LEO-NIEUWSBRIEF 20220820-20220828

 20 augustus: 

1885: Carl Ernst Albrecht Hartwig ontdekt een nieuwe ster in het Andromedastelsel, de eerste supernova die ooit werd gezien buiten de Melkweg, die voortaan  SN 1885A zal noemen 

1953: lancering van de eerste Redstone raket in de USA. 

1960: lancering van de Russische Sputnik 5. 

1975: lancering Viking 1 naar de planeet Mars met een Titan 3 Centaur raket.  Het gaat hier om een orbiter en een lander.  De orbiter zou in zijn baan om de planeet van juni 1976 tot augustus 1980 blijven functioneren.  De lander van juli 1976 tot november 1982. 

1977: lancering van Voyager 2, lancering in het kader van de mooie uitlijning voor een ruimtereis naar de 4 grote buitenplaneten.  De sonde heeft na onderzoek van Jupiter (juli 1979), Saturnus (augustus 1981) en hun manen, ook nog Uranus (januari 1986) en Neptunus (augustus 1989) bestuderen tijdens de langsvlucht.  Op 10 december 2018 werd door NASA gemeld dat de sonde officieel ons zonnestelsel had verlaten. 

2018: NASA bevestigt dat er water is op de maan, aan de oppervlakte aan de polen en in kraters bij een temperatuur van -150°C. 

21 augustus: 

1560: Christoph Clavius observeerde 2 eclipsen in een tijdspanne van 7 jaar.  Een daarvan observeerde ik in Coimbra, Lusitania (Portugal) in 1559 of 1560. 

1665: °Giacomo Filippo Maraldi in Perinaldo, Italië.  Frans-Italiaans wiskundige en astronoom die van 1687 tot 1718 actief was in het ‘Observatoire de Paris’.nnIn mei 1724 bevestigde hij dat de corona, zichtbaar bij een verduisterde zon, wel degelijk tot de zon behoort en niet tot de maan..  (+01/12/1729, Parijs (Frankrijk)). 

1785: °George Bishop in Leicester, UK.  Engels amateur-astronoom die een observatorium bouwde in Regents Park in Londen.  Voorzitter van de R(oyal) A(stronomical) S(ociety) van 1857 tot 1858.  In dit observatorium werden 10  asteroïden ontdekt door Hind en 1 door Marth. (14/06/1861, Londen (UK)). 

1848: °Paul-Pierre Henry in Nancy, Meurthe-et-Moselle, Frankrijk.  Was actief met zijn broer Prosper op het gebied van de fotografie van sterrenvelden.  Zij bouwden een telescoop van 33 cm die model stond voor een reeks die gebruikt werden om de ‘Carte du Ciel’ mogelijk te maken.  Zij ontdekten tussen 1872 en 1882 7 asteroïden en één komeet in 1873 (1873 IV).  (+04/01/1905, Parijs (Frankrijk)). 

1899: °Odette Jasse in Saint-Victoret, Bouches-du-Rhône, Frankrijk.  Astronoom aan het ‘Observatoire de Marseille’.  (+09/01/1949, Marseille, Bouches-du-Rhône (Frankrijk)). 

1921: °Pierre Bourge in Saint-Aubin-de-Courteraie, Orne, Frankrijk.  Met een zwakke gezondheid komt hij tijdens zijn studies in contact met de sterrenkunde door het handboek (Manuel pratique d’astronomie’ van Lucien Rudaux).  In 1934 bouwde hij zijn eigen telescoop, en richt bij het einde van de oorlog de astronomische vereniging van Normandië op, en publiceert het bulletin: Le ciel normand, de voorloper van ‘Ciel et Espace’.  In de vijftiger jaren bouwt hij een amateur-observatorium in La Barbotte in Saint-Aubin-de-Courteraie, Orne.  (+21/06/2013, Mortagne-au-Perche, Orne (Frankrijk)). 

1965: lancering van Gemini V, de derde van tien vluchten in de reeks.  Deze vlucht werd voor de Amerikanen op dat ogenblik een record in duur met 7 dagen, 22 uur 55 minuten en 14 seconden.  De bemanning bestond uit Pete Conrad en gezagvoerder Gordon Cooper van wie deze vlucht zijn laatste zou worden. 

1993: NASA verliest het contact met de Mars Observer. 

2002: lancering van de 1ste Atlas V-raket. 

2014: de Gaia-satelliet start officieel zijn missie om sterren en hun locatie aan de hemel in kaart te brengen. 

