LEO-NIEUWSBRIEF: 13/10/2022-24/10/2022

 15 oktober: 

1608: °Evangelista Torricelli in Faenza, Rome, Italië.  Italiaans fysicus en wiskundige, vooral bekend geworden om zijn ontdekking van het vacuüm en de barometer.  (+25/10/1647, Florence (Italië)). 

1785: °James South in Southwark, Londen, Engeland.  Brit, die eigenlijk startte als chirurg, maar na een rijk huwelijk, verderging als amteur-astronoom die één der oprichters was van de Royal Society of London.  In 1822 maakte hij gebruik van de bedekking van een wter door de planeet Mars, om vast te stellen dat de planeet wel degelijk een dichte atmosfeer had.  Tijdens het gebruik van 2 spiegeltelescopen, zou hij, in samenwerking met William Herschel in 1825, een nieuwe catalogus van 380 dubbelsterren uitgeven.  Later, na de installatie van een nieuw observatorium in Passy, Haute-Savoie, Frankrijk, zou hij een toevoeging doen van 485 dubbelsterren.  Nadat hij een proces verloor voor de bouw van een nieuw observatorium in Campden Hill, Kensington, vernietigde de montering en schonk het objectief aan de de sterrenwacht van het Trinité college in Dublin.  Kort daarop werd hij praktisch blind.  (+19/10/1867 in Campden Hill, Londen (Engeland)).

1829: °Asaph Hall in  Goshen, Connecticut, USA.  Amerikaans astronoom die studeerde aan de universiteit van Michigan.  In 1857 kreeg hij een job aan het Harvard Observatory.  In 1863 gaat hij naar het marine observatorium van Flagstaff, Arizona waar hij de 2 manen van Mars ontdekte.  In 1876 was hij de eerste om het bestaan van witte vlek op Saturnus te ontdekken, waardoor hij de rotatieperiode van de planeet kon bepalen.  Tussen 1877 en 1887 zou hij 3760 metingen doen op dubbelsterren.  (+22/11/1907, Annapolis, Martyland (USA)).

1832: °Friedrich Tietjen, Westerstede, Nedersaksen, Duitsland.  Duits astronoom die als professor sterrenkunde in 1874 aan de universiteit van Berlijn directeur werd van het astronomisch instituut van Heidelberg.  Ontdekker van de planetoïde (82)Semele, was hij ook bekend als een berekenaar van asteroïdenbanen.  (+21/06/1895, Berlijn, (Duitsland)).

1875: °Donatien François Pierre Jean Cot in Fontenay-le-Comte, Vendée, Frankrijk.  Van 1939 tot 1942 directeur aan het observatorium van het “Bureau des longitudes”, in Montsouris.  (+24/03/1961, Fatouville, Eure (Frankrijk)).

1907: +Maurice (Moritz) Loewy in Parijs, Frankrijk.  Frans astronoom die assistent werd in het Observatorium van Wenen in 1856.  In 1860 werd hij door Leverrier naar Parijs geroepen waar hij zich specialiseerde in astrometrie en opgemerkt werd voor zijn onderzoek in de hemelmechanica.  Hij werd er trouwens directeur vanaf 1896. (°15/04/1833, Wenen, Oostenrijk).

1909: °Jesse Leonard Greenstein in New York City, New York, USA.  Amerikaans astronoom.  In 1937 behaalde hij een Ph.D aan de Harvard University, waar hij op 16-jarige leeftijd zijn loopbaan als astronoom begon en samen met Leverett Davis onderzoek deed naar nevels en interstellaire materie.   Deed ook onderzoek naar witte dwergen.  (+21/10/2002, Arcadia, Californië (USA)).

1964: °Roberto Vittori in Viterbo, Italië.  Italiaans ESA-astronaut die voor het eerst met een Soyuz TM-34 de ruimte inging op 25 april 2002 naar het ISS.  Hij zou nog 2 vluchten maken naar ISS.

1997: lancering vanop Cape Canaveral, met Titan-IV raket, van de 2523 kg zware Amerikaanse ruimtesonde Cassini-Huyghens, genoemd naar de Italiaanse astronoom Giovanni Domenico Cassini, naar Saturnus en de manen ervan.  Op 30 juni 2004 kwam de sonde in een baan om de geringde planeet.

2001: het Amerikaanse ruimtetuig  Galileo vliegt op 112 mijl langs de Jupitermaan Io.

