleef hij tot zijn dood, maar publiceerde ondertussen toch tientallen ‘papers’ over meteorologie, sterevolutie en kosmologie. (+10/09/1985, Bangor (UK)).

1894: °René Brisse in Cours de Pile, Dordogne, Frankrijk.  Op 26 september 1917 werd hij zwaargewond nabij Verdun en geamputeerd aan de linkerdij.  Op 01 juni 1921 kreeg hij de toestemming om in het “Observatoire de Paris” een stage te lopen, waar de directeur onder druk gezet door een grote vereniging van oud-strijders verplicht werd hem in dienst te nemen van hulp-astronoom.  Aangezien er eigenlijk geen open plaats bestond, kreeg Edmée Chandon een promotie naar adjunct-astronoom om de plaats van hulpastronoom vrij te maken.  In 1934 zou hij een dienst oprichten om bedekkingsverschijnselen van sterren door de maan te maken.  (+08/09/1965, Saint-Malo, Ille-et-Vilaine (Frankrijk)).

1895: °Hans (Johann Georg) Kienle in Kulmbach, Duitsland.  Duits astronoom en astrofysicus.  In 1921 wordt hij observator in de sterrenwacht van München en in 1925 is hij directeur van de sterrenwacht van Göttingen.  Van 1950 tot 1962 wordt hij directeur van het observatorium van Heidelberg.  Hij is vooral gekend voor zijn onderzoek in de spectrofotometrie. (+15/02/1975, Heidelberg, Duitsland).

1966: lancering van Luna 12 die op 25 oktober in een baan rond de Maan kwam.  De sonde zou gedurende 89 dagen gegevens doorsturen.

1975: de op 8 juni 1975 gelanceerde Russische Venera 9 landingsmodule landt op Venus en zend de eerste beelden van op het oppervlak van deze planeet door.

1977: de USA lanceert de International Sun-Earth Explorers, ISEE 1 en 2 voor een internationaal onderzoek van de magnetische velden nabij de aarde.  (Patrick Poitevin, SECalendar, October).

1994: het VVS-bestuur start de ‘Solar Eclipse Section’, op het ogenblik dat de voorsteller van deze groep, Patrick Poitevin, in Bolivië aanwezig was voor de voorbereiding van zijn waarnemingen van de zonsverduistering van 03/11/1994.

1992: lancering van STS-52 Columbia waarbij de Laser Geodynamic satelliet, LAGEOS II, in een baan werd gezet.

2001: Proba-1, PRoject for On-Board Autonomy, wordt gelanceerd met een Indiase Polar Satellite Launch Vehicle naar een zonsynchrone baan op een hoogte van 553 tot 676 km hoogte vanop de Satish Dhawan Space Center First Launch Pad.  Deze ESA-satelliet, ontwikkeld in België, en amper 1 kubieke meter groot, is er voor observatie van land en vegetatie op aarde.

2022: om 23:00u komt de planeet Venus in bovenconjunctie met de zon.  Dat wil zeggen dat de planeet zich op een zeer dichte positie staat in het verlengde van de lijn aarde-zon.  Daardoor is de planeet niet zichtbaar is, tenzij met een lichtgevoelige telescoop, boven de zon.

23 oktober:

1774: +Michel Benoist in Beijing, China.  Frans Jezuiet, missionaris en vooral astronoom die jarenlang aan het hof van Qianlong-keizer diende tijdens de Qing-dinastie.  (°08/10/1715, Dijon, Cote-d'Or, (Frankrijk)).

1822: °Friedrich Wilhelm Gustav Spörer in Berlijn, Duitsland.  Duits astronoom gespecialiseerd in zonnevlekken en hun cycli.  Hij was de eerste die de lange periode van lage zonnevlekactiviteit tussen 1645 en 1715 ontdekte.  (+07/07/1895, Opper-Giessen (Duitsland)).

1834: °Gaspare Stanislas Ferrari in Bologna, Italië.  Italiaans jezuïet, wiskundige en astronoom.  Vanaf 1865 observeerde hij in Rome in het Collegio Romano, onder leiding van Angelo Secchi, waar hij vooral NGC-objecten opzocht.  (+20/06/1903, Parijs (Frankrijk)).

1893: °Ernest Julius Opik in Port Kunda.  Estlandse astronoom die na zijn studies in Moskou, tussen 1912 en 1916, meewerkte aan de oprichting van de Universiteit van Tachkent.  Daarna keerde hij terug naar Estland waar hij hoofd werd van het departement astronomie aan de universiteit van Dorpat.  Bij de opmars van het Russische leger in 1944 ging hij naar het observatorium van Hamburg.  In 1948 kreeg hij een nominatie aan het Armegh Observatorium .  Publiceerde tientallen papers over sterevolutie, cosmologie, meteorenwaarnemingen en was een pionier bij het gebruik van fotometrie in verschillende kleuren.  Hij bleef in Ierland tot zijn dood.

1894: °Emma Vyssotsky, als Emma T. R. Williams, in Media, Pennsylvania, USA.  Amerikaanse astronome die, in 1930, als derde vrouw haar doctoraat haalde met een thesis: ‘Spectrophotometric Study of A Stars’, in Harvard.  In 1946 won ze de Annie J. Cannon Award in Astronomy won.  (+12/05/1975, Winterpark, Florida (USA)).

