LEO-NIEUWSBRIEF 17/09/2022-25/09/2022

17 september:

1789: William Herschel ontdekt de Saturnusmaan Mimas.

1857: °Konstantin Edoeardovitsj Tsiolkovsky in Izjevskoje, bij Rjazan, Rusland.  Een Rus, van Poolse afkomst, die wiskundeleraar was op een middelbare school, en wordt vooral gezien als de vader van de raketwetenschap.  Tijdens zijn leven heeft hij zijn ideeën en theorieën te boek gesteld in ‘De ontdekking van de ruimte door de raketwetenschap’ (+19/09/1935, Kaloega, Rusland)).

1898: °Albert Arnulf in Evian-les-Bains, Haute Savoie, Frankrijk.  In 1922 startte hij in de ‘Ecole supériere  d’optique’.  Als astronoom in de sterrenwacht van Meudon bepaalde hij de diameter van sterren door deze te observeren tijdens bedekkingen door de maan.  (+03/08/1894, Evian-les-Bains, Haute-Savoie (Frankrijk)).

1930: °Edgar Dean Mitchell in Hereford, Californië, USA.  Amerikaans generaal, testpiloot, ingenieur en astronaut.  Piloot van de maanlander van Apollo 14, en daarmee de zesde mens om voet te zetten op onze buur.  (+04/02/2016, West Palm Beach, Florida (USA)).

1930: Thomas Patten Stafford in Weatherford, Oklahoma, USA.  Amerikaans luchtmachtgeneraal, piloot en astronaut.  Hij werd in 1962 in de tweede groep astronauten in de groep waarin ook Neil Armstrong zat opgenomen.  Hij zou vier ruimtevluchten maken, Gemini 6A, Gemini 8A, Apollo 10 en de Apollo-Soyuz-Test-Project.  Het ging hier om de eerste koppeling van een Amerikaans en een Russisch ruimtevaartuig.  Met de maanlander, Snoopy, zou hij, in mei 1969, met Eugene Cernan in de lander tot op 15,6 km hoogte naderen bij de Maan, vooraleer terug te stijgen en weer te koppelen met de commandomodule Charly, voor hun terugreis naar de Aarde.  Hij zou 507 uren in de ruimte doorbrengen.

1959: de eerste aangedreven vlucht van de X-15.

18 september:

1783: +Leonhard Euler in Sint-Petersburg, Rusland.  Zwitsers wiskundige, natuurkundige en astronoom die grotendeels in Rusland woonde.  Zijn bijdragen aan de moderne wiskundige notatie hebben veel veranderd in de mogelijkheid tot berekeningen.  Hij stelde de theorie op voor de gedetailleerde beweging van de Maan, planeten en kometen.  In 1766 werd hij blind maar bleef verder werken op geheugen. (°15/041707, Bazel (Zwitserland)).

1819: °Jean Bernard Léon Foucault in Parijs, Frankrijk.  Frans fysicus die begon met het perfectioneren van de daguerre-type foto’s en in 1845 de eerste foto van de Zon zou maken.  Werkte samen met Fizeau en Arago.  In 1850 werd hij bekend om de bepaling van de lichtsnelheid in het luchtledige en het water.  Het best gekend om de Foucault slinger, om de rotatie van de Aarde aan te tonen, in 1851, in het Panthéon.  In 1857 had hij het idee om de metalen spiegel bij de telescopen te vervangen door een glasspiegel met zilverlaag.  In 1864 bouwde hij een 80 cm kijker die geplaatst werd in het Observatoire de Marseille waar de eerste pogingen zouden gedaan worden om interferometrische metingen te doen.  (+11/02/1868, Parijs (Frankrijk)).

1852: °Pierre Jean Octave Callandreau in Angoulême, Charente, Frankrijk.  Maakte in 1882 deel uit van de expeditie om de Venustransit vanuit Tahiti te observeren (+13/02/1904, Parijs (Frankrijk)).

1896: +Armand Hippolyte Louis Fizeau in Venteuil, Marne, Frankrijk.  Frans fysicus, gekend, samen met Foucault, om het Fizeau experiment om de lichtsnelheid te meten.  (°23/09/1819, Parijs (Frankrijk)).

1932: °Nikolaj Nikolayevitsj Rukavisjnikov in Tomsk, Rusland.  Russisch ingenieur & kosmonaut met 3 ruimtemissies: Soyuz 10, Soyuz 16&23 (16-23 bedoeld om te koppelen met Salyut, maar mislukt, Soyuz 33.  Hij zou in totaal 9 dagen 21 uur en 9 minuten in de ruimte zijn.  (+19/10/2002, Moskou (Rusland)).

