LEO-NIEUWSBRIEF: 01/10/2002-09/10/2022

01 oktober:

1847: Maria Mitchel ontdekt de komeet  C/1847 T1. 

1862: °Henri Marie Andoyer in Parijs, Frankrijk.  Wiskundige en astronoom die gedurende 10 jaar op het observatorium van Toulouse werkzaam was.  Nadien werkte hij op de Sorbonne in Parijs.  Hij werkte vooral in het gebied van de hemelmechanica.  Aan hem dankt men de trigonometrische tabellen.  Hij was aanwezig in El-Arrouch in Algerije om er de totale zonsverduistering van 30 augustus 1905 te volgen.  (+12/06/1929, Parijs(14) (Frankrijk)).


1897: een 40” telescoop wordt in dienst genomen in het Chicago Yerkes Observatory, op dat ogenblik de grootste telescoop ter wereld.  De telescoop was een 20-tal meter lang en woog 6 ton.  Het eerste object waarop de telescoop werd gericht was de planeet Jupiter.  E.E. Barnard zou er later de derde begeleider van de ster Wega mee vinden.


1912: °dame Kathleen Mary Olleren Shaw, geboren als Kathleen Mary Timpson in Withington, Manchester, UK.  Engelse wiskundige en in de laatste levensjaren amateurastronome.  Haalde haar doctoraat wiskunde aan het Sommerville College van de Universiteit van Oxford.  De universiteit van Lancaster heeft een observatorium dat Dame Kathleen Ollerenshaw Observatory heet.  (+12/08/2014, Didsbury, Manchester (UK)).


1912: °Frank Joseph Malina in Brenham, Texas, USA.  Amerikaans aeronautisch luchtvaartingenieur.  In 1935 kon hij Theodore von Karman overhalen om studies aangaande rakettechnologie te mogen volgen met als doel een sonderingsraket te ontwikkelen.  In Caltech werd hij bekend als één van de leden van de ‘Suicide Squad’, een groepje ingenieurs die gevaarlijke experimenten uitvoerden bij de ontwikkeling van raketmotoren in het kader van de oprichting van de ‘Aeojet Corporation’.  (+09/11/1981, Boulogne-Billancourt, Hauts-de-Seine (Frankrijk)).


1950: °Boris Vladimirovich Morukov in Moskou, Rusland.  Russisch fysicus en cosmonaut.  Vloog in zijn eerste en enige vlucht mee met de Amerikaanse space shuttle STS-106 Atlantis naar ISS op 8 september 2000 voor de inrichting van het ruimtestation teneinde een continue bemanning te huisvesten. (+01/01/2015, ????(????)).


1958: president Eisenhower richt het ruimtevaartagentschap NASA, National Aeronautics and Space Administration, op. 


1962: de 300 voet radiotelescoop van Greenbank in Virgina gaat in werking.  Eerste doel was een radiobron-nevel en een pulsar.  De originele schotel zou instorten in 1988.  In 2000 werd er een nieuwe schotel gebouwd met een diameter van 100 meter.


2005: een Russische Soyuz vertrekt vanuit Kazachstan naar het ISS met aan boord de derde ruimtevaarttoerist, de Amerikaanse zakenman Gregory Olson.


02 oktober: 


1853: +Jean-François Dominique Arago in Parijs, Seine Frankrijk. Op 17-jarige leeftijd begint hij zijn studies aan de Ecole Polytechnique.  In 1805 wordt hij uitgezonden naar Spanje, om Méchain te vervangen bij een meridiaanmeting.  Na teruggekeerd te zijn in Frankrijk, na opgesloten geweest te zijn in Algiers, wordt hij professor aan zijn oude school, en adjunct astronoom aan het Observatoire de Paris tot aan zijn dood. (°26/02/1786, Estagel, Roussillon, Pyrénées Orientales (Frankrijk)).


1859: °Svante August Arrhenius in Gut Wik Castle nabij Uppsale, Zweden.  In 1990 uit hij een théorie over kometenstaarten en stelt een kosmogonische theorie op.  (°19/02/1859, Stockholm (Zweden)). 