1924: Walter Baade ontdekt vanop de sterrenwacht van Bergedorf bij Hamburg de planetoïde (1036) Ganymed.  (Zenit, 2011/11, p. 384)

1968: eerste aangedreven vlucht van de Lifting Body HL-10 na een reeks glijvluchten.

1969: °Zhang Daqing in ,Henan provincie, China.  Op 01 februari 2002 werd hij ontdekker van de periodieke komeet 153P/Ikeya-Zhang.

1998: lancering van Deep Space 1 om de asteroïdengordel te onderzoeken en nieuwe ruimtevaarttechnieken uit te testen.

2001: de Amerikaanse Mars Odyssey komt aan bij Mars.

2007: lancering van STS-120 Discovery die de module ‘Harmony’ naar het ISS bracht.  Pamela Ann Melroy is de tweede vrouwelijke spaceshuttlecommandant na Eileen Marie Collins in STS-63 Discovery.

2009: boven Indonesië spat een zogenaamde ‘Earth-grazer’, een planetoïde die dicht langs de Aarde vliegt, uiteen met een ontploffingskracht van 50 kiloton.  Waarschijnlijk had die een diameter van een 10-tal meter.  (Zenit 2011/12, p. 542).

2010: +Ralph Belknap Baldwin in Grand Rapids, Michigan, USA.  Deze planetaire wetenschapper is vooral bekend voor zijn studie van maankraters in het begin van de jaren 40.  Van hem is het boek ‘The Face of the Moon’.  (°06/06/1912, Grand Rapids, Michigan (USA)).

2012: lancering van Soyuz TMA-06M voor de ISS exp. 33/34.

2022: voor waarnemers die zich kunnen verplaatsen naar de lijn die loopt tussen de Franse steden Nantes en Angers en richting tussen Rouen en Le Havre, kunnen de ster HD 51593, in het sterrenbeeld Tweelingen, kortstondig, 10,3 seconden, zien verdwijnen achter de voorbijkomende, 70 km grote, planetoïde Eurybates.  Normaal moet het verschijnsel te volgen zijn met een goede verrekijker of een telescoop van 6 cm.

24 oktober:

1601: +Tycho Brahe, Deens alchemist en astronoom in Praag, Tsjechië.  In 1572 ontdekt hij een nova, een nieuwe heldere ster, in het sterrenbeeld Cassiopeia.  Nu weten we dat het om een supernova ging.  (°14/12/1546 als Tyge Ottesen Brahe, Knutstorp Manor, Scania (Zweden)).

1655: +Pierre Gassendi in Parijs, Ile-de-France, Frankrijk.  Frans priester, wiskundige en astronoom.  Eerste Franse astronoom waarvan de volledige waarnemingsdagboeken van de periode 1618 tot 1655 werden uitgegeven.  In 1631 zou hij de eerste Mercuriusovergang vanuit Frankrijk volgen.  In 1633 ontving hij een telescoop die gemaakt werd door Galileo Galilei. (°22/01/1592, Champtercier, Alpes-de-Haute-Provence (Frankrijk)).

1667: +Godfried Wendelinus (Govaert Wendelen) in Gent, Graafschap Vlaanderen nu Oost-Vlaanderen, België.  In 1652 werd zijn ‘Teratologia Cometica’, gedrukt in Doornik, uitgegeven.  Zou de 3de wet van Kepler toetsen aan de manen van Jupiter.  (°06/06/1580, Herk-de-Stad, Prins Bisdom Luik, Limburg (België)).

1836: °George Washington Hough in Tribes Hill, New York, USA.  Amerikaans astronoom die Safford opvolgde in het observatorium van Dearborn.  Als specialist in de studie van dubbelsterren werkte hij samen met Burnham.  Hij ontdekte zelf 622 dubbelsterstelsels.  (+01/01/1909, Evanston, Illinois (USA)).

1851: William Lassell ontdekt de Uranusmanen Umbriël en Ariël met een telescoop van 1,2 m van eigen fabricaat.

1873: °sir Edmund Taylor Whittaker in Southport, Sefton, Merseyside, Lancashire, England.  Brits wiskundige, dokter en sterk geïnteresseerd in astronomie.  (+24/03/1956, George Square, Edinburgh, Schotland (UK)).

1877: °Frederick Eugene Wright in Marquette, Michigan, USA.  Amerikaans astronoom die zich vooral interesseerde voor de maan.  (+25/08/1953, Gananoque, Ontario (Canada)).

1887: °Giuseppe Armellini in Rome, Italië.  Professor fysica en astronomie aan verschillende universiteiten en gedurende meer dan 30 jaar directeur van het sterrenkundig observatorium van Campidoglio, dat in 1936 verhuisde naar de heuvels van Monte Mario, Rome.  Hij stierf een jaar na de brand van dit observatorium.  (+06/07/1958, Rome (Italië)).

1903: °Jean Coze in Parijs(5), Frankrijk.  Ingetreden bij de Jezuïeten in 1924 werd hij de adjunct van Poisson in de sterrenwacht van Tananarive van 1930 tot 1933.  Hij kwam terug naar Frankrijk voor zijn studies theologie en filosofie, maar was weer terug in Tananarive in 1938.  (+16/06/1975, Tamatave (Madagascar)).