2003: de Chinese Shenzhou 5 wordt met een Lange Mars 2F-raket gelanceerd vanop de Jiuquan basis in Binnen-Mongolië met aan boord Yang Liwei die meteen de eerste Chinese taikonaut wordt.  21 uur later en na 14 omlopen rond de aarde te hebben gemaakt landt hij terug in China.  Meteen is China de derde natie, na Rusland en de USA, die op eigen kracht een mens in de ruimte brengt.

2017: het interstellaire object 1I/2017 U1, beter gekend onder de naam “ ‘Oumuamua “ (Hawaiiaanse voor ‘eerste boodschapper van ver’) komt op de kortste afstand tot de aarde op 0.162 AE.  Men schat dat dit eigenaardige hemellichaam nu op meer dan 3 miljard km van de aarde, en voor iedereen onzichtbaar.

2021: de Soyuz MS-18, die bedoeld was om de filmploeg aan boord van het ISS naar de aarde terug te brengen, vuurt zijn stuurraketten af, in gekoppelde toestand, waardoor de stabilisatie van het ISS in de war raakt, maar het probleem wordt binnen het halfuur opgelost.

16 oktober:

1874: °Lucien Rudaux in Caudebec-lès-Elbeuf, Seine-Maritime, Frankrijk.  Frans astronoom, fotograaf en illustrator die in 1894 een observatorium bouwt in Donville-les-Bains, Manche, Frankrijk.  In 1915 publiceert hij ‘Ce qu’on voit dans le ciel, notions pratiques d’astronomie’, en in 1937 ‘Sur les autres mondes’.  (+15/03/1947, Parijs (Frankrijk)).

1877: °Frederick Eugene Wright in Marquette, Michigan, USA.  Was eigenlijk geoloog van opleiding, maar werd tegen het eind van zijn leven een autoriteit op het gebied van de kennis van de maan.  Was gedurende 4 jaar onder-voorzitter van de Nationala Academie voor Wetenschappen en in 1918 voorzitter van de ‘Optical Society of America’.  (+25/08/1953, Sagasteweka, Gananoque, Ontario (Canada)).

1946: +Rudolf Ferdinand Spitaler in Lübtheen, Duitsland.  Hij was een Oostenrijks astronoom, geofysicus, meteoroloog en klimatoloog.  Tijdens zijn periode op het observatorium van Wenen ontdekte hij 64 IC-objecten en de komeet 113P/Spitaler per toeval.  Het observatorium van Palermo meldde hem de ontdekking van een komeet in de Voerman.  Met zijn 68 cm-kijker vond hij een komeet, maar die was minder helder dan men hem had gezegd.  Hij keek even rond en op 1° ervan vond hij de gemelde komeet.  Pas toen besefte hij dat zijn eerst geziene object een nieuwe komeet was.  (°07/01/1849, ()).

2016: de Schiaparelli lander moet zich losmaken van de op 14 maart 2016 gelanceerde ExoMars om 3 dagen later in Meridiani Planum te landen en er een geplande opdracht van 3 dagen te volbrengen.  Hij sloeg echter met een te grote snelheid op de planeet in.

2021: de ruimtesonde ‘Lucy’ wordt gelanceerd met een United Launch Alliance Atlas V401-raket vanop het Launch Complex 41 op Cape Canaveral.  Het is de bedoeling om een 12 jaren durende reis door het zonnestelsel te maken en ondertussen enkele asteroïden te bezoeken.  Het zou gaan om zogenaamde ‘Trojanen’, asteroïden die ongeveer in dezelfde baan om de Zon draaien als de planeet Jupiter.  Trojanen zijn de planetoïden die op een stabiele plaats voor of achter Jupiter om de Zon draaien.  Kort na de lancering werd al melding gemaakt dat de zonnepanelen niet volledig werden ontplooid werden wat de werking van de sonde in gevaar brengt.

17 oktober:

1604: Kepler’s supernova is waargenomen in het sterrenbeeld Ophiuchus, Slangendrager.

1650: °Thomas Gouye in Dieppe, Seine-Maritime, Frankrijk. Jezuiet die vooral gekend was als briljant wiskundige en zijn studie van de getijdenwerking.  Van hem is een zeer mooie beschrijving van de maansverduistering van 15 maart 1699 gekend.  (+24/03/1725, Parijs (Frankrijk)).

1863: °Frank Arthur Bellamy in Oxford, England, UK.  Deze Britse astronoom werkte samen met zijn nicht Ethel Bellamy aan de “Astrographic Catalog”.  (+15/02/1936, Oxford, Engeland (UK)).