1861: °Friedrich Simon Archenhold in Lichtenau, Westfalen, Duitsland.  Werkte aan het Observatorium van Berlijn en installeerde daar, in 1896, een lenzenkijker van 68 cm diameter in het Treptow-park die kon gebruikt worden door iedereen.  Er werden ook regelmatig lezingen gehouden.  Het is trouwens daar dat Einstein zijn eerste openbare lezing over zijn relativiteitstheorie gaf.  In 1900 sticht hij het tijdschrift ‘L’univers’.  In 1964 krijgt het observatorium zijn naam.  (+14/10/1939, Berlijn (Duitsland)).


1877: de Franse astronoom Edouard Stephan ontdekt NGC 7331 met zijn eerste spiegeltelescoop.


1920: °Giuseppe ‘Bepi’ Colombo in Padua, Italië.  Italiaans wetenschapper, en vooral wiskundige, die berekende dat, bij een zeer berekende langsvlucht bij een planeet een sonde in een baan om die planeet kan gebracht worden zonder echt te moeten afremmen.


1956: °Viatcheslav Fyodorovich Mukhanov in Kanasj, Chuvash ASSR, Rusland.  Soviet/Russische theoreticus en kosmoloog vooral bekend om zijn theorie ‘Quantum Origin of the Universe Structure’.  Zijn theorie wordt nu tamelijk goed bevestigd door de metingen van de ‘Cosmic Microwave Background Radiation’-satelliet, ook Planck Observatory, gelanceerd door ESA gelanceerd op 14 mei 2009, genoemd.


1972: +Herman Zanstra in Haarlem, Noord-Holland, Nederland.  Nederlands astronoom die gekend is om zijn ‘An application of the quantum theory to the luminosity of diffuse nebulae’ waarin hij een methode aangaf om de lichtkracht van kometen en nevels te begrijpen.  (°03/11/1894, Schoterland, Friesland (Nederland)).


2021: 101 jaar na de geboorte van de berekenaar, zie hoger, van zijn baan gaat de Mercurius-verkenner Beppi/Colombo zijn eerste langsvlucht maken bij zijn uiteindelijk doel Mercurius.  Deze sonde, een samenwerking tussen het Europese ESA en het Japanse JAXA, heeft in augustus al een duwtje gekregen van de aantrekkingskracht van Venus en gaat vandaag de eerste passage bij Mercurius maken.  Nog vijf langsvluchten voordat de sonde in zijn geplande baan om de planeet komt op 5 december 2025.


03 oktober:


1854: °Karl Hermann Struve in Sint-Petersburg, Rusland.  Russisch astronoom en zoon van Otto Wilhelm Struve.  Startte in 1877 in het Observatorium van Pulkovo en werd in 1895 directeur van de sterrenwacht van Königsberg.  In 1904 werd hij directeur van het observatorium van Berlijn waar hij opzoekingswerk deed naar de manen van planeten.  (+12/08/1920, Bad Herrenalb, Baden-Würtemberg (Duitsland)). 


1915: °Adrianus Jan van Woerkom in Werkendam, Holland die zijn opleiding kreeg aan de Leiden Universiteit.  Werkte voornamelijk aan hemelmechanica  en astronomie.  Werd erkend als een uitstekend leraar en was de mentor van menig personeelslid.  (+08/07/1991, Yale-New Haven Hospital, (USA)).


1932: +Maximilian (Max) Franz Jozef Cornelius Wolf in Heidelberg, Baden-Würtenberg, Duitsland.   Duits astronoom en een van de grondleggers van de astro fotografie, een nieuwe manier om waarnemingen te ondersteunen. (°21/06/1863, Heidelberg, Baden-Würtemberg (Duitsland)).


1935: °Charles Moss ‘Charly’ Duke jr. In het Amerikaanse Charlotte, North Carolina.  Vroeger astronaut als LM piloot bij Apollo 16.  10de, maar ook jongste persoon op de Maan. 