1931: +Maurice Alliaume in Leuven, Vlaams Brabant, België.  Mijningenieur en doctor in 'Fysica en Wiskunde' heeft hij tussen 1907 en 1913 gediend aan boord aan het schoolschip Comte de Smet de Naeyer.  In 1913 publiceerde hij ‘Eléments d’astronomie’ bij Librairie Joseph Gibert in Parijs.  (°  /  /1882, La Louvière, Henegouwen (België)).

1934: °John Gleason Cramer, Jr. In Houston, Texas, USA).  Amerikaans hoogleraar natuurkunde die onder andere werkte aan de deeltjesversneller van het CERN in Geneve en bekend raakte door zijn ontwikkeling van de Transactionele Interpretatie van Quantum Mechanica.

1936: +Giovanni Boccardi in Savona, Italië.  Italiaans priester, wiskundige en astronoom in de observatoria van Collurania, Catania en Turijn waar hij directeur van werd.  Hij was vooral een komeetwaarnemer.  (°20/06/1859, Castelmauro (Italië)).

1946: eerste foto-opname van de aarde vanuit de ruimte (105 km), en dit vanuit een Duitse V2 die buitgemaakt werd op het einde van WO II.

1957: de United States Air Force start testen met de X-20 Dyna-Soar voor een bemand ruimteprogramma.  Dit programma werd stopgezet toen er een echt ruimtevaartprogramma door de USA werd opgezet.

1958: °Giuseppe Armellini in Rome, Italië.  Was Italiaans sterrenkundige en directeur van het observatorium van Campidoglio.

1960: +Yevgeny Illyich Ostashev in Baïkonour, Rusland.  Testpiloot, en deelnemer aan de lancering van de eerste aardsatelliet Sputnik 1 vanop de basis Baikonour, waar hij de leiding had van het lanceercomplex van deze eerste ruimtevlucht.  (°22/03/1924, Elektrooezgli (Rusland)).

1960: ‘Zwarte Maandag’ voor het Russische raketprogramma.  Op een lanceerplatform in Nedelin, ook Bajkonur genoemd, USSR, ontploft een nieuwe ballistische, R-16, raket op zijn lanceerplatform waarbij zeker 90 mensen omkwamen.  Chroesjtsjov gelastte een commissie, onder leiding van Leonid Brezjnev, om zeker geen overhaaste conclusies te trekken.

1962: lancering van de Russische Sputnik 22/Mars 1962A met een Molnia-raket in de richting van Mars.  De bedoeling is een langsvlucht van de planeet Mars, maar de sonde raakt niet verder dan een aardbaan waar ze vernietigd werd.

1963: op de lanceerbasis Baïkonour zorgt een zuurstoflek op een R-9 Desna-raket voor een brand die 7 mensenlevens zou kosten.

1966: °Jing Haipeng in Yuncheng, Shanxi, China.  Hij zou 3 ruimtevluchten maken met Shenzhou 7 in september 2008, Shenzou 9 in juni 2012 en Shenzhou 11 in oktober 2016.

1968: laatste vlucht, met als piloot William Dana, van een X-15 raketvliegtuig, een experimenteel raketvliegtuig, dat tal van snelheids- (7274 km/u) en hoogterecords brak.

1991: +Gene Roddenbery in UCLA Santa Monica Medical Center, Santa Monica, USA.  Schrijver, producer en schepper van ‘Star Trek’ met bijnaam ‘The Great Bird of the Galaxy’.  (°19/08/1921, El Paso, Texas (USA)).

1998: lancering van Deep Space 1 met een Delta II-raket om nieuwe technologieën uit te testen en die de planetoïde Braille (29/07/1999) en de komeet Borrelly (22/09/2001) van nabij ging bekijken.

2001: de Amerikaanse Mars Odyssey, gelanceerd op 07 april 2001, komt in een baan om Mars.  Deze sonde is nog steeds in functie.

2007: China lanceert Chang’e 1 in hun maanprogramma vanaf de basis van het Xichang Satellite Launch Center.  Chang’e is de Chinese god van de Maan.

2014: het Cinese ruimtevaartagentschap ‘China National Spâce Administration, lanceert een experimentele maanmissie, Chang’e 5-T1, die een vluchtje langs de achterzijde van de maan moest maken en terug te keren naar de aarde.

25 oktober:

1647: +Evangelista Torricelli in Florence, Italië.  Italiaans fysicus en volgeling van Galileo.  Hij mag de ontdekker van het bestaan van het vacuüm genoemd worden, met een uitvloeisel naar de ontdekking van de barometer.  (°15/10/1608 in Faenze, Romagna (I)).

1671: Giovanni Cassini ontdekt de Saturnusmaan Japetus, vanuit Oyster Bay, New York, USA.  Deze maan heeft een zijde die donkerder is dan de andere.

1697: +Ennemond Cusset in Lyon, Rhône, Frankrijk.  Verwerkt de observaties van de jezuïeten.  In april 1686 observeert hij met Jean-Dominiquez Vassini de bedekking van Jupiter door de maan in Parijs.  Op 21 mei 1687 zouden beiden een vuurbol (meteoor) de grootte van de maan observeren.  In datzelfde jaar zou Cassini, met behulp van een lens met brandpuntafstand van 70 voet, geleverd door Giuseppe Campani, op een opstelling van Cusset de manen van Jupiter observeren.  (°  /  1654)).