2019: een totale zonsverduistering trekt over de USA. 

22 augustus: 

1638: °Georg Christoph Eimmart in Regensburg, Beieren, Duitsland.  Tekenaar, etser, maar ook astronoom n wiskundige.  In 1701 publiceerde hij de ‘Iconographia nova contemplatonium de Sole’ en de ‘Planisphaerium Céleste’. 

1803: °Guillaume Belèze in Montpellier, Hérault, Frankrijk.  Nadat hij zich terugtrok in Versailles bracht hij verschillende werken uit, waaronder ‘La cosmographie mise à la portée des enfants’ in 1856.  (+03/06/1878, Montfort-l'Amaury, Yvelines (Frankrijk)). 

1835: °Frédéric Théodore Marie Turquet de Beauregard in Lannion, Côte-d’Armor, Frankrijk.  (+26/03/1906, Cholet, Maine-et-Loir (Frankrijk)). 

1843: °John Macon Thome in Palmyra, Pennsylvania, USA.  Amerikaans-Argentijns astronoom die de Grote Zuidelijke Komeet van 1887, C/1887 B1 ontdekte vanuit Cordoba, Argentinië.  Er wordt wel eens gezegd dat de komeet geen, of zeer zwakke, kern had.  Na de ontdekking verzwakte de komeet snel en werd niet meer gezien toen hij vanuit het noordelijk halfrond moest zichtbaar worden.  (+27/09/1908, Cordoba (Argentinië)). 

1845: °Octave Marie Gabriel Joachim de Bernardières in Charleville, Ardennes, Frankrijk.  Na een opleiding in de zeevaartschool werd hij één van de eersten in 1879 te kunnen opgeleid worden in de sterrenwacht van Montsouris.  Hij werd leider van een expeditie voor de waarneming van de Venustransit in 1882 in Chili.  In 1894 werd hij directeur van de sterrenwacht van  Montsouris, als plaatsvervanger van Fleurias en terug in 1898 als vervanger van Guyou.  (+02/02/1900, Parijs(5) (Frankrijk)). 

1876: °Albrecht Sebastian in Milwaukee, Wisconsin, USA.  Van 1903 tot 1910 was hij werkzaam op het Lick Observatory, tot 1912 in het observatorium van Cordoba, in Ann Arbor tot 1913 en later in het Dudley Observatory.  (+09/04/1957, Albany (USA)). 

1932: °Gerald Paul Carr in Denver, Colorado, USA.  Een Amerikaanse ruimtevaarder die maar één ruimtevlucht maakte en dit op 16 november 1973 met een Apollo-cabine voor Skylab-4, samen met Edward Gibson en William Pogue.  Aan boord werden talrijke experimenten uitgevoerd, en vooral geobserveerd naar de komeet Kohoutek.  Op 28 december werd de communicatie met de Aarde stopgezet uit onvrede met het veel te strakke en te volle programma.  De missie duurde uiteindelijk 84 dagen en de landing op zee gebeurde op 8 februari 1974. (+26/08/2020, Albany, New York (USA)). 

1963: Een X-15 haalt een hoogterecord voor een vliegtuig met vleugels met 354.000 voet of bijna 108 km. 

1976: Luna 24 komt terug op aarde met maanmonsters. 

23 augustus: 

1609: die dag gaf Galilei Galileo zijn eerste demonstratie met zijn pas uitgevonden telescoop, al dan niet gecopieerd op de uitvinding van de ‘Hollandse kijker’ door de Vlaming Sacharius Jansen of de Nederlander Hans Lipperhey. 

1623: °Stanislaw Lubieniecki in Rakow, Polen.  Pools astronoom, protestante theoloog en geschiedschrijver.  Zijn sterrenkundige bezigheid waren vooral de kometen.  In 1667 publiceerde hij zijn “Theatricum Cometicum”, in twee delen van meer dan 1540 pagina’s.  Het werk was onderverdeeld in 3 hoofdstukken: het eerste ging over de komeet van 1664-1665, het tweede behandelde alle kometen sinds de Zondvloed tot 1665, en het derde deel ging over alle rechtszaken die konden worden gelinkt aan de kometen. (+18/05/1675, Hamburg (Duitsland)). 

1811: °Auguste Bravais in Annonay, Ardèche, Frankrijk.  Frans ingenieur die regelmatig op expeditie ging naar het noorden om er de verschijnselen zoals ‘Noorderlicht’ te observeren en te doorgronden.  Daarvan zou hij een verslag maken van zijn verblijf in de winter van 1838/1839 in Lapland.  Op 10 februari 1841 werd hi professor en directeur van het gemeentelijk observatorium van Lyon. (+30/03/1863, Chesnay, Yvelines (Frankrijk)). 