1942: eerste succesvolle lancering van een Duitse A-4 raket (Aggregat 4), die later berucht zou worden als de V-2, naar een recordhoogte van 85 km.


1962: lancering van een Mercury ruimtecabine MA-8, met roepnaam Sigma 7, met als astronaut Walter (Wally) Shirra, voor 6 omlopen om de aarde.


1962: de Zagami Meteorite, een meteoriet die afkomstig is van Mars, valt in  Nigeria.


1985: lancering STS-51J Atlantis voor zijn eerste vlucht. Het was de 21ste vlucht van een Amerikaanse ruimtependel, en 2de met een missie voor het United States Department of Defense. De bemanning bestond uit de bevelhebber Karol Joseph Bobko, piloot Ronald John Grabe, de missie-specialisten David Carl Hilmers en Robert Lee Stewart, en Payload-specialist William Arthur Pailes.


2005: in Nederland en België is een gedeeltelijke zonsverduistering waarneembaar.


2012: +Robert Frederick Christy.  Amerikaans fysicus en astrofysicus.  Hij was één der laatste levende persoon die gedurende de tweede wereldoorlog in het ‘Manhattan Project’ werkte, wat leidde tot de eerste atoombom. (°14/05/1916, Vancouver (Canada)).


04 oktober:


1562: °Christian Sorensen Longomontanus in Lomborg, Jutland, Denemarken.  Deens astronoom die een volgeling was van Tycho Brahe.  Na diens dood keerde hij terug naar Denemarken en werd de oprichter van het observatorium van Kopenhagen in 1632, observatorium waarvan hij de afwerking nooit zou meemaken.   (08/10/1647, Kopenhagen (Denemarken)). 


1582: paus Gregorius XIII voert het gebruik van de Gregoriaanse kalender in.


1610: °Eustachio Divini in San Severino Marche, Macerata, Italië.  Herontdekker van de Rode Vlek op Jupiter, de maanschaduwen op het wolkendek en veranderingen in de structuur van de gordels op de planeet. 


1947: +Max Karl Ernst Ludwig Planck in Göttingen, Duitsland.  Zou de Nobelrijs Natuurkunde krijgen in 1918 voor zijn ontwikkeling van de kwantumtheorie.  (23/04/1858, Kiel (Duitsland)).


1957: lancering vanop de basis Tyuratam (Baykonur), met een R-7 raket, van de eerste kunstmaan, een kleine 60 cm bol van 83 kg, Sputnik 1, die om de 96,2 minuten om de Aarde draaide.  Iedereen keek in die tijd naar omhoog om de stip te zien voorbijkomen, maar de meesten zagen enkel de laatste rakettrap die een groter oppervlak had om het zonlicht terug te kaatsen.  We kunnen deze datum als startdatum van de ‘Space race’ beschouwen.  De kunstmaan keerde op 4 januari 1958 terug in de atmosfeer.


1959: terwijl de Amerikanen een mislukking kennen met de lancering van een sonde naar de Maan, maken de Russen een succes van hun station MAS-1, of Luna 3, door dit te lanceren in een zeer elliptische baan.  Op 6 oktober passeert ze onder de Maan en op 7 oktober tussen de Maan en de Zon.  Hier heeft ze zicht op de achterzijde van de Maan.  Op een bevel van het grondstation zoekt MAS-1 eerst de Zon en dan de Maan.  Dankzij een infraroodzoeker kunnen de camera’s gericht worden en een 30-tal opnames gemaakt, automatisch ontwikkeld aan boord, gescand en lijn per lijn doorgestuurd naar de Aarde.  De Russen maken onmiddellijk 2 van de opnames publiek.


2004: SpaceShipOne, van het bedrijf Scaled Composites, een ruimtevaartuig ontworpen door Burt Rutan en gefinancierd door Microsoft-oprichter Paul Allen, wint de Ansari X Prize voor een experimentele ruimtevlucht, en behaalt een snelheid van mach 3,09.  Sinds 5 oktober 2005 maakt het ruimteschip deel uit van de collectie van het National Air and Space Museum in Washington, D.C.