1944: °Charles Lacy Veach in Chicago, Illinois, USA.  Amerikaans kolonel, piloot en astronaut. Hij zou twee ruimtevluchten met een ruimtependel meemaken: STS-39 Discovery en STS-52 Columbia, voor een totaal van 18 dagen.  (+03/10/1995, Houston, Texas (USA)).

1954: °Takao Doi in Tokyo, Minimata District, Japan.  Japans ingenieur & astronaut.  2 shuttle-missies, in 1997 met STS-87 Columbia, en, in 2008 STS-123 Endeavour voor het leveren van het Japanse laboratorium Kibô .  Als amateurastronoom is hij de ontdekker van 2 supernovae, SN2002gw & SN2007aa.

1964: lancering Saturn SA-7 (ook AS-102 genoemd).  De zevende testvlucht van een Saturn I raket met een fake Apollo capsule.  De vlucht zou 5 rondjes om de Aarde maken vooraleer boven de Indische Oceaan terug te keren op 22 september.

1977: Voyager 1 maakt een foto van Aarde en Maan.

1980: met Soyuz 38 worden twee kosmonauten naar het ruimtestation Salyut 6 gelanceerd.  De missie heeft als commandant Juri Romanenka en gast (onderzoeker) de Cubaan Arnaldo Tamayo Méndez.  De missie duurt 7 dagen, 20 uur en 42 minuten.

2006: Anouseh Ansari, een Iraans-Amerikaanse zakenvrouw, wordt de eerste vrouwelijke ruimtetoeriste.

2013: lancering van Cygnus 1, bevoorradingstuig voor het internationale ruimtestation ISS, ontwikkeld door ‘Orbital Sciences Corporation’, in vervanging van de space shuttles.

2015: +James Richard Houck in Ithaca, New York, USA.  Amerikaans astrofysicus en academicus aan de Cornell University.  Werkte vooral mee aan de missies van de Infrared Astronomical Satellite (IRAS) en de Spitzer Space Telescope missies.  Nadien werkte hij ook aan het Cornell instrumentarium van de Palomar Observatory Hale Telescope.  (°05/10/1940, Mobile, Alabama (USA)).

19 september:

1710: +Ole Christensen Romer in Kopenhagen, Denemarken.  Deens astronoom die, na zijn studies in Kopenhagen, op voorspraak van Jean Picard naar Parijs kwam.  In 1676 bepaalde hij de lichtsnelheid door de waarnemingen van de verduisteringen van de Jupitermaan Io, die als Jupiter veraf stond ‘steeds te laat was’.  Hij bepaalde de lichtsnelheid, met voor hem een waarde van 225.000 km per seconde.  In 1681 bepaalt hij de centrale meridiaan, nadat hij directeur werd, van het observatorium van Kopenhagen, stad waarvan hij trouwens ook burgemeester was.  (°1644, Aarhus (Denemarken)).

1749: °Jean Baptiste Joseph, chevalier Delambre in Amiens, Somme, Frankrijk.  Frans astronoom.  Als leerling van Lalande zou hij in 1789 de tabellen van Jupiter en Saturnus uitgeven, maar vooral bekendheid verwierf door de bepaling van de afstand, tussen Duinkerke en Barcelona, langs de meridiaan van Parijs, waarover hij de “Base du système métrique ou mesure de l’arc de méridien entre Dunkerque et Barcelone” publiceerde.  Verder is hij ook de man die de 6-delige reeks ‘histoire de l’astronomie’ uitgegeven heeft tussen 1817 en 1827.  Hij volgde Mechain op als directeur van het Observatoire de Paris.  (+19/08/1822, Parijs (Frankrijk)).

1770: °Johann Georg Repsold in Wremen, Duitsland.  (+14/01/1830, Hamburg (Duitsland)).  Startte als astronoom en bouwer van astronomische instrumenten, samen met zijn zoon Adolf, het bedrijf A&G Repsold.  De eerste instrumenten waren meridiaancirkels.  (+14/01/1830, Hamburg (Duitsland)).

1801: +Johann Gottfried Koehler in Dresden, Duitsland.  Hij was een Duitse astronoom die een aantal sterrenstelsels, sterrenhopen en nevels ontdekte.  De best gekende ontdekkingen waren de open cluster M67, de elliptische nevel M59 en de elliptische nevel M60.  De twee laatsten werden op dezelfde nacht ontdekt, 11 april 1779.  (°15/12/1745, Gauernitz, Klipphausen (Duitsland)).