1887: +Gustav Robert Kirchhoff in Berlijn, Duitsland.  Duits fysicus en professor in Heidelberg.  Verklaarde in 1859 de donkere lijnen in spectra van de zon, en gaf in 1860 de eerste spectrale atlas van de zon uit.  (°12/03/1824, Koningsbergen, (toen Pruisen)).

1930: °Freimut Börngen in Halle, Westfalen, Duitsland.  Duits astronoom die melkwegstelsels bestudeerde met de Schmidt-telescoop van het Karl Schwarzschild Observatory van Tautenburg, Duitsland.  Nadat hij op rust ging bleef hij als vrijwilliger werken op de sterrenwacht en ontdekte ondertussen al meer dan 500 asteroïden.  (+19/06/2021, Isserstedt, Jena (Duistland)).

1933: °William Alison Anders in het Britse Hongkong.  In 1966 werd hij NASA astronaut, reservepiloot voor de vlucht van Neil Armstrong voor Gemini 11.  In december 1968 zou hij, samen met Frank Borman en Jim Lovell, het Apollo 8 team vormen die de eersten waren om rond de maan te vliegen.  De vlucht zal waarschijnlijk voor elkeen in het geheugen blijven, doordat Lovell bij het ronden van de maan op Kertsmis, een bijbellezing gaf van de ‘Genesis’.

1934: +François Gonnessiat in Algiers, Algerije.  Frans astronoom die directeur was van de sterrenwacht van Algiers, ezn later van Quito.  In 1918 ontdekte hij de asteroïde (915)Cosette en in 1921 (931)Whittemora vanuit Algiers. (°23/05/1856, Mornay, Ain (Frankrijk)).

1956: °Dr. Mae Carol Jemison in Decatur, Alabama, USA.  Deze NASA-astronaute werd de eerste kleurlinge om de ruimte in te gaan met STS-47 Endeavour op 12 september 1992 waarbij gewerkt werd in de Europees-Amerikaanse Spacelab module.

1970: +Benjamin Boss in Albany, New York, USA.   Zoon van Lewis Boss.  Hij was directeur, zowel van het Dudley Observatory in Schenectady in New York, als het Department of Meridian Astrometry van het Carnegie Institution in Washington.  Hij publiceerde in 1936 de ‘Catalogue général of 33342 stars’, een naslagwerk opgesteld door zijn vader.  (°09/01/1880, Albany, New York (USA)).

2004: lancering Expedition 10 naar het ISS met Soyuz TMA-5 van de astronaut Leroy Chiao van NASA en kosmonaut Salizhan Sharipov van RSA.  Zij zouden een goeie 190 dagen in de ruimte verblijven met meer dan 10 uur Extra Vehicular Activity, EVA, bij 2 uitstappen in de ruimte op 26 januari en 28 maart 2005.  Zij kwamen op 24 april 2005 terug op aarde.

2012: de Novato Meteorite valt en Californië en raakt een huis waar één stukje van 62 gerecupeerd werd door de huiseigenaar.

2016: lancering van Shenzhou 11 met de taikonauten Jing Haipeng en Chen Dong in de richting van Tiangong 2 voor een verblijf van 33 dagen vanaf de basis in Jiuquan.

18 oktober:

1564: +Johannes Acronius Frisius in Bazel, Zwitserland.  Fries arts en wiskundige die vooral gekend is voor het schrijven van natuurwetenschappelijke werken, zoals ‘de astrolabio et annuli astronomica’.  (°  /  /1520, Akkrum, Friesland (Nederland)). 

1677: °Jacques Cassini (II) in Parijs, Frankrijk.  Zoon van Jacques Dominique Cassini.  Volgde zijn vader op aan de leiding van het ‘Observatoire de Paris’.  Bevestigde de ontdekking door Halley van de eigenbeweging van sterren.  Aan hem danken wij ook de eerste tabellen van de manen van Saturnus.  (+16/04/1756, Thury (Frankrijk)).

1845: +Jean-Dominique Cassini de Thury (Cassini IV) in Thury-sous-Clermont, Frankrijk.  Bij de dood van zijn vader in 1784 was hij zijn opvolger geworden aan het hoofd van het ‘Observatoire de Paris’.  (°30/06/1748, Observatoire de Paris, paroisse Saint-Jacques-du-Haut-Pas, Parijs (Frankrijk)).