2004: +Leroy Gordon “Gordo” Cooper jr. in Ventura, Californië, USA.  Deze Amerikaanse ingenieur en testpiloot werd de jongste van de zeven geselecteerde astronauten voor het Mercury-project.  Later zou hij ook nog met Gemini 5 meevliegen.  (°06/03/1927, Shawnee, Oklahoma (USA)).


2007: Kaguyga, Selene 1, een Japanse satelliet, gaat in een baan om de maan.


2021: een huis in Golden, British Columbia, Canada, wordt geraakt door een meteoriet.  De bewoonster zou een 1 kg zware steen op haar hoofdkussen aantreffen???


05 oktober:


1880: +William Lasell in Maidenhead, Hutchings, UK.  Amateur-astronoom die in 1846 de Neptunusmaan Triton ontdekt en in 1848, twee dagen na William Cranch Bond, de maan Hyperion van Saturnus.  In 1851 zou hij nog de manen Ariel en Umbriel ontdekken van Uranus.  Deze ontdekkingen deed hij alle met een zelfgebouwde 60 cm kijker.  Na de bouw van een 120 cm kijker in 1859, begon hij nevels te observeren, en vooral tekenen.  In 1861 zou hij met kijker en al naar Malta verhuizen van waaruit hij een 600-tal nevels ontdekte.  (°18/06/1880, Bolton, Lancashire (UK)).


1882: °Giorgio Abetti in Padua, Italië.  Zoon van Antonio Abetti die hij in 1921 zou opvolgen als directeur van he Observatorium van Arcetri en dit tot 1953.  Zijn interesse ging vooral uit naar zonnefysica en de geschiedenis van de sterrenkunde.  Eén van zijn boeken was gewijd aan de Zon en de geschiedenis van de sterrenkunde.  (+24/08/1982 in Florence (Italië)). 


1882: °Robert Hutchings Goddard in Worcester, Massachusetts, USA. Amerikaans ingenieur en fysicus.  Wordt wel eens de vader van de moderne rakettechnologie genoemd.  In 1907 trok hij de aandacht nadat uit de kelders van het Worcester Polytechnisch Institute rook kwam waar hij juist een poederraket had getest.  In 1914 was hij al verder bij het experimenteren met raketmotoren op vloeibare brandstof, en hij zelfs al een meertrapsraket ontwierp.  De echte ruimtevaart heeft hij nooit gekend, maar hij werd wel geëerd in 1959, 14 jaar na zijn dood, toen NASA het Goddard Space Flight Center in dienst nam.  (+10/08/1945, Baltimore, Maryland (USA)).


1912: +Lewis Boss in Albany, New York, USA.  Amerikaans astronoom die in 1876 directeur werd van het Dudley Observatory in Schenectady, New York.  Hij werkte mee aan een internationaal astrometrieprogramma en mat de exacte posities van 26.000 sterren aan de hemel van het noordelijk halfrond die verondersteld werden een eigenbeweging te hebben.  In 1908 schatte hij de afstand tot de Hyaden, een sterrengroep in de kop van de Stier, op 129 lichtjaar.  Hij was voorstander van een observatorium in San Luis, Argentinë, geleid door Richard Tucker, om de sterren aan de zuidelijke hemel te meten.  Men zou 17 jaar nodig hebben om de data van de observaties van de San Luis catalogus, die 15333 sterren telde, te verwerken.  (°26/10/1846, Providence, Rhode Island (USA)).


1923: Edward Hubble ontdekt de eerste Cepheïden in M31, beter gekend als de 'Andromedanevel'.


1929: °Richard Francis (Dick) Gordon jr. in Seattle, Washington, USA   Amerikaans piloot en astronaut.  Zijn eerste ruimtevlucht was met Gemini 11 op 12 september 1966.  Later zou hij met Apollo 12 richting Maan gaan, maar bleef, als piloot van de commandomodule, in een baan om de Maan draaien. (+06/11/2017, San Marcos, Californië (USA)). 