1789: °Samuel Heinrich Schwabe in Dessau, Dessau-Roslau, Duitsland.  Duits astronoom die vooral bekendheid kreeg door zijn onderzoek van zonnevlekken die hij vooral bestudeerde tussen 1826 en 1868.  In 1843 publiceerde hij zijn observaties en toonde de activiteitscyclus van de Zon, 11 jaar, aan.  Deed ook onderzoek naar het bestaan van een veronderstelde planeet binnen de Mercurius-baan.  (+11/04/1875, Dessau, Dessau-Roslau (Duitsland)).

1813: +Roger Barry in Mannheim, Duitsland.  Duits astronoom die aan het observatorium van Mannheim werkte vanaf 1788.  Later werd dit observatorium omgedoopt tot het observatorium van Heidelberg.  (°30/09/1752, Spincourt, Meuse (Frankrijk)).

1824: °Charles Feil in Parijs, Frankrijk.    Erfde een glasbedrijf van zijn vader en startte als uurwerkmaker, maar na de dood van zijn vader begon hij grote lenzen te maken die o.a. zouden leiden tot de 68 cm-telescoop in het observatorium van Wenen in 1875., de 97 cm telescoop  van Lick, de 76 cm kijkers van Pulkovo en Nice.   (+19/01/1887, Choisy-le-Roi, Val-de-Marne (Frankrijk)).

1825: °Johann Friedrich Julius Schmidt in Eutin in Noord-Duitsland.  Duits astronoom die op 14-jarige leeftijd aan zijn eerste waarnemingen begon van de Maan met een klein kijkertje dat werd gebouwd door zijn vader. In 1841 verhuisde hij naar Hamburg waar hij in het observatorium kon observeren.  In 1845 werd hij benoemd aan het privé-observatorium van Benzenberg in Bilk, nabij Düsseldorf, waar hem echter de toegang tot de grote kijker ontzegd werd, waardoor hij vertrok naar Bonn om daar gedurende 8 jaar assistent te worden van Argelander.  Uiteindelijk werd hij in 1858 directeur van het Nationaal Observatorium van Athene in Griekenland dat hij liet herstellen om metingen te doen aan de maangebergten en resulteerde, in 1865, tot een kaart van 2 meter diameter waarop 32856 kraters waren opgetekend en die in 1878 uitgegeven werd.  Daarnaast zou hij ook veranderlijke sterren meten, zonnevlekken, kometen en meteoren observeren.  Hij zou zelf een komeet, 1862II, ontdekken.  Bij zijn plotse dood in 1884 kwamen de koning en koningin van Griekenland naar het observatorium voor zijn uitvaart.  (+07/02/1884, Athene (Griekenland)).

1877: °Henry Norris Russell in  Oyster Bay, New York, USA.  Amerikaans astronoom en leider in het opzetten van de moderne astrofysica.  Op 5-jarige leeftijd lieten zijn ouders hem de Venusovergang al zien, wat zijn interesse in sterren opleverde.  Hij haalde zijn doctoraat met een thesis ‘De algemene storingen van de gemiddelde as van Eros onder de invloed van Mars’.  Tussen 1912 en 1947 was hij directeur van het Princeton Observatory.  Van hem is het geheugensteuntje ‘Oh Be A Fine Girl Kiss Me’ om de volgorde van de spectraaltypes van sterren te onthouden.  Samen met Ejnar Hertzsprung stond hij ook aan de wieg van het Hertzsprung-Russell diagram, waarin de temperatuur, lichtsterkte en straal van sterren tegen elkaar afgezet worden.  (+18/02/1957, Princeton, New Jersey (USA)).

1928: °Peter Naur in Frederiksberg, Denemarken.  Deens astronoom.  Begon zijn carrière als astronoom en promoveerde in 1957 aan de Universiteit van Kopenhagen.  Bij de opstart van computers veranderde hij van beroep en werd Deens voorloper op het gebied van informatica. (+03/01/2016, Herlev (Denemarken)).

1935: Russell Louis ‘Rusty’ Schweickart’ in Neptune Township, New Jersey, USA.  Vroeger NASA-astronaut met als enige ruimtevlucht Apollo 9 op 3 maart 1969, samen met David Scott en James McDivitt, waarbij de maanlander en de commandomodule in de ruimte getest werden.

1949: +Mary Acworth, geboren Orr Evershed in Ewhurst, Surrey, UK.  Britse astronoom en historicus, die o.a. een boek schreef over Dante Alighieri ‘ Dante and early  Astronomers’ en ‘Stars of the Southern Skies’.  (°01/01/1867, Hoe Park, Plymouth (UK)).

1971: +Mikhail Kuzmich Yangel in Moskou, Rusland.  Werkte in zijn beginperiode samen met de vliegtuigontwerpers Nikolai Polikarpovc en Artem Mikoyan.  Later belangrijkste raketontwerper van Rusland samen met Sergei Korolev.  De ontwerpen waren de R-12 (Cosmos), R-16 (Tsyklon) en R-36 (Dnepr).  Hij kwam bijna om tijdens de Nedelin-ramp (zie 24/10/1960) (°07/11/1911, Zyryanovka, Irkutsk gubernia, Russisch Keizerrijk).