1887: °Carl Clarence Kiess in Forth Wayne, Indiana, USA.  Amerikaans astrofysicus die studeerde aan de universiteit van Indiana.  Werkte aan het Amerikaanse bureau der standaarden van 1917 tot 1957.  Specialist in spectroscopie die deelnam aan verschillende expedities voor het observeren van zonsverduisteringen.  Ook ontdekker van de komeet C/1911N1 op 06/07/1911 vanop het Lick Observatory.  (16/10/1967, )).

1902: °Ernst Pascual Jordan in Hannover, koninkrijk Pruisen, Duitse Keizerrijk.  Duits theoretisch en wiskundig fysicus die belangrijke bijdragen leverde aan de quantum mechanica en quantum veld theorie.  (+31/07/1980, Hamburg, Laag-Saksen (West-Duitsland)).

1939: °Pierre Vingerhoets in Antwerpen, Antwerpen, België.  Vlaams amateur astronoom die vooral waarnemingen deed bij sterbedekkingen door de maan, een onderdeel van de sterrenkunde dat door heel wat amateur-astronomen over de gehele wereld beoefend wordt.  (18/04/2019, Bonheiden, Antwerpen (België)).

1959: de Russische Luna 3, gelanceerd op 04/10/1959, stuurt de eerste beelden van de achterzijde van de Maan door.  Ging op 22 verloren maar had ondertussen toch 17 foto’s van lage kwaliteit verzonden.

1963: Felicette, een wit-zwarte Perzische kattin, wordt naar de ruimte gelanceerd door Frankrijk met een Véronique raket, en is tot nu de enige kat die in de ruimte verbleef en dit overleefde.  Zij stierf in januari 1964 tijdens een wetenschappelijk onderzoek.

1967: een 383 kg-zware sovjet-sonde, van Venera 4, begint als eerste ruimtetuig aan zijn onderzoek van de atmosfeer van een andere planeet, Venus, terwijl hij de dampkring van de planeet binnendringt.  Zij zou gedurende 93 minuten data doorsturen.

1977: de Amerikaanse astronoom Charles Kowal ontdekt, met de 1.2 meter Schmidt telescoop van Palomar, de planetoïde (2060) Chiron, die de eerste planetoïde van een nieuwe familie, de Centauren, zou worden.

1989: lancering van STS-34 Atlantis.  De bemanning bestaat uit bevelhebber Donald Edward Williams, piloot Michael James ‘Mike’ McCulley en missie-specialisten Shannon Wells Lucid, Franklin Ramon Chang-Diaz en Ellen Louise Shulman Baker.  Eens in een baan wordt de Jupiter-sonde Galileo uitgezet om de reuzeplaneet en zijn manen van nabij te bestuderen.  Terugkeer van de missie op 23/10/1989 op Edwards Air Force Base.

1993: lancering STS-58 Columbia met de Spacelab module aan boord voor wetenschappelijk onderzoek.  De bemanning bestaat uit bevelhebber John Elmer Blaha, piloot Richard Alan Searfoss, missiespecialisten Margaret Rhea Seddon, William Surles McArthur Jr., David Alexander Wolf, Shannon Wells Lucid en payload specialist Martin Joseph Fettman.

2003: +Henry Emil Kandrup in Gainesville, Florida, USA.  Amerikaans astrofysicus en professor aan de Universiteit van Florida in Gainesville waar hij voornamelijk actief was op het gebied van melkwegdynamica en plasmafysica. (°24/07/1955, Manhasset, New York (USA)).

2003: lancering van de ISS-expeditie 8 met Soyuz TMA-3 voor een missieduur van 192 dagen.  Aan boord bevelhebber Michael Foale van NASA en vluchtingenieur Aleksandr Kaleri van RSA.

2019: de NASA-astronauten Jessica Meir en Christina Koch maken de eerste, all-female, ruimtewandeling in de geschiedenis buiten het ISS-ruimtestation om een vermogen-unit te vervangen.

19 oktober:

1388: +Giovanni Dondi dell’Orologio in Abbiategrasso, Lombardije, Italië.  Bouwer van een aantal astronomische uurwerken en een planetarium. (°  /  1330, Chioggia, Venetië (Italië)).

1806: +Benjamin Banneker in Oella, Maryland, USA.  Als autodidact hielp zijn kennis van astronomie hem om op commerciële manier almanakken te publiceren tussen 1791 en 1796.  Hij blijft vooral bekend als ongetwijfeld de grootste astrofysicus uit de moderne tijden.  Hij werd vereeuwigd door de uitgave van een Amerikaanse postzegel met zijn beeltenis in 1980.  (°09/11/1731, Baltimore County, Maryland (Brits Amerika)).