1930: °Pavlo Romanovytch Popovich in Oezin, Oblast Kiev, Rusland.  Zou 2 keer de ruimte ingaan.  Hij behoorde tot de groep van 20 luchtmachtpiloten die in de beginfase van het ruimtevaarttijdperk werden opgeleid tot kosmonaut.  Zijn eerste ruimtevlucht begon op 12 augustus 1962 met Vosrok 4 die een rendez vous zou maken met de een dag eerder gelanceerde Vostok 3. (+30/09/2009, Hoerzoef (Rusland)). 


1940: °James Richard Houck in Ithaca, New York, USA.  Amerikaans astrofysicus en academicus aan de Cornell University.  Werkte vooral mee aan de missies van de InfraRed Astronomical Satellite (IRAS) en de Spitzer Space Telescope missies.  Nadien werkte hij ook aan het Cornell instrumentarium van de Palomar Observatory Hale Telescope.  (°05/10/1940, Mobile, Alabama Ithaca, New York (USA)).


1942: +Dorothea Klumpke Roberts in San Francisco, Californië, USA.  Amerikaanse astronome die haar studies deed in Frankrijk aan de Sorbonne en begon in 1886 aan het Observatoire de Paris te werken, als assistente van de broeders Henry om hun fotografische platen uit te meten. In 1893 publiceerde zij een thesis over de ringen van Saturnus en haalde daarmee een doctoraat in wiskunde.  In 1896 reisde zij af naar Noorwegen om er de zonsverduistering op 9 augustus te observeren, en waar ze haar toekomstige, Isaac Roberts, zou ontmoeten.  Na diens dood in 1904 keerde zij terug naar Parijs met in haar bagage de fotografische platen van de man, die zij in twee atlassen zou uitbrengen.  Na haar terugkeer naar San Francisco steunde zij een prijs van de Pacific Astronomical Society voor de persoon of groep die een bijzondere bijdrage levert om de astronomie naar het publiek te brengen.  Winnaars waren o.a. Carl Sagan, Isaac Asimov, Patrick Moore, Bart Bok, …  (°09/08/1861, San Francisco, Californië (USA)).


1958: Neil deGrasse Tyson in Manhattan, New York City, New York, USA.  Amerikaanse astrofysicus en wetenschapscommunicator.  Vooral bezig met stervorming, exploderende sterren, dwergstelsels en de structuur van de Melkweg waarvoor hij de gegevens van de Hubble ruimtetelescoop en observatoria in Californië, New Mexico, Arizona en in het Andesgebergte gebruikt.  Van 1995 tot 2005 schreef hij maandelijks artikels in het “Natural History Magazine”, en publiceerde ook verschillende boeken.


1958: °André Kuipers in Amsterdam, Nederland.  Nederlands dokter en astronaut (3de Nederlander om de ruimte in te gaan) die in totaal meer dan 203 dagen in de ruimte zou doorbrengen.


1962: naar een idee van enkele visionaire Europese astronomen in de 50-er jaren, wordt er die dag de conventie getekend voor de oprichting van het European Southern Observatory (ESO).  In die veertig jaar heeft ESO een enorme ontwikkeling gekend.  Er wordt niet alleen met klassieke optische telescopen gewerkt, maar ook op radiogebied wordt het heelal ondertussen afgespeurd vanuit Chili.


1967: +Clifton Curtis “C.C.” Williams jr. in een vliegtuigcrash in Tallahassee, Florida, USA.  Was geselecteerd als NASA-astronaut maar zou nooit in de ruimte komen.  (°26/09/1932, Mobile, Alabama (USA)).


1984: Joseph Jean-Pierre Marc Garneau wordt de eerste Canadees in de ruimte tijdens de vlucht van STS-41G Challenger.