1975: de op 14 juni 1975 gelanceerde Russische Venera 10 landt op Venus op een groot vlak rotsblok dat gedeeltelijk in een donkere stoflaag was verzonken.  De omgeving leek veel op een steenwoestenij.

2006: lancering van het onderzoeksprogramma STEREO.

2022: om 12uur49min wordt de Maan Nieuw en dat leidt tot het volgende item.

2022: gedeeltelijke zonsverduistering voor België, maar die ook nergens op aarde totaal is.  Gemakkelijk te observeren, maar gebruik zeker een eclipsbrilletje.  Ongeveer 20% van de zonneschijf wordt afgedekt door de Nieuwe Maan.  Voor geïnteresseerden uit de streek van Deinze kan er in groep gekeken worden vanuit de Brielmeersen, langs de Leie-oever richting Kanaal van Schipdonk.  Reserveer wel zodat er voldoende eclipsbrilletjes kunnen aangeboden worden.  Mail ’sisyphus1866@hotmail.com’ voor een bezoekje tussen 11:10 en 13:00.

26 oktober:

1631: +Michael Maestlin in Tubingen, Duitsland, Duits astronoom en leerling van Philipp Apianus, mentor van Johannes Kepler die hij overtuigde van de ideeën van Copernicus.  Hij wordt wel eens gezien als een van de belangrijkste sterrenkundigen in de periode tussen Copernicus en Kepler.  Hij verklaarde het asgrauwe licht van de maan en observeerde de nova van 1572.  (°30/09/1550, Göppingen,(Duitsland)).

1792: °Simon Ritter von Stampher in, wat nu Windisch-Mattrai is, Salzburg, Duitsland.  Aan hem wordt de uitvinding van de stroboscoopschijf, aan de basis van het eerste toestel om bewegende beelden te geven.  Ook in België werd iets dergelijks ontwikkeld en heete hier Phenakistis.  (+10/11/1864, Wenen (Oostenrijk)).

1846: °Lewis Boss in Providence, Rhode Island, USA.  Amerikaans astronoom die directeur werd van het Dudley Observatory in Albany, New York in 1876.  Werkte mee aan de internationaal astrometrie-programma waarbij de posities van 26.000 sterren van het noordelijk halfrond werden opgemeten, waarvan verondersteld werd dat ze een eigenbeweging hadden.  Hij liet in San Luis, Argentinië, een station inrichten waar hetzelfde programma liep voor sterren aan het Zuidelijk Halfrond.  (+05/10/1912, Albany, New York (USA)).

1877: °Gaetano Crocco in Napels,  Campania, Italie.  Italiaans wetenschapper en aeronautisch pionier, stichter van de Italiaanse raket Vereniging.

1902: °Henrietta Hill Swope in Saint-Louis, Missouri, USA.  Amerikaanse astronome die veranderlijke sterren bestudeerde, in het bijzonder Cepheïden.  (+24/11/1980, Los Angeles, Pasadena, Californië (USA)).

1908: °Louis Arbey in Ornans, Doubs, Frankrijk.  Op 15 juli 1948 werd hij adjunct-astronoom in de sterrenwacht van Parijs waar hij één van de eersten was om het astrolabium van Danjon te testen.   In  1962 werd hij directeur van het Observatoire d’Algers.  (+27/03/1972, Tarbes, Hautes-Pyrénées (Frankrijk)).

1940: °Gennadi Michailovich Strekalov in Mytisjtsji, Rusland.  Vloog voor het eerst met Soyuz T-3, 27 november 1980, naar het ruimtestation Salyut 6 om er reparaties uit te voeren.  Hij zou nog 4 vluchten maken en zou 4 ruimtewandelingen op zijn actief zetten.  Op 26 september 1983 zou hij samen met Vladimir Titov aan de dood ontsnappen toen de lanceerraket van Soyuz T-10-1 ontplofte op het platform.  De ontsnappingsraket werkte perfect en beide cosmonauten kwamen er met de schrik vanaf.

1968: met Georgi Beregovoi in Soyuz 3 wordt de eerste ruimte rendez–vous gemaakt met de eerder gelanceerde onbemande Soyuz 2.  Eigenlijk was het de bedoeling om nieuwe systemen te testen na de noodlottige Soyuz 1 waarbij Vladimir Komarov om het leven kwam.

1970: +Marcel Gilles Jozef Minnaert in Utrecht, Nederland.  Eén der pioniers astrofysici die de sterrenwacht van Utrecht liet ombouwen om studies van zonne- en sterrenspectra uit te voeren.  (°12/02/1893, Brugge, West-Vlaanderen (België)).

1977: 5de en laatste zweeftest van de ruimtependel Enterprise.

2004: de ruimtesonde Cassini maakt zijn eerste fly-by van de Saturnusmaan Titan.

2006: lancering van 2 STEREO ruimtetuigen, Solar TErrestrial RElations Observatory, met een Delta II, tuigen die in een baan om de zon worden gebracht, en ongeveer even ver ervan als de aarde, waardoor ze vanuit twee verschillende plaatsen beelden maakten om een drie-dimensioneel beeld van de Zon te leveren.

2022:  vanaf 19:18 begint er een spelletje tussen de Jupitermanen Ganymedes, Europa en Callisto in hun baan om de reuzeplaneet.  Makkelijk te observeren met een goede verrekijker of kleine telescoop.