1910: °Subrahmanyan Chandrasekhar in ???Lahore of Punjab???, Pakistan.  Deze Amerikaanse astrofysicus is van Indische origine.  In 1930, terwijl hij per boot op weg was naar Engeland bestudeerde hij de wijzigingen die de relativiteit meebracht op de theorie van witte dwergen van Ralph Fowler in 1926.  Hij toonde aan dat deze sterren alleen stabiel bleven als hun massa kleiner was dan 1,4 zonsmassa, sedertdien de Chandrasekhar-limiet genoemd.  Dit leverde hem de Nobelprijs fysica op in 1983.  Eerder, in 1933, had hij in Cambridge zijn doctorstitel gehaald en werd hij professor aan de universiteit van Chicago.  Hij is o.a. de auteur van theoretische werken aangaande de polarisatie van sterrenlicht, die hij al voorspeld had, voor ze geobserveerd werden.  (+21/08/1995, Chicago, Illinois (USA)).

1955: +Eugène Joseph Delporte in Ukkel, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België.  Belgisch astronoom die 66 planetoïden zou ontdekken en ook de mede-ontdekker van de periodieke komeet 57P/du Toit-Neujmin-Delporte in 1941.  (°10/01/1882, Genappe, Waals-Brabant (België)).

1967: de Amerikaanse Mariner 5, gelanceerd op 14 juni, maakt een langsvlucht langs de planeet Venus.  Geen foto’s , maar wel een groot onderzoek naar de stralingsgordels en magneetvelden.

1984: +Paul Adrien Maurice Dirac in Tallahassee, Florida, USA.  Brits theoretisch fysicus die 1928 het bestaan afleidde van antimaterie.  (°08/08/1902, Bristol, Bristol, (UK)).

2002: +Nikolai Nikolayevich Rukavihnikov aan een hartaanval in Moskou, Rusland.  Deze Sovjet kosmonaut nam deel aan 3 ruimtemissies: Soyuz-10 in 1971, Soyuz-16 in 1974 en Soyuz-33 in 1979.  Zowel 10 als 33 moesten eigenlijk koppelen met de Salyut 6, maar dat lukte nooit.  (°18/09/1932, Tomsk (Rusland)).

2005: de 39ste en laatste Titan IV draagraket wordt gelanceerd.  In zijn gebruikstijd de zwaarste gebruikte draagraket van de US Air Force.

2011: voor de 2de maal deze maand scheert Cassini langs Enceladus langs.  Ditmaal wordt een sterbedekking gemeten door een deeltjeswolk van deze Saturnus-maan, om de dichtheid en samenstelling ervan te onderzoeken.  (Zenit, 2011/10 p.434).

2016: de Amerikaanse Marssonde ExoMars, gelanceerd op 14/03/2016, komt aan bij haar bestemming om er eventueel leven in vroegere tijden op de planeet te detecteren.

2016: lancering van Soyuz MS-02, het tweede van de nieuwe MS-generatie voor de missie ISS-49/50.  De bemanning bestond uit commandant Sergej Rizjikov (RSA), vluchtingenieur Andrej Borisenko (RSA) en Robert Kimbrough (NASA).  Op 10 april 2017 landde de capsule terug op de aarde.  Tijdens de landingsfase was er een incident met een lasnaad waardoor lucht ontsnapte uit de cabine, maar zonder gevolg voor de bemanning.

2017: Oumuamua wordt voor het eerst gedetecteerd door astronomen met de Pan-STARRS-telescoop op Hawaii (op dat moment enkel gekend als A/2017U1).  De vreemdste theorieën worden geopperd over de oorsprong van dit hemellichaam dat zeker een vreemde vorm heeft.

20 oktober:

1632: °Christopher Wren in East Knoyle, Wiltshire, England.  Hij was het best gekend als de architect van de Londense kerken na de grote brand van 1666.  Aan het Gresham College van Londen en in Oxford was hij professor astronomie.  In 1675 ontwierp hij het Greenwich Observatory.  Hij voorspelde al de aard van de ringen tijdens zijn waarnemingen van Saturnus, en dit nog voor Huyghens.  Hij maakte een maanglobe met de voorstelling van de bergen en dalen, zodanig dat, als de gepaste verlichting erop viel je de maan kon zien zoals ze in een telescoop te zien was.  Zijn werk werd zeer gewaardeerd door o.a. Isaac Newton.  (+08/03/1723 of?) 25/02/1723, St. James, Londen (England)).