1848: William Boyd bekijkt Saturnus en ontdekt de maan Hyperion, de 8ste maan.

1852: Annibale de Gasparis ontdekt de asteroïde (20) Massalia vanuit de noordelijke koepel van het observatorium van Capodimonte in Napels, Italië.

1863: +Philip Sidney Coolidge in Chicamauga, Georgia, USA.  Kleinzoon van Thomas Jefferson die zijn militaire opleiding kreeg in Frankrijk.  In 1853 startte hij als waarnemer aan het Observatorium van Harvard, waar hij sterposities bepaalde, en vooral Saturnus observeerde.  In 1860 verliet hij het observatorium om te vechten als soldaat in de oorlog van Frankrijk, Italië en Oostenrijk.  Op het ogenblik dat de Secessieoorlog startte, ging hij de Unionisten vervoegen.  Hij sneuvelde in de slag van Chicamauga.(°22/08/1830, Boston (USA)).

1935: +Konstantin Eduardovich Tsiolkovsky in Kaloega, Rusland.  Rus van Poolse afkomst was hij wiskundeleraar op een middelbare school maar beter gekend als raket-wetenschapper.  (°17/09/1857, Izjevskoe (Rusland)).

1963: °Korado Korlevic in Porec, Croatië. Croatisch astronoom die niet minder dan 1162 asteroïden zou ontdekken en ook nog eens 2 kometen.

1988: Israël lanceert zijn eerste kunstmaan, Ofeq-1 vanaf de Palmachim Airbase.  Het is de eerste van een reeks van 11 Israëlische verkenningssatellieten met de Shavit 2 draagraket in een lage aardbaan.  Deze lancering maakte van Israël het achtste land met een inheemse lanceermogelijkheid.  De laatste in de reeks was Ofeq-16 op 6 juli 2020.

2022: de Maan komt in haar apogeum, het verste punt in haar baan om de aarde te staan op een afstand van 404556 km.

20 september:

1804: +Pierre François André Méchain in Castellon de la Plana, Spanje. Frans astronoom die samenwerkte met Charles Messier aan de studie van kometen en Deep Sky Objects.  (°16/08/1744, Laon, Aisne (Frankrijk)).

1923: +Charles Burckhalter, in Leonce Heights, Oakland, Californië, USA.  Amerikaans amateurastronoom geboren in Taylorsville, Ohio.  Zijn eerste telescoop was een 125 mm, daarna, in 1883 een 265 mm lenzenkijker waarmee hij de gedeeltelijke zonsverduistering van 30 oktober 1883 observeerde.  Zoals zovelen was dit de trigger om meer zonne-eclipsen te observeren.  In 1885 werd hij leraar aan de astronomieschool van Oakland, Californië, later assistent in het Chabot Observatory, waar hij in 1887 directeur werd.  Op 1 januari 1889 stond hij paraat in Cloverdale, Californië om er de totale zonsverduistering te fotograferen.  Naar aanleiding van deze expeditie werd de Pacific Astronomical Society opgericht waarvan Burckhalter voorzitter was in 1895, 1896, 1908 & 1909.  Op 28 mei 1900 was hij weer aanwezig op de totale zonsverduistering.  Het Chabot Observatory werd door zijn toedoen verplaatst tot buiten Oakland City.  Bij zijn dood werd de 500 mm lenzenkijker van het observatorium omgedoopt tot Burckhalter-kijker.  (°05/01/1923, Taylorsville, Ohio (USA)).

1945: Werner von Braun, en veel leden van zijn onderzoeksgroep komen aan in de USA na Operatie Paperclip, geheime operatie die was opgezet om zoveel mogelijk Duitse geleerden (104) over te brengen.

1948: de eerste fotografische plaat wordt gemaakt met de 48” Schmidt-telescoop van Mount Palomar door Don Hendrickx, de slijper en polijster van de corrector-plaat van de kijker.  In de ‘Hubble Atlas of Galaxies’ vindt je hem terug als plaat 18 en is M31, de Andromedanevel.

1966: lancering van Surveyor 2 door een Atlas-Centaur raket voor een niet succesvolle maanlanding, door een mislukte koerscontrole, op 23 september.  Crash nabij de Copernicus krater.

1970: Luna 16 maakt een zachte landing op de Maan.

1979: lancering van de Amerikaanse HEAO-3 satelliet.

2000: +Gherman Stephanovich Titov, Moskou, Rusland.  Russisch generaal, en cosmonaut.  Hij zou op 6 augustus 1961 de vierde mens in een baan om de Aarde worden.  (°11/09/1935, Verkh-Zhilino (Rusland)).