2002: +Victor Zagainov in Zheleznovodsk, Rusland.  Kazachstaans astronoom en ook ballonvaarder.  Was een tijdlang actief in Lugansk met een kleine telescoop.  Later ging hij naar de sterrenwacht van Uzbekistan en nog later die van Kazachstan.  (°31/05/1953, Tsulukidze, Georgische Sovjet-Socialistische Republiek)).


2021: Giorgio Parisi wint op 05 oktober 2021, samen met Klaus Hasselmann en Syukuro Manabe, de Nobelprijs voor fysica voor zijn bijdrage aan de theorie van complexe systemen in het bijzonder voor de ontdekking van het samenspel van wanorde en fluctuaties in fysische systemen van atomaire tot planetaire schalen.


2021: in Rusland wordt Soyuz gelanceerd richting ISS met aan boord de, behalve de cosmonauten  Anton Sjkaplerov, Mark Thomas Vande Hei, de actrice Ioulia Peressild en producer Klim Chipenko om een deel van een langspeelfilm, ‘Vizov’ of ‘De uitdaging’, te draaien, de eerste film die deels in de ruimte gemaakt wordt.


06 oktober:


1735: °Jesse Ramsden in Halihasin, Yorkshire, UK.  Hij is vooral gekend voor zijn oculair-ontwerpen die nog steeds gebruikt worden door veel astronomen.  (05/11/1800, Brighton(UK)). 


1893: °Meghnad Saha in Kaliakair Upazila, Bangladesh, nabij Dacca, Indië.  Indische astrofysicus en astronoom die werkte aan de universiteiten van Calcutta en Allahabd.  Hij ontwikkelde de Saha ionizatie-vergelijking, waarmee astronomen nu uit de spectraalklasse van sterren hun temperatuur kunnen bepalen.  (+16/02/1956, New Delhi (Indië)). 


1931: °Nikolay Stepanovich Chernykh in Usman, Voronezh Oblast, nu Lipetsk Oblast, Rusland.  Russisch geboren astronoom en ontdekker van kleine planeten en kometen vanuit het Astrophysical Observatory van de Krim in Nauchnyy. Ontdekker van twee periodieke kometen en een groot aantal asteroïden, waaronder de Trojaan (2207) Antenor. (+26/05/2004, )).


1931: °Riccardo Giacconi in Genua, Ligurië, Italië.  Italiaans-Amerikaans astrofysicus en astronoom, en één van de grondleggers van röntgenastronomie.  (+09/12/2018, San Diego, Californië (USA)). 


1950: °Jorgen Christensen-Dalsgaard.  Deens astronoom aan de Aarhus University in Denemarken.  Specialist in asteroseismologie en helioseismologie.  In 1978 haalde hij zijn PhD aan de Universiteit van Cambridge.


1952: +Luigi Volta in Milaan, Lombardije, Italië.  Italiaans astronoom die o.a. in de sterrenwacht van Pino Torinese observeerde waar hij tussen 1928 en 1934 5 asteroïden ontdekte.  (°27/07/1876, Como, Como, Italië)).


1978: °Liu Yang in China.  Chinese taikonaute aan boord van, de op 16 juni 2012 gelanceerde, Shenzhou 9, en daarmee de eerste Chinese vrouw in de ruimte.


1984: +Sergej Konstantinovich Uzekhsvyatskij, Moskou, Rusland. Oekraïns-Russisch astronoom aan het Sternberg Astronomical Institute. (°07/06/1905, Moskou (Rusland)).


1990: lancering STS-41 Discovery met aan boord de ruimtesonde Ulysses die moest vrijgelaten worden uit het ruim, om de zonnewind te observeren.  Hij zou de zon eerst over de zuidpool overvliegen in 1994 en in 1995 de noordpool.  In 1999 en 2000 werd dat nog twee keer overgedaan.  Op 30 juni 2009 werd ze officieel buitendienst gesteld.


1992: NASA en RASA tekenen een akkoord, het ‘Human Agreement to share astronauts & cosmonauts’.