1963: °Julie Payette in Montreal, Quebec, Canada.  Deze Canadese ingenieur maakte deel uit van het Canadian Space Agency, en nam ook deel aan twee ruimtevluchten met STS-127 en STS-96.

1972: +Harlow Shapley in Nashville, Missouri, USA.  Amerikaans astronoom die, in het begin van vorige eeuw, de grootte van ons melkwegstelsel wist te bepalen en de plaats van ons zonnestelsel daarin.  (+02/11/1885, Boulder, Colorado (USA)). 

2003: 2 studenten, John Richard Gott III en Mario Juric van de Princeton University, ontdekken de ‘Sloan Great Wall’, één van de grootste structuren door de mens gekend.  Het gaat om een filamenterig netwerk van honderden sterrenstelsels met een totale lengte van 1,37 miljard lichtjaar op 1 miljard lichtjaar van de zon.

2003: start van ISS Expeditie 8 met Soyuz TMA-3 voor een duur van 192 dagen.  Aan boord van de Russische cabine zijn bevelhebber  de Brit Colin Michael Foale, voor zijn 6de ruimtevlucht en vluchtingenieur Aleksandr Joerjevitssj Kaleri.

2014: in het kader van de ‘Dark Energy Survey’ wordt door de HST een opname gemaakt waarop Pedro Bernardelli en Gary Bernstein, een komeet ontdekken.  Het blijkt later om een object te gaan dat op dat ogenblik nog op 29 astronomische eenheden, dus ongeveer dezelfde afstand als de planeet Neptunus, en die zich bij het naderen van de zon zich gaat gedragen als een komeet.  Niet alleen de afstand waarop deze komeet wordt ontdekt is uitzonderlijk.  Ook de grootte van het object is uitzonderlijk groot, minstens 100 km.  Bovendien beweegt ze zich nagenoeg onder een rechte hoek van het vlak van de ons bekende planeten.

2018: lancering van BepiColombo, een gezamenlijk project van het Europese ESA en het Japanse JAXA dat, in 2015 in een baan om de planeet Mercurius moet komen.

2021: deze woensdagochtend komt een Russische spionagesatelliet, Kosmos-2551, die in een verkeerde baan terechtkwam bij de lancering op 9 september, terug in de atmosfeer en wordt gezien boven de Amerikaanse Midwest.  De American Meteor Society krijgt meer dan 80 meldingen binnen over het verschijnsel vanuit het zuidelijke Tennessee tot het noordelijke Michigan.  Er zijn geen meldingen van ongelukken op de grond.

21 oktober:

1638: +Wilhelm Jansson Blaeu (Blauw, Blaeuw, Bleau(Casius) in Amsterdam, Nederland.  Werkte samen met Tycho Brahe van 1595 tot 1596, en maakte wereldbollen en hemelbollen.  (°  /  1571, Alkmaar, Noord-Holland (Nederland)).

1806: °Auguste Lucien Vérité in Beauvais, Oise, Frankrijk.  Frans uurwerkmaker die o.a. 2 enorme astronomische uurwerken bouwde die tot heden nog altijd werken.  (+19/07/1887, Beauvais, Oise (Frankrijk)).

1872: +Jacques Babinet in Parijs, Frankrijk.  Franse fysicus en professor wiskunde in Parijs, lid van de ‘Académie des Sciences’ in 1840 en adjunct-astronoom.  In zijn onderzoeken was er o.a. onderzoek van de invloed van de beweging van de aarde op lichtinterferenties. (°05/03/1794, Lusignan, Vienne, (Frankrijk)).

1921: °Ingrid van Houten-Groeneveld in Berlijn.  Nederlandse astronome die, samen met haar man Kees van Houten en Tom Gerhels, meer dan 5000 asteroïden ontdekte, voor het merendeel vanuit Leiden waar ze de beelden analyseerde die door Gerhels waren gemaakt, en hiermee recordhouder.  Enkel de Belg Eric Walter Elst komt met 3861 ontdekkingen in de buurt. (+30/03/2015, Oegstgeest Zuid-Holland (Nederland)). 

1923: eerste publieke planetariumvoorstelling in het Deutsches Museum in Munchen.

1938: °James Edward Gunn in Livingstone, Texas (USA)).  Professor astronomie aan de Princeton University.  Zijn theoretische werk in de astronomie heeft bijgedragen tot het begrip van het ontstaan van sterrenstelsels.

1950: °Ronald Erwin McNair in Lake City, South Carolina, USA.  Amerikaans arts en astronaut.  Stierf bij de ontploffing, tijdens de lancering, van de spaceshuttle Challenger.  (+28/01/1986, Cape Canaveral, Florida (USA)). 