2014: +Anatoly Nikolayevich Berezovoy in Moskou, Rusland.  Russisch kolonel, piloot en cosmonaut die voor het eerst, en enige, vlucht op 13 mei 1982 met Soyuz T-5 de ruimte inging naar het ruimtestation Salyut 7.  (°11/04/1942, Enem, district Tachtamoekajski (Rusland)).

2021: NASA kondigt de landingsplaats van een nog te lanceren sonde aan, met de naam Volatiles Investigatigating Polar Exploration Rover, kortweg VIPER, ten westen van de Nobile crater, nabij de zuidpool van de maan.

21 september:

1866: °Herbert George Wells in Bromley High Street, Londen, UK.  Hij was een Brits schrijver bekend om zijn SF-verhalen en –romans zoals: The War of the Worlds, The Invisible Man & The Time Machine.  (13/08/1946, Regent’s Park, Londen, UK)).

1874: °Gustav Theodore Holst in Cheltenham, UK.  Brits componist die een prachtig klassiek werk schreef ‘The Planets’ waarin hij elke planeet van ons zonnestelsel eer aandoet.  (+25/05/1934, Londen (UK)).

1892: °Adolphe Guillaume Neyt in Oostende, België.  Belgisch industrieel, politicus, wapenverzamelaar en, voor ons van belang: amateurfotograaf.  Naast zijn talrijke bestuursfuncties legde hij zich toe op fotografie, zowel astronomische als microscopische.  In 1867 stelde hij op de ‘Wereldtentoonstelling van Parijs’, “photographies microscopiques et astronomiques” tentoon.  Op de ‘Wereldtentoonstelling van Wenen’ in 1873 werden zijn foto’s van de maan opgesteld.  (°13/04/1830, Gent (België)).

1943: °Norio Kaifu in Niigata, Niigate, Japan.  Japans astronoom.  Hij was een pionier in de millimeter-astronomie, waar hij in 1972 een PhD kreeg aan de universiteit van Tokio.  Hij lag ook aan de basis van de oprichting van de 45-m radiotelescoop in het Nobeyama Radio Observatory.  In 1990 werd hij constructiefase leider van de Subaru Telescope in Hawaii.  Het best gekend als voorzitter van de International Astronomical Union van 2012 tot 2015, nadat hij tussen 1997 en 2003 vice-voorzitter was.  (+13/04/2019)).

1955: °Richard James Hieb in Jamestown, Noord Dakota, USA.  Voormalig Amerikaans ruimtevaarder en veteraan van 3 shuttle-missies: STS-39 Discovery, op 28 april 1991, STS-49 Endeavour, op 7 mei 1992 en STS-65 Columbia, op 8 juli 1994.

1970: landing van Luna 16 die als eerste robot, 101 gram maanmonsters naar de Aarde, brengt.

1974: Mariner 10 vliegt voor de tweede maal langs de planeet Mercurius.

2002: +Robert Lull Forward in Seattle, Washington, USA.  Amerikaans fysicus en SF-schrijver.  Promoveerde in 1965 aan de universiteit van Maryland op een thesis: Detectors for Dynamic Gravitational Fields, voor de ontwikkeling van een staafantenne voor de detectie van zwaartekrachtstraling.  Zijn carrière van ruimtevaartingenieur geeft zijn werk als auteur meer geloofwaardigheid.  Als onderzoeker leverde hij belangrijk werk af in het onderzoek van zwaartekrachtgolven.  (°15/08/1932, Geneva, New York (USA)).

2003: de Galileo-missie eindigt wanneer de sonde met opzet de atmosfeer van Jupiter ingestuurd wordt.  De sonde, die gelanceerd werd in 1989 en die sedert 1995 rond de reuzeplaneet van ons zonnestelsel draaide, kreeg die opdracht om zeker te zijn dat geen van de manen ooit zouden kunnen besmet worden met aardse organismen.

2018: HIBOU en OWL, zijn twee ‘hoppers’, van de Japanse  asteroïdenonderzoeker MI(cro)-N(ano)E(xperimental)R(obot)V(ehicle for A(steroid) die afdalen naar de asteroïde Ryugy.

22 september:

1547: °Philipp Nicodemus Frischlin in Erzingen, Duitsland, nu deel uitmakend van Bällingen in Wurttemburg.  Deze Duitse wiskundige en astronoom en zoon van een parochieminister die ging studeren aan de universiteit van Tübingen.  (+29/11/1590, Bard Urach (Duitsland)).