1994: student Didier Queloz stuurt een mailtje naar zijn mentor Michel Mayor met de melding: “ik denk een planeet gevonden te hebben”.  En het blijkt de waarheid.  Beiden maken de eerste planeet die rond een andere zon draait, 51 Pegasi B, bekend.  Ze zullen in 2019, samen met James Peebles, de Nobelprijs natuurkunde ontvangen voor hun ontdekking.  Sedertdien hebben astronomen al duizenden exoplaneten ontdekt bij sterren die nabij staan.


1995: na een grondige controle van de data kondigen  Mayor en Queloz de historische ontdekking van de eerste exoplaneet aan tijdens de astronomie conferentie in Firenze, Italië.  Daarvoor konden zij de ‘ELODIE echelle spectrograaf’ op het ‘Observatoire de Haute Provence’ gebruiken. (zie 1994). 


2008: De Amerikaanse ruimtesonde MESSENGER maakt een tweede langvlucht bij Mercurius. 


07 oktober:


1601:  Florimond Debeaune in Blois, Loir-et-Cher, Frankrijk.  Vooral wiskundige, maar bouwde zelf een sterrenwacht voor zijn passie in de astronomie.


1793: Caroline Herschel ontdekt haar 6de komeet, maar moet weer toegeven dat Charles Messier haar enkele dagen voor was.


1820: °Jean-Charles Houzeau de Lehaie in Havré, nabij Mons, België.  Vanaf 1842 is hij vrijwillig assistent aan het Observatorium van Brussel (Ukkel) als astronoom, meteoroloog, geofysicus, journalist en avonturier.  Bij zijn terugkeer van de US werd hij directeur van het Observatorium van Ukkel, en hij reisde mee met de expedities naar Texas en Chili voor het waarnemen van de Venustransit in 1882. (+12/07/1888, Schaarbeek, Brabant (België)). 


1823: °Gaspard Bovier-Lapierre in Pont-de-Beauvoisin, Savoie, Frankrijk.  Wiskundige die na een carrière in het onderwijs, enkele werken, waaronder ‘Astronomie pour tous’ in 1891 publiceerde.


1958: het eerste bemande ruimtevaart-project van NASA wordt definitief Project Mercury genoemd.  Het had als doel de eerste Amerikaanse ruimtevaarders in de ruimte te krijgen.  Het werden zowel onbemande als bemande ruimtecapsules, en voor die laatste werd een groep opgericht van 7, de Mercury Seven: Alan Shepard, Virgil Grissom, John Glenn, Scott Carpenter, Walter Shirra, Gordon Cooper en Donald Slayton.  De laatste werd op medische gronden afgekeurd, maar zou later toch de ruimte ingaan in het kader van het Apollo-Soyuz-testproject in 1975.


1959: de Russische maansonde Luna 3 zend de eerste beelden ooit door van de achterzijde van de Maan.


1983: +George Ogden Abell, in Los Angeles, Californië, USA.  Amerikaans astronoom die vooral de hemel boven het Palomar-observatorium zou onderzoeken met de 120 cm telescoop.  In 1958 zou hij een catalogus van 2712 nevelgroepen van het noordelijk halfrond opstellen.  De zuidelijke hemel moest wachten tot 1985.  (°27/03/1927, L.A., Californië (USA)).


2002: stichting van de ‘B612 Foundation’, een non-profit organisatie die zich inzet voor planetaire wetenschap en planetaire verdediging tegen asteroïden en andere objecten in de ruimte.


2008: de één dag eerder, door het volgwerk van Richard A. Kowalski, ontdekte asteroïde 8TA9D69 spat uiteen boven de Nubische woestijn in Soedan op een hoogte van 37 km.  Van de 80 ton die ze geschat werd bij de ontdekking worden ongeveer 600 fragmenten, samen goed voor 10,5 kg, weergevonden.  Het was de eerste keer dat een asteroïde ontdekt wordt voor ze de dampkring induikt.