1847: °Sarah Frances Whiting, Amerikaanse astronome die fysica doceerde aan het collége van Wellesley.  In 1880 zou zij opleiding in sterrenkunde introduceren en gaf ook les aan enkele vrouwelijke sterrenkundigen met faam: Annie Jump Cannon, Isabelle Stone en Louise Sherwood McDowell.  Zij werd de eerste directeur van het observatorium van het college van Wellesley dat in 1900 werd opgericht.  (+12/09/1927, Wilbraham, Massachusetts (USA)). 

1966: de Lunar Orbiter 1 zendt de eerste beelden van de Aarde door vanuit een baan om de Maan. 

2022: de maan komt in haar verste punt in haar baan , op 405418 km, het apogeum. 

24 augustus: 

1556: °Sophia Brahe in Knutstorp Manor in Zweden.  Zij was een Deense adellijke vrouw en tuinier met kennis van astronomie, scheikunde en geneeskunde.  Ze werkte samen met haar broer Tycho Brahe bij het maken van astronomische waarnemingen.  (+  /  /1643, Helsingor (Zweden)). 

1821: °Ernest Mouchez in Madrid, Spanje.  (+29/06/1892, Wissous, Seine-et-Oise (F)). 

1936: °Albert Bertram Cuthbert Walker Jr. in Cleveland, USA. Afrikaans-Amerikaanse zonnefysicus die het meest bekendheid kreeg voor zijn ontwikkeling van meerlagige XUV-telescopen om de zonnecorona te fotograferen.  (29/04/2001, Stanford, Californië (USA). 

1950: °Marc Aaronson in Los Angeles, Californië, USA.  Amerikaans astronoom en professor sterrenkunde aan de universiteit van Arizona.  Hij was een van de eerste sterrenkundigen die probeerde donkere materie in beeld te brengen door infraroodbeeldvorming.  Hij stierf bij een ongeval toen hij geklemd raakte bij het sluiten van de koepel van het Kitt Peak Observatory (+30/04/1987, Kitt Peak, Arizona (USA)). 

1964: °Salizhan Shakirovitch Sjaripov in Uzgen, Kirgistan.  Deze Russische ruimtevaarder maakte zijn eerste ruimtevlucht met STS-89 Endeavour op 23 januari 1998.  Het werd de achtste koppeling van een ruimteveer aan het ruimtestation Mir.  Tijdens de twee ruimtevluchten die hij maakte, maakte hij meteen twee ruimtewandelingen.  

1966: lancering van Luna 11 voor een 3-daagse reis naar de Maan.  Na de succesvolle reis begon hij aan het onderzoek naar de samenstelling van onze buur. 

2001: de 64 meter-antenne van het Parkes Observatory in New South-Wales (Australië) detecteert een opstoot van radiostraling uit de ruimte.  De sterkte van het signaal is meer dan 100 keer de normale achtergrondstraling, en dit gedurende 5 milliseconde.  Pas in 2006 vindt David Narkevic de data terug bij een controle.  Sedertdien zijn een tiental van deze opstoten opgemerkt. 

2006: de International Astronomical Union herdefinieert de term ‘planeet’ waardoor Pluto gedegradeerd wordt tot dwergplaneet, net zoals een pak eerder ontdekte objecten in de verschillende asteroïdengordels.  Deze definitie: “een planeet is een hemellichaam dat zich in een baan om een zon bevindt, genoeg massa heeft om een (vrijwel) ronde vorm aan te nemen en de omgeving van zijn baan heeft schoongeveegd van andere objecten.” 

25 augustus: 

1561: °Philip (Philippus) Lansbergen in Gent. Deze Vlaams-Nederlandse predikant, dokter en sterrenkundige publiceerde in 1632 de ‘Tabulae motum coelestium’, tabellen volgens de theorie van Copernicus en een handleiding voor het gebruik van een gnomon en astrolaab.  (+08/12/1632, Middelburg (Nederland)). 

1699: °Charles Etienne Louis Camus in Crécy-en-Brie, Frankrijk.  (+04/05/1768, Louvre, Parijs ()). 