1703: +Vincenzo Vivianini in Florence, Italië.  Italiaans Jezuïet, wiskundige en fysicus.  Pupil van Torricelli en discipel van Galileo in Arcetri, net iets ten zuiden van Florence en een van de oprichters van de Accademia del Cimento.  Van 1655 tot 1656 werkte hij aan de eerste uitgave van de verzamelde werken van Galileo.  In 1660 zou hij met Borelli aan een experiment voor het bepalen van de geluidssnelheid werken, waarbij zij een waarde van 350 meter per seconde bekwamen, een stuk dichter bij de waarde die Pierre Gassendi daarvoor had bepaald (478 m/sec).  In 1661 experimenteerde hij al met de draaiing van slingers, zoals Léon Foucault dat 190 jaar later zou doen.  Toen de Kerk in 1730 toestond om de stoffelijke resten van Galileo te herbegraven, werd dit graf gebouwd in de kerk van Santa Croce met geld dat Viviani voor dit doel had nagelaten, ook zijn stoffelijke resten zouden hier een laatste rustplaats kennen. (°05/04/1622, Florence (Italië)).

1711: °Thomas Wright, Byers Green, Durham, UK. Engels filosoof die een schijfachtige structuur voorstelde voor de Melkweg.  Verder suggereerde hij dat de ringen van Saturnus, uit kleine deeltjes zouden kunnen bestaan.  (+25/02/1786, Byers Green, Durham (UK)).

1819: °Johan Julius Astrand in Göteborg, Zweden.  Zweeds/Noors wiskundige en astronoom die wiskundeprofessor in Bergen werd, en in 1855 directeur van het Marineobservatorium.  Hij publiceerde hemelkaarten en bestudeerde de afwijking van het kompas.  (19/02/1900, Bergen (Zweden)).

1848: +James Dunlop in New South Wales, Australië.  Schots astronoom die werkte aan het observatorium van Parramatta in 1821, daarna aan het privéobservatorium van Brisbane in Roxburgh van 1827 tot 1831.  Hij observeerde dubbelsterren waarvan een catalogus werd uitgegeven door het Greenwich Observatory. (°31/10/1793, Dalry, North Ayrshire (UK)).

1877: +Urbain Jean Joseph Le Verrier in Parijs, Frankrijk.  Frans astronoom die beroemd is geworden door zijn berekeningen die leidden tot de ontdekking van de planeet Neptunus.  Nadat hij chemie had gestudeerd en werd in 1837 professor aan de Ecole Polytechnique, waar hij overschakelde op astronomie.  Dat leidde hem naar de variaties in de baanelementen van de gekende planeten en hem deed veronderstellen dat er iets anders was verderop.  En op die plaats vond Galle Uranus terug.  Hij zou nog berekeningen maken om het bestaan aan te tonen van een planeet tussen Mercurius en de Zon, maar dat leidde tot niets.  (°11/03/1811, Saint-Lô, Manche (Frankrijk)).

1894: °Pelageja Fjodorovna Sjain in Ostanin, district Solikamskiy, Rusland.  Sovjet-Russisch astronoom die naast verschillende asteroïden, ook enkele veranderlijke sterren ontdekte en een komeet.  (+27/08/1956, Moskou, Rusland.

1908: °Odette Lucie Bancilhon in Molezon, Lozère, Frankrijk, echtgenote van Alfred Schmitt en professioneel gekend vanaf dan als O. Schmitt-Bancilhon.  Zij werkte aan het observatorium van Algiers en later dat van Straatsburg.  De steenachtige asteroïde, van de hoofdgordel, asteroïde (1333) Cenevola werd door haar ontdekt vanuit het Observatoire d’Alger op 20 februari 1934.  (+22/10/1993, Alès, Gard (Frankrijk)).

1959: °Saul Perimutter in Champain-Urbana, Illinois, USA.  Astrofysicus aan het Lawrence Berkeley Nationale Laboratory.  Samen met Brian Schmidt en Adam Reiss won hij de Nobelprijs voor Natuurkunde voor het bewijzen dat het heelal steeds sneller uitdijt.

1965: °Robert Lee “Bobby” Satcher Jr. in Hampton, Virginia, USA.   Amerikaans ingenieur en voormalig astronaut van één vlucht, STS-129 Atlantis op 16 november 2009.