08 oktober:


1787: °Henri-Prudence Gambey in Troyes, Aube, Frankrijk.  Frans mechanicien en wetenschappelijk instrumentenbouwer waarvan al half 19de eeuw een meridiaancirkel in het ‘Observatoire de Paris’ stond.  (+28/01/1847, Parijs (Frankrijk)). 


1792: °Pierre Daussy in Parijs, Frankrijk.  Hij kreeg de opdracht om berekeningen te maken voor, onder andere maanconjuncties, conjuncties van de maan met sterren, en eclipsen, zowel van de maan als de zon.  Van 1810 tot 1814 had hij sterbedekkingen door de maan in het sterrenkundig observatorium van Parijs, dat toen tot de Militaire School behoorde, gedaan.  (+05/09/1860, Parijs (Frankrijk).


1873: °Ejnar Hertzsprung in Frederiksberg, nabij Kopenhagen, Denemarken.  Deens chemicus en astronoom.  In 1909 voegde hij zich bij Schwarzschild in het observatorium van Potsdam.  In 1905 merkte hij op dat sterren met smalle en sterke absorptielijnen, lichtsterker zijn en kondigde het bestaan van reuze- en dwergsterren aan.  Hij zal vooral de geschiedenis ingaan om het Herttzsprung-Russelldiagram.  (+21/10/1967, Roskilde (Denemarken)). 


1933: hoge meteorenactiviteit wordt gemeld van de Draconiden.  Deze meteorenregen is waarschijnlijk te linken aan een komeet die op 4 november 1815 dicht langs Jupiter vloog en zodanig haar baan veranderde.  Deze komeet, die nu verschillende herontdekkingen kende, wordt komeet 21P/Giacobini-Zinner benoemd.  Waarschijnlijk is de Aarde door achtergebleven stof in deze nieuwe baan gepasseerd.


1956: °Janice Elaine Voss in South Bend, Indiana, USA.  Amerikaanse ingenieur en astronaute met 5 vluchten op haar actief, waaronder een reisje naar het Russische station Mir.  (+06/02/2012, Scottsdale, Arizona (USA)). 


1959: °Carlos Ismael Noriego in Lima, Peru.  Peruviaans en Amerikaans voormalig ruimtevaarder.  Zijn eerste ruimtevlucht met STS-84 Atlantis op 15 mei 1997 naar Mir.  Op 1 december 2000 vertrok hij voor STS-97 Endeavour naar het ISS om onder andere nieuwe zonnepanelen te plaatsen.


1992: Pioneer Venus brandt op in de Venus-atmosfeer op het einde van zijn missie.


2022: de planeet Mercurius bereikt haar grootste westelijke elongatie en zou 's morgens te zien zijn voor zonsopgang.


09 oktober:


1604: observatie van Kepler’s Supernova.  De meest recente supernova die in onze Melkweg gezien wordt met het blote oog in een gebied waar juist een conjunctie plaats had van de planeten Mars, Jupiter en Saturnus.  Kepler heeft de supernova nog waargenomen tot 8 oktober 1605.


1623: °Ferdinand Verbiest in Pittem, West-Vlaanderen, België. Westvlaams priester die aan het keizerlijke hof in China heel wat faam verkreeg door zijn voorspellingen van o.a. zonsverduisteringen, voor de Chinezen aankondiging van rampen. De door hem opgerichte 'sterrenwacht' bestaat nog altijd in Bejing. (28/01/1688, Bejing (China)). 


1945: één observator meldt en tekent een korte, maar heldere flits, in de westelijke rand van de Plato krater op de Maan.  Latere foto’s van Lunar Orbiter 4 tonen waar een eventuele impact zou hebben plaatsgehad.


1992: de Peekskill Meteorite Fall in New York waarbij een auto geraakt wordt.


2009: de op 18 juni 2009 gelanceerde LCROSS (Lunar Crater Observation and Sensing Satellite) detecteert water op de Maan in de nabijheid van de zuidelijke krater Cabeus.

Reacties

Populaire posts van deze blog

LEO-NIEUWSBRIEF 20230123-20230129

LEO-NIEUWSBRIEF 20230116-20230122