1959: president Eisenhower keurt de overdracht van alle ruimte-activiteiten van het leger naar NASA goed, met inbegrip van het Army Balistic Missile Agency.

1965: de, op 8 september 1965 door Karou Ikeya en Tsutomu Seki ontdekte, komeet Ikeya-Seki komt in haar dichtste punt, het perihelium, van haar baan op 450.000 km van de Zon.  We zullen nog ongeveer 877 jaar moeten wachten om ze terug te zien.

2005: de eerste beelden van de dwergplaneet Eris worden gemaakt om gebruikt te worden om de ontdekking te documenteren.

2020: in Canada wordt door het CRTC de licentieaanvraag voor Starlink aanvaard. Het wordt, samen met een minder aantal andere satellieten, een ramp voor astronomische foto's.

22 oktober:

2136 voor Christus: Chinese astronomen beschrijven voor het eerst de waarneming van een totale zonsverduistering.

1511: °Erasmus Reinhold in Saalfeld, Saale, Duitsland.  Duitse wiskundige en astronoom.  Gekend om zijn visie van het wereldbeeld van Copernicus en Galilei, en vooral zijn rol bij het samenstellen van sterrencatalogi.  (19/02/1553, Saalfeld, Saale (Duitsland)).

1792: +Guillaume Joseph Hyacinthe Jean Baptiste le Gentil de la Galaisière in Parijs, Frankrijk.  Frans astronoom die in 1749 het elliptische dwergsterrenstelsel M32 en de Lagunenevel ontdekte.  Hij zou ook M38 herontdekken.  (°12/09/1725, Coutances, Manche (Frankrijk)).

1892: °Max Beyer in Hamburg, Duitsland.  Deze Duitse amateur-astronoom was meer dan 40 jaar een van ‘s werelds beste visuele komeetwaarnemers, waarbij hij trouwens 1930 IV ontdekte.  (+14/11/1982, Hamburg (Duitsland)). 

1893: °Ernst Julius Öpik in Port Kunda, Estland.  Estlands astronoom die, na zijn studies in Moskou tussen 1912 en 1916, meewerkte aan de oprichting van een universiteit van Tachkent.  Nadien keerde hij terug naar Estland waar hij het hoofd werd van het departement sterrenkunde aan de Universiteit van Dorpat.  Bij de opmars van het Russisch leger in 1944 ging hij naar het observatorium van Hamburg.  In 1948 kreeg hij een nominatie aan het Armach Observatory in Ierland.  Daar bleef hij tot zijn dood, maar publiceerde ondertussen toch tientallen ‘papers’ over meteorologie, sterevolutie en kosmologie. (+10/09/1985, Bangor (UK)). 

1894: °René Brisse in Cours de Pile, Dordogne, Frankrijk.  Op 26 september 1917 werd hij zwaargewond nabij Verdun en geamputeerd aan de linkerdij.  Op 01 juni 1921 kreeg hij de toestemming om in het “Observatoire de Paris” een stage te lopen, waar de directeur onder druk gezet door een grote vereniging van oud-strijders verplicht werd hem in dienst te nemen van hulp-astronoom.  Aangezien er eigenlijk geen open plaats bestond, kreeg Edmée Chandon een promotie naar adjunct-astronoom om de plaats van hulpastronoom vrij te maken.  In 1934 zou hij een dienst oprichten om bedekkingsverschijnselen van sterren door de maan te maken.  (+08/09/1965, Saint-Malo, Ille-et-Vilaine (Frankrijk)). 

1895: °Hans (Johann Georg) Kienle in Kulmbach, Duitsland.  Duits astronoom en astrofysicus.  In 1921 wordt hij observator in de sterrenwacht van München en in 1925 is hij directeur van de sterrenwacht van Göttingen.  Van 1950 tot 1962 wordt hij directeur van het observatorium van Heidelberg.  Hij is vooral gekend voor zijn onderzoek in de spectrofotometrie. (+15/02/1975, Heidelberg, Duitsland). 

1905: °Karl Guthe Jansky in Norman, Oklahoma, USA.  Na zijn studies aan de universiteit van Wisconsin, ging hij werken voor Bell Labs in New Jersey.  Hij ontdekte, in 1931, de radiostraling van 20,5 MHz die vanuit het centrum van ons melkwegstelsel kwam.  Door die ontdekking dat sterren, behalve licht, ook radiostraling kunnen uitzenden, kwam hij met Grote Reber aan de oorsprong van de radioastronomie.   (+14/02/1950, Red Bank, New Jersey (USA)).