1979: een, tot nu toe, ongeïdentificeerde dubbele heldere flits wordt gedetecteerd door de Amerikaanse Vela satelliet nabij de Prince Edward-eilanden.  Dit verschijnsel wordt ook wel eens de ‘South Atlantic Flash’ genoemd.  Tot nu toe is er geen verklaring voor het verschijnsel gevonden, maar naar alle waarschijnlijkheid gaat het om een zeer heldere meteoor, of een nucleaire explosie.  Maar een door president Jimmy Carter ingestelde commissie concludeerde dat er geen kernexplosie verantwoordelijk was, maar wel dat de satelliet mogelijk werd getroffen door twee mini-planetoïden, eerder enkele keitjes.

1990: de op 2 maart 1972 gelanceerde Pioneer 10, voor onderzoek van Jupiter, zijn manen en de buitenste regionen van ons zonnestelsel, bereikt een afstand van 50 AE van de Zon.

1990: de op 2 maart 1972 gelanceerde Pioneer 10, voor onderzoek van Jupiter, zijn manen en de buitenste regionen van ons zonnestelsel, bereikt een afstand van 50 AE van de Zon.

2003: +Armand Pien in Hoeilaart, Vlaams-Brabant, België.  Door alle Vlamingen gekend als de ‘Weerman’ van BRT, en later VRT, gedurende 37 jaar, die bij het einde van zijn weerpraatje wel eens iets ruimtevaartkundig of sterrenkundig nieuwsje wist te brengen. (°02/01/1920, Gent, Oost-Vlaanderen (België)).

2006: lancering van Hinode, een ruimtetelescoop om de zon te bestuderen van het Japanse ruimtevaartinstituut JAXA, in samenwerking met VS en VK.  Ook bekend in de ruimtevaartwereld als Solar-B.

2014: MAVEN, gelanceerd op 18/11/2013 door de NASA gaat in een baan om Mars en is nog altijd actief.

23 september:

1783: Caroline Herschel ontdekt NGC 253, de helderste nevel in de groep die Sculptor heet, vanop het Observatorium van Berlijn.

1791: °Johann Franz Encke in Hamburg, Duitsland.  Duits astronoom en directeur van het observatorium van Berlijn en verantwoordelijk voor het opmaken van een sterrenkaart die Galle toeliet om Neptunus terug te vinden.  Verder is hij gekend voor zijn werk over kometen, en in het bijzonder over een periodieke komeet met de kortste omloopbaan.  (+26/08/1869, Spandau, Berlijn (Duitsland)).

1819: °Armand Hippolyte Louis Fizeau in Parijs, Frankrijk.  Frans fysicus, het best gekend voor het Fizeau experiment, een manier om de lichtsnelheid te meten.  (+18/09/1896, Venteuil, Marne (F)).

1846: Johann Gottfried Galle ontdekt de planeet Neptunus, waarvan de plaats bepaald was door de Fransman Urbain Le Verrier en zijn Engelse collega John Cough Adams, nadat zij afwijkingen in de baan van een andere planeet (Uranus) hadden bestudeerd. (Zenit, 2011-11, p.439).

1851: °Ellen Amanda Hayes in Granville, Ohio, USA.  Amerikaanse wiskundige en astronoom.  Een controversieel figuur, niet alleen omdat ze een vrouwelijke universiteitsprofessor was, maar omdat ze veel radicale doelen omarmde.  (+27/10/1930, Wellesley, Massachusetts (USA)).

1873: +Jean Chacornac in Saint-Jean-en-Royans, Valence, Frankrijk.  Frans astronoom die werkte in het observatorium van Marseille en later in dat van Parijs.  Hij publiceerde hemelkaarten om het vinden van kleine planeten te vergemakkelijken.  Hijzelf ontdekte er 6 en de nevel NGC 1988.  (°21/06/1811, Lyon, Métropole de Lyon, Frankrijk)).

1877: +Urbain Le Verrier in Parijs.  Hij droeg bij aan de ontdekking van de planeet Neptunus uit berekeningen aan de afwijkingen in de baan van de planeet Uranus, op aandringen van François Arago.  (°11/03/1811, Saint-Lô, Manche (Frankrijk)).

1880: °Charles Combier in La Chapelle de Guinchay, Saône-et-Loire, Frankrijk.  Werd op 15 augustus 1925 directeur van de sterrenwacht van Ksara, nadat Beloty gevraagd had om hem van die taak te ontlasten.  (+08/06/1950, Parijs(13) (Frankrijk)).