27 oktober:

1449: +Mirza Muhammad Taraghay bin Shahrukh, Ulugh Be(g)(y), in Samarkand, Keizerrijk Timurid, Zayan, nu Oezbekistan.  Oezbeekse kleinzoon van Tamerlan, koning van Transoxianië.  Hij was fel geïnteresseerd in sterrenkunde en richtte het observatorium van Samarkand op in 1426, waar een kwadrant van 40 m geïnstalleerd was.  In 1437 stelde hij een catalogus op waarin de observaties van meer dan 1000 sterren in vermeld waren.  (°22/03/1394, Soltaniyek, Zanjan, Iran, Oezbekistan)).

1785: William Herschel ontdekt NGC 288 in het sterrenbeeld Sculptor, een bolvormige sterrenhoop op ongeveer 29.000 lichtjaar van de aarde.

1854: °Leopold Friedrich Anton Ambronn in Meiningen, Duitsland.  Duitse astronoom die zijn carrière start in 1880 op het observatorium van Hamburg.  Later zou hij naar Göttingen verhuizen en opmetingen van de zonnediameter, de onderlinge posities van de sterren van de Pleïaden uitvoerde.  Hij bracht ook een handboek over astronomische instrumenten uit en een sterrencatalogus tot magnitude 6.5.  (+08/06/1930, Göttingen (Duitsland)).

1867: +John Wrottesley in Londen, UK.  Engels astronoom die reeds op 22-jarige leeftijd lid werd verkozen van de Royal Astronomical Society die een observatorium liet bouwen in Blackheat waar een catalogus van 1318 sterposities gerealiseerd werd.  (°05/08/1798, Wolverhampton, West-Midlands, UK.

1883: +Louis Clément François Breguet in Parijs, Frankrijk.  Frans uurwerkbouwer en fysicus.  Hij zou in 1850 de draaiende spiegel bouwen die Léon Foucault en Hippolyte Fizeau zouden gebruiken om de lichtsnelheid te bepalen.  (°22/12/1804, Parijs (Frankrijk)).

1889: °Chester Burleigh Watts, Winchester, Indiana, USA.  Amerikaans astronoom die na een een periode bij de dienst voor tijdsbepaling in 1934 directeur werd van de “6” Transit Circle Division’.  Zou vanaf 1940 een studie maken van de voor ons zichtbare details die op de rand van de maan zitten op basis van 700 foto’s.  (17/07/1971, Virginia (USA)).

1905: +Ralph Copeland in Edinburgh, UK.  Brits astronoom die astronomie studeerde in het Duitse Göttingen. Vanaf 29 januari 1889 tot zijn dood was hij de derde Astronomer Royal van Schotland.  Ontdekte 35 NGC-objecten, waaronder het Copeland-septet: NGC 3745, 3746, 3748, 3750, 3750, 3751, 3753 en 3754, in het sterrenbeeld Leeuw.  (°03/09/1837, Woodplumpton, Lancashire (UK)).

1930: +Ellen Amanda Hayes in Wellesley, Massachusetts, USA.  Deze Amerikaanse wiskundige was astronoom, maar werd ook bekend als een controversieel figuur, o.a. door het steunen van veel radicale doeleinden.  (°23/09/1851, Granville, Ohio (USA)).

1946: °Steven Ray Nagel in Canton, Illinois, USA.  Maakte 4 ruimtevluchten met een pendel, op 17/06/1985 STS-51G Discovery als mission specialist, 30/10/1985 STS-61A Challenger als piloot, 05/04/1991; STS-37 Atlantis voor missie met Spacelab 1 als bevelhebber, en 26/04/1993 STS-55 Columbia als bevelhebber.  Hij zou in totaal 723 uur in de ruimte doorbrengen.  (+21/08/2014, Columbia, Missouri (USA)).

1951: °Carlos Silvestre Frenk in Mexico City, Mexico.  Engels/Mexicaans fysicus en kosmoloog, met interesses voor de vorming van sterrenstelsels.

1953: °Michael Allen Baker in Memphis, Tennessee, USA.  Zijn eerste ruimtevlucht had plaats met STS-43 Atlantis op 02/08/1991.

1961: NASA test de eerste Saturn I raket in Mission Saturn-Apollo 1 waarbij een hoogte van 136 km wordt bereikt.

1971: lancering van Prospero, de eerste Britse satelliet.

1974: lancering Luna 23.

1994: Gliese 229B is de eerste, te kleine ster, een bruine dwerg, in het dubbelstersysteem Gliese 229 die rond de hoofdster Gliese 229Aa wordt ontdekt.

2003: ISS expedition 7-bemanning, Yuri Malenchenko van RSA en Ed Lu van NASA, komt terug naar de aarde na 182 dagen baantjes te hebben getrokken na de lancering van 28/04/2003 met Soyuz TMA-2.

2021: China lukt zijn 40ste geslaagde lancering van het jaar door met een Kuaizhou-1A de Jili-1 Gaofen 02F te lanceren vanuit de basis in de Gobi-woestijn.

28 oktober:

1707: +Maria Clara Eimmart in Altdorf bei Nürnberg, Beieren, Duitsland.  Duitse astronome, etser en ontwerper als assistent van haar vader Georg Christoph Eimmart junior.  (°27/05/1676, Neurenberg, Beieren (Duitsland)).