1966: lancering van Luna 12 die op 25 oktober in een baan rond de Maan kwam.  De sonde zou gedurende 89 dagen gegevens doorsturen.

1975: de op 8 juni 1975 gelanceerde Russische Venera 9 landingsmodule landt op Venus en zend de eerste beelden van op het oppervlak van deze planeet door.

2001: Proba-1, PRoject for On-Board Autonomy, wordt gelanceerd met een Indiase Polar Satellite Launch Vehicle naar een zonsynchrone baan op een hoogte van 553 tot 676 km hoogte vanop de Satish Dhawan Space Center First Launch Pad.  Deze ESA-satelliet, ontwikkeld in België, en amper 1 kubieke meter groot, is er voor observatie van land en vegetatie op aarde.

23 oktober:

1774: +Michel Benoist in Beijing, China.  Frans Jezuiet, missionaris en vooral astronoom die jarenlang aan het hof van Qianlong-keizer diende tijdens de Qing-dinastie.  (°08/10/1715, Dijon, Cote-d'Or, (Frankrijk)).

1822: °Friedrich Wilhelm Gustav Spörer in Berlijn, Duitsland.  Duits astronoom gespecialiseerd in zonnevlekken en hun cycli.  Hij was de eerste die de lange periode van lage zonnevlekactiviteit tussen 1645 en 1715 ontdekte.  (+07/07/1895, Opper-Giessen (Duitsland)).

1834: °Gaspare Stanislas Ferrari in Bologna, Italië.  Italiaans jezuïet, wiskundige en astronoom.  Vanaf 1865 observeerde hij in Rome in het Collegio Romano, onder leiding van Angelo Secchi, waar hij vooral NGC-objecten opzocht.  (+20/06/1903, Parijs (Frankrijk)). 

1893: °Ernest Julius Opik in Port Kunda.  Estlandse astronoom die na zijn studies in Moskou, tussen 1912 en 1916, meewerkte aan de oprichting van de Universiteit van Tachkent.  Daarna keerde hij terug naar Estland waar hij hoofd werd van het departement astronomie aan de universiteit van Dorpat.  Bij de opmars van het Russische leger in 1944ging hij naar het observatorium vabn Hamburg.  In 1948 kreeg hij een nominatie aan het Armegh Observatorium .  Publiceerde tientallen papers over sterevolutie, cosmologie, meteorenwaarnemingen en was een pionier bij het gebruik van fotometrie in verschillende kleuren.  Hij bleef in Ierland tot zijn dood.

1894: °Emma Vyssotsky, als Emma T. R. Williams, in Media, Pennsylvania, USA.  Amerikaanse astronome die, in 1930, als derde persoon haar doctoraat haalde met een thesis: ‘Spectrophotometric Study of A Stars’, in Harvard.  In 1946 won ze de Annie J. Cannon Award in Astronomy won.  (+12/05/1975, Winterpark, Florida (USA)).

1924: Walter Baade ontdekt vanop de sterrenwacht van Bergedorf bij Hamburg de planetoïde (1036) Ganymed.  (Zenit, 2011/11, p. 384)

1969: °Zhang Daqing in ,Henan provincie, China.  Op 01 februari 2002 werd hij ontdekker van de periodieke komeet 153P/Ikeya-Zhang.1998: lancering van Deep Space 1 om de asteroïdengordel te onderzoeken en nieuwe ruimtevaarttechnieken uit te testen.

2001: de Amerikaanse Mars Odyssey komt aan bij Mars.

2007: lancering van STS-120 Discovery die de module ‘Harmony’ naar het ISS bracht.  Pamela Ann Melroy is de tweede vrouwelijke spaceshuttlecommandant na Eileen Marie Collins in STS-63 Discovery.

2009: boven Indonesië spat een zogenaamde ‘Earth-grazer’, een planetoïde die dicht langs de Aarde vliegt, uiteen met een ontploffingskracht van 50 kiloton.  Waarschijnlijk had die een diameter van een 10-tal meter.  (Zenit 2011/12, p. 542).

2010: +Ralph Belknap Baldwin in Grand Rapids, Michigan, USA.  Deze planetaire wetenschapper is vooral bekend voor zijn studie van maankraters in het begin van de jaren 40.  Van hem is het boek ‘The Face of the Moon’.  (°06/06/1912, Grand Rapids, Michigan (USA)).