1892: °Henri Louis Vanderlinden in Watermaal-Bosvoorde, Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Na zijn studies wiskunde en fysica wordt hij vrijwillig assistent aan het Koninklijk Observatorium van Ukkel. In 1923 wordt hij uitgezonden naar de sterrenwacht van Leiden bij Ejnar Hertzsprung. Van daaruit gaat hij naar de observatoria van Mount Wilson en Yerkes. Bij zijn terugkeer gaat hij doceren in de universiteit van Gent. Hij zou bij de stichtende leden zijn bij de start van de Vereniging voor sterrenkunde, meteorologie, geofysica en aanverwante wetenschappen waarvan hij tussen 1945 en 1952 voorzitter wordt. (30/03/1983, Watermaal-Bosvoorde, Brabant (België)).

1919: +Ernst Heinrich Bruns in Leipzig, Duitsland.  Duits wiskundige en astronoom die bijdroeg aan het de ontwikkeling in de theoretische geodesie.  (°04/09/1848, Berlijn (Duitsland)).

1922: +Gustav Gruss in Praag, Tsjechië.  Deze astronoom was hoofd van het Astronomical Institute in het Tschechische deel van de Charles Universiteit in Praag.  (°03/08/1854, Jicin (Tsjechië)).

1961: °William Cameron “Willie” McCool in San Diego, Californië, USA.  Amerikaans commandant, piloot en astronaut die zou omkomen in de ramp met de Columbia.  (+01/02/2003, Texas (USA)).

1962: première van “The Jetstones”, een komische animatiereeks, gemaakt door Hanna-Barbera, over een typisch Amerikaans gezin dat in de toekomst leeft.  De reeks liep op ABC van 23 september tot 12 november 1987.

1975: 1975: laatste vlucht van een lifting body X-24B met als piloot Bill Dana, die zeven jaar eerder ook al de laatste vlucht van een X-15 maakte.

1990: de op 2 maart 1972 gelanceerde Pioneer 10, voor onderzoek van Jupiter, zijn manen en de buitenste regionen van ons zonnestelsel, bereikt een afstand van 50 AE van de Zon.

2022: herfstequinox, de astronomische herfst begint om 03h04.

24 september:

1054: +Hermann von Reichenau in Reichenau, Duitsland.  11de-eeuwse Duitse Benedictijnermonnik en geleerde.  Hij componeerde werken over geschiedenis en astronomie.  (°18/07/1013, Altshausen (Duitsland)).

1501: °Gerolamo Cardano in Pavia, Italië.  Ook Gerolama of Geronimo Cardano.  Italiaans arts en hoogleraar van Pavia en van Bologna die schreef over verschillende onderwerpen, zoals astronomie.  (+21/09/1576, Rome (Italië)).

1804: °Johann Brunner in Balsthal, kanton Soleure, Zwitserland.  Werd ingeleid in de mechanica door zijn vader die een atelier had in Soleure, reisde af naar Baal voor zijn wiskunde-studies.  In 1828 vestighde hij zich als instrumentenbouwer in Parijs.  In 1845 zou hij de equatoriale montering voor de ‘grote telescoop’ van de sterrenwacht van Parijs, op aanvraag van Arago.  (+29/11/1862, Parijs (Frankrijk)).

1898: °Charlotte Emma Moore Sitterley in Ercildoun, Pennsylvania, USA.  Amerikaanse astronome die samenwerkte met Russell op de dynamische parallaxen die leidden tot hun werk: “De massa’s van de sterren” in 1940.  In 1945 begon zij te werken aan het bureau van de standaarden waar ze verder werkte aan atomaire spectrae.  (+03/03/1990, Washington D.C. (USA)).

1906: °Polydor Ferdinand Félix Swings (Pol Swings) in Ransart, Charleroi, Henegouwen, België. Belgisch astronoom. (+28/10/1983, Esneux, Luik (België)).

1930: °John Watts Young in San Francisco, Californië, USA.  Amerikaans kapitein, ingenieur en astronaut die 6 maal in de ruimte heeft gevlogen: Gemini 3 en 10, Apollo 10 en 16, STS-1 Columbia en STS-9 Columbia, en die in de groep van twaalf mensen zit die op de Maan hebben gewandeld.  (+05/01/2018, Houston, Texas (USA)).

1946: °Maria Teresa Ruiz in Santiago, Chili.  Het is een Chileense astronome die de eerste vrouw was die de Nationale Prijs voor Exacte Wetenschappen van Chile ontving, de eerste vrouwelijke doctor in de astrofysica aan de Princeton University en de eerste vrouwelijke president van de Chileense Academie van Wetenschappen.

1962: het M.O.O.S.E., Manned Orbital Operations Safety Equipment (een opblaasbaar astronautenreddingssysteem) wordt voorgesteld. Voor zover geweten is het nooit nodig geweest.