1718: °Ignacije Szentmartony in Kottori, Koninkrijk Hongarije, nu Kotoribaa, Medimurje, Croatië.  Croaats Jezuiet en astronoom.  Tijdens zijn vele reizen deed hij ook Portugal aan, waar hij de titel van koninklijk wiskundige en astronoom kreeg.  Dat bracht hem in de running om ontdekkingsreizen te begeleiden en positiebepalingen te maken waardoor precieze landkaarten konden gemaakt worden., (+15/04/1793, Cakovec (Csàktornya), (Kroatië)).

1880: °Wilhelm Robert Karl Anderson in Minsk, Russische Keizerrijk.  Witrussisch-Estse astrofysicus en astronoom die waarschijnlijk het best gekend is om zijn studies van witte dwergen die hij ook deelde met Stoner, die de theorie verder uitwerkte en die nu gekend is als de Stoner-Anderson vergelijking.  (+26/03/1940, Sanatorium van Meseritz-Obrawalde,(Duitse Rijk, nu Polen)).

1937: Karl Reinmuth ontdekt de asteroïde (69230) Hermes.

1962: +Julia-Gabrielle Renaudot-Flammarion in Juvisy-sur-Orge, Essonne, Frankrijk.  Franse astronome in Meudon en echtgenote van Camille Flammarion.  (°31/05/1877, Meudon, Hauts-de-Seine (Frankrijk)).

1971: lancering van de eerste Britse satelliet, Prospero, enige Britse kunstmaan die met een Britse draagraket werd gelanceerd.

1974: lancering van Luna 23.

1983: +Polydor Ferdinand Félix (Pol) Swings in Esneux, Luik, België.  Belgisch astronoom.  (°24/09/1906, Ransart, Charleroi, Henegouwen (België)).

2009: NASA lanceert de Ares I-X missie, de enige raketlancering van de kort leven beschoren Constellation-projekt.

2010: de kortperiodieke komeet 103P/Hartley bereikt haar dichtste punt, het perihelium, bij de zon.  Deze komeet, die eens in de 6,46 jaar rond de zon draait, bereikte op 20 oktober haar dichtste punt bij de aarde en was met het blote oog waarneembaar.

2014: een raket met NASA Cygnus CRS orb 3 bevoorradingsmissie ontploft enkele seconden na de lancering op het Mid-Atlantic Regional Spacepost in Virginia.

29 oktober:

1656: °Edmund Halley in Londen, UK.  Engels wetenschapper en vriend van Newton aan wie hij voorstelde zijn ‘Principia’ te publiceren.  In 1677 reisde hij naar St-Helena om de posities van 350 sterren aan de zuidelijke hemel vast te leggen.  Hij observeerde daar ook een Mercuriusovergang op 27 november.  Door gebruik te maken van de wetten van Newton op komeetbanen, merkte hij op dat het bij deze van 1531, 1607 en 1682 eigenlijk steeds om dezelfde komeet ging, en voorspelde hij de terugkeer in 1758, wat ook gebeurde.  Sindsdien draagt deze komeet, die dus om de 76 jaar terugkomt, zijn naam. In 1705 publiceerde hij zijn studie van 24 kometen in de “astronomia cometicae synopsis”.  In 1718 opperde hij dat de objecten, die wij als vaste sterren zien, eigenlijk ook een eigenbeweging hebben.  (+14/01/1742, Greenwich (UK)).

1749: de Franse astronoom Le Gentil observeert met een lenzenkijker van 6 m brandpuntsafstand de Andromedanevel en noteert zijn waarneming.  Hij beseft eigenlijk niet dat in deze notities nog een kleine nevel M32 beschreven is.

1780: Pierre Méchain ontdekt een nevelig object dat Messier zal opnemen in zijn catalogus als M77.

1808: °Caterina Scarpellini in Foligno, Italië. Italiaanse astronome die op 1 april 1854 een komeet ontdekte.  (+28/11/1873, Foligno (Italië)).

1866: °Carl Gustav Witt in Berlijn, Koninkrijk Pruisen, Duitsland.  Ontdekker van 2 asteroïden, waarvan (433)Eros de opmerkelijkste is, omdat dat de eerste planetoïde is met een mannelijke naam.  (+03/01/1946, Falkensee, Brandenburg (Duitsland)).

1921: Edouard Annequin wordt aanvaard als stagiair in het ‘Observatoire de Paris’ waar hij werkt met Bosler aan de ‘Carte du Ciel4.  Bleef vrijwilliger tot 1928, wanneer hij de sterrenwacht verlaat.

1951: +Robert Grant Aitken in Berkeley, Californië, USA.  Deed zijn studies in Williamstown, Massachusetts en gaf les wiskunde en astronomie in Livermore.  In 1895 werd hij astronoom aan het Lick Observatory waar hij 40 jaar bleef.  Zijn specialiteit was dubbelsterren waarvan hij er 3103 ontdekte.  (°31/12/1864, Jackson, Californië (USA)).

1964: eerste Lunar Landing Research Vehicle-vlucht in aardse omstandigheden.

1987: de Russische Cosmos 1894 wordt de 2000ste kunstmaan.

1991: het NASA ruimtetuig Galileo maakt de eerste opname van nabij van een asteroïde (951)Gaspra (ontdekt door G.N. Neyman in Simeis op 30/07/1916) vanop 16.200 km.  Men ziet op de opnames kraters met een diameter van 300 m.  (l’Astronomie, 2022 augustus/september, p. ).

1997: +Dr. Andreas ‘Andy’ Gerasimos Michalitsianos in Baltimore, Maryland, USA.  Grieks-Amerikaans astronoom en NASA-astrofysicus.  Reeds op jonge leeftijd raakte hij geïnteresseerd in sterrenkunde en hij leidde een Amerikaanse eclipsexpeditie.  Hij werkte o.a. bij het Kitt Peak National Observatory.  Later werd hij betrokken bij de Hubble Space Telescope en de International Ultraviolet Explorer.  Hij werkte ook mee aan op afstand bediende telescopen, en de robot-telescoop op het Griekse eiland Kefalonia werd naar hem genoemd.  (°22/05/1947, Alexandrië (Egypte)).

1998: lancering van STS-95 Discovery met de 77-jarige jarige John Glenn aan boord die toen meteen de oudste persoon was die de ruimte inging, nu geklopt door captain Kirk (William Shatner) uit de Star Trek serie.  De lancering werd uitgezonden in Amerika via de eerste ATSC HDTV –uitzending.

2012: +Wallace Leslie William Sargent in Los Angeles, Californië, USA.  Brits-Amerikaans astronoom die een groot deel van zijn carrière volbracht in het California Institute of Technology (Caltech).  Hij was op zo goed als alle markten in de astronomie actief en directeur van Palomar Observatory gedurende 3 jaar.  (°15/02/1935, Elsham, North Lincolnshire (UK)).

2022: De maan staat op haar dichtste punt, het perigeum, in deze omloop om de aarde op een afstand van 368291 km van ons.

30 oktober:

1626: +Willibrord Snel(lius) van Royen in Leiden, Nederlandse Republiek.  Nederlands astronoom die de meridiaanboog mat tussen Alkmaar en Bergen-op-Zoom.  Hij observeerde de komeet van 1618.  (°13/06/1580, Leiden (Nederlandse Republiek)).

1632: °Sir Christopher Wren in East Knoyle, Wiltshire, UK.  Engels architect, fysicus en astronoom.  Vooral gekend als de man die de kerken van Londen liet heropbouwen na de brand van 1666.  Hij was professor astronomie aan het college van Gresham van Londen en in Oxford.  Hij ontwierp ook het observatorium van Greenwich in 1675.  Hij was Saturnus-waarnemer en verklaarde het ringenstelsel ervan al voor Huygens (+25/02/1723, Hampton Court, Greater London (UK)).

1860: °Karl Petrus T(h)eodor Bohlin in Stockholm, Zweden.  Zweeds astronoom die een studie maakte over de storingen die Jupiter veroorzaakt.  Als astronoom werd hij directeur van het observatorium van Stockholm in 1915.  (+25/05/1939, Stockholm (Zweden)).

1893: +Friedrich Gustav von Bülow, in Kiel (Duitsland).  Hij kwam in contact met de natuurkundige en astronoom professor Karl Friedrich Zöllner uit Leipzig en kocht hierop een lens waarna er een telescoop werd gebouwd, voor het Bothkamp observatorium.  Er werd weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan, maar de gesprekken met de plaatselijke directeur leverden heel wat interessante theorieën opleverden.  Hij stierf op 73-jarige leeftijd in zijn huis in Kiel.  (°29/09/1817, Bothkamp, Sleeswijk-Holstein (Duitsland)).

1938: vlak na de radio-nieuws-uitzending zendt Orson Welles het luisterspel, naar een werk van H.G.Wells, ‘The War of the Worlds’, uit als een live reportage, en zaait paniek bij sommige luisteraars.  Het begon als een nieuwsflits dat er eerder die dag nabij Grovers Mill in New Yersey een vreemd voorwerp neerkwam en dat het niet om een meteoriet ging.

1946: °Robert Lee ‘Hoot’ Gibson in Cooperstown, New York, USA.  Amerikaans astronaut.  Ruimtevluchten: STS-41-B Challenger, STS-27 Atlantis, STS-47 Endeavour, STS-71 Atlantis en STS-61-C Columbia.

1977: +Nojiri Hoei.  In de dertiger jaren van vorige eeuw, stelde hij naar aanleiding van de ontdekking van de, nu dwergplaneet, planeet Pluto de naam Melosei voor (Ster van de Koning (God)).  Deze naam wordt nog soms gebruikt in het Chinees en Koreaans.  (°15/11/1885,  ()).

1981: lancering van Venera 13 naar de planeet Venus waarbij een landingsmodule monsters van de bodem zou onderzoeken vanaf 01 maart 1982, en 127 minuten zou overleven in de helse atmosfeer van de planeet.

1985: lancering STS-61A Challenger voor zijn laatste succesvolle vlucht met een achtkoppige bemanning.

1997: lancering van de 1ste Ariane-5-raket vanop het ‘Centre Spatial Guyanais’.  Er zouden er nog 107 volgen, waarvan 100 succesvol.

2022: omschakeling van zomertijd naar wintertijd voor een groot deel van de wereld.

2022: Mars wordt stationair in het sterrenbeeld Stier en staat in de tweede nachthelft hoog aan de hemel.