1970: Luna 16 brengt 85 gram maanmonsters, verzameld in het oostelijke deel van Mare Fecundatis, terug op Aarde.

1999: lancering van IKONOS-1, een commerciële observatiesatelliet die beelden van de Aarde maakt met een hoge resolutie van 1 of 4 meter, en dit in 4 spectrumgebieden.

2014: de, op 5 november 2013 gelanceerde Indische Mars-sonde Mangalyaan/Mars Orbiter Mission komt in een baan om de rode planeet.  Daarmee wordt Indië het eerste Aziatische land dat daarin in slaagt bij de eerste poging.  Het tuig zendt nog altijd data door.

2021: een 80-tal personen zien een felle meteoor oplichten in de hemel boven Noord-Carolina meldt het American Meteor Society. Hij zou zichtbaar geworden zijn op 77 km boven de oceaan in de buurt van Camp Lejeune.

2022: om 22h15 valt de schaduw van de Jupitermaan Europa over de planeetatmosfeer, terwijl we de maan zelf om 22h24 voor de planeet schuift. Je zal echt een kijker nodig hebben om dit te zien.

25 september:

1644: °Ole Christensen Romer in Aarhus, Denemarken.  De Franse Picard kon hem, na zijn studies in Denemarken, overhalen om naar Parijs te komen in 1671.  In 1676 bepaalde hij de lichtsnelheid door de observatie van de manen van Jupiter.  In 1681 kwam hij op vraag van koning Christian V van Denemarken terug naar zijn land waar hij directeur werd van de Ronde Toren, het astronomisch observatorium.  Hij installeerde daar een planetarium en zorgde voor allerlei waarnemingsinstrumenten.   In 1707 zou hij een temperatuurschaal, gebaseerd op twee vaste meetpunten: kokend water en smeltend pekel, voorstellen.  Dit idee van vaste punten werd later door Celsius en Fahrenheit gebruikt.  (+19/09/1728, Kopenhagen (Denemarken)).

1777: +Johann Heinrich Lambert in Berlijn, Duitsland.  Als autodidact kwam hij in dienst in 1748 bij de familie von Salis voor huisonderwijs van de zonen.  Deze job stelde hem in staat om veel te reizen en geleerden te ontmoeten.    In 1761 publiceerde hij “Cosmological letters on the arrangement of the world–edifice". In 1764 stelt Frederick II hem aan in de academie van Berlijn.  (°26/08/1728, Mulhouse, Haut-Rhin (Frankrijk)).

1896: °Willem Hendrik van den Bos in Rotterdam, Nederland.  Promoveerde in 1925 aan de Sterrewacht Leiden in Nederland bij Willem de Sitter.  Daarna ging hij naar het Union Observatory in Zuid-Afrika waar hij in 1941 directeur werd.  Hij ontdekte 3000 dubbelsterren, waarvan hij, van ongeveer 100 van deze stersystemen, baanelementen berekende. (+30/03/1974, Johannesburg (Zuid-Afrika)).

1973: de Skylab-3 missie, de tweede bemande missie van het ruimtestation door het drietal Alan L. Bean, Owen K. Garriott en Jack R. Lousma, eindigt na 59 dagen.

1992: lancering van de Amerikaanse Mars Observer om de rode planeet te bestuderen vanuit een baan om Mars met een Titan 3 Centaur.  Het contact met de sonde ging verloren op 21 augustus 1993, vlak voor de aankomst, op het ogenblik dat de brandstoftanks onder druk gezet werden om het afremmaneuver in te zetten.  Waarschijnlijk is er een ontploffing geweest.

1997: lancering STS-86 Atlantis, met James Wetherbee, Michael Bloomfield, Michael, John Bloomfield, Vladimir Titov, Scott Parazynski, de Franse astronaut Jean-Loup Chrétien, Wendy B. Lawrence en David A. Wolf, naar het Russische ruimtestation Mir, voor 10 dagen 19 uur.

2008: lancering van het Chinese Shenzou 7 voor een 3de ruimtemissie. Aan boord Zhai Zhigang, Liu Boming en Jing Haipeng. De eerste twee zouden buitenboordse experimenten uitvoeren.

2013: lancering Soyuz TMA-10M met 3 leden, Oleg Kotov, Sergej Rjazanski en Michael Hopkins, van ISS Expeditie 37.

2014: lancering Soyuz TMA-14M met 3 leden, Aleksandr Samokoetjajev, Jelena Srova en Barry E. Wilmore, van ISS Expeditie 41.

2022: even voor middernacht, om 23h55 BT is de Maan Nieuw, dus niet zichtbaar.