1835: het eerste ‘Great Moon Hoax’ artikel, van de hand van Richard Locke, is gepubliceerd door de New York Sun, waarin de ontdekking van leven en beschaving op de maan.  Sir John Herschel zou met een enorm grote telescoop nooit eerder waargenomen details op de maan hebben geobserveerd en het gehele verhaal werd opgeblaen als zouden er zelfs levende wezens gezien zijn.  Zoals nu ook vaak ‘fake news’ wordt gelanceerd moest dit verhaal enkele dagen later herroepen worden. 

1857: °Guillaume Capus in Esch-sur-Alzette, Groot-Hertogdom van Luxemburg.  (+27/04/1931, Boulogne-sur-Seine, Hauts-de-Seine (Frankrijk)). 

1944: °Vincenzo Silvano Casulli, ook gekend als Silvano Casulli).  Italiaans amateurastronoom en ontdekker van kleine planeten vanuit zijn Vallemare  di Borbona Observatorium in Lazio.  (+24/07/2018,  ,()). 

1966: lancering van Apollo-Saturn 202. 

1981: Voyager 2 vliegt op zijn kortste afstand langs Saturnus. 

1989: Voyager 2 vliegt langs Neptunus, de laatste planeet van ons zonnestelsel nu Pluto gedegradeerd werd tot dwergplaneet. 

1997: lancering van ACE, Advanced Composition Explorer, voor onderzoek en studie van de zonnewind.  (SECalendar, augustus, Patrick Poitevin). 

2003: lancering vanuit Florida van de Spitzer Space Telescope, een telescoop voor observatie van het heelal in het infrarode golflengtegebied. 

2012: Voyager 1 wordt het eerste ruimtetuig dat de interstellaire ruimte betreedt. 

26 augustus: 

1728: °Johann Heinrich Lambert in Mulhouse, Haut-Rhin, Frankrijk.  Frans-Zwitserse astronoom die in 1748 bijlesdocent werd van de zonen van de von Salis-familie, wat hem in staat stelde om veel te reizen en geleerden te ontmoeten.  In 1764 werd hij benoemd aan de academie van Berlijn, waar hij studies maakte over de bepaling van schemering.  Hij ontwierp een projectiesysteem om het aardoppervlak weer te geven dat zijn naam blijft dragen.  Dit systeem zou gebruikt worden door het Franse leger tijdens de oorlog 1914-1918.  In 1761 publiceerde hij ‘lettres cosmologiques’ over de organisatie van het universum. 

1888: °Giuseppe Bianchi in Imola (Italië)). 

1918: °Katherine Johnson in White Sulphur Springs, West-Virginia, USA.  Deze Amerikaanse wiskundige heeft veel bijgedragen aan de lucht- en ruimtevaartprogramma’s van de USA door al in een vroeg stadium gebruik te maken van de digitale computers bij NASA.  (+24/02/2020, Newport News, Virginia (USA)). 

1951: °Edward Witten in Baltimore, Maryland, USA.  Een Amerikaans wiskundig natuurkundige en professor aan het ‘Institute for Advanced Study’ in Princeton (New Jersey). 

27 augustus: 

1856: °Achille Croisé in Rouesseé-Fontaine, Sarthe, Frankrijk.  Startte als rekenaar  in de sterrenwacht van Algiers waar hij dertig jaar bleef.  (+09/03/1928, Bouzareah, Algiers (Algerije, toen Frans grondgebied)).  Een van zijn dochters, Marguertite, zou vanaf 1903 bij haar vader rekenaar worden aan de sterrenwacht van Algiers. 

1874: °Alice Archenbold (°Markus), Wiesbaden, Duitsland.  (+09/02/1943, Theresienstadt Ghetto (Tsjechoslowakije)). 

1958: °Sergei Konstantinovich Krikaliov in Sint-Petersburg, Rusland. Deze Russische ingenieur en kosmonaut, geselecteerd op 2 september 1985 heeft ondertussen al 6 ruimtemissies uitgevoerd met ISS-Expeditie 1, Soyuz TM-12 naar Mir, Soyuz TM-31 naar Mir, STS-88 Endeavour naar ISS, Soyuz TM-7 naar Mir en Soyuz TM-13 naar Mir. 

1962: Amerikaanse lancering van Mariner 2 die langs Venus zou razen en de zonnewind ontdekte.  (SECalendar, augustus, Patrick Poitevin). 

1984: aankondiging door NASA van het project ‘Teacher in Space’ waar Christa MacAuliffe en Barbara Radding de eerste kandidaten waren.  Werd afgeblazen na de dood bij de explosie van Challenger in 1986. 

2003: de planeet Mars komt op zijn dichtst bij de Aarde in 60.000 jaar op een afstand van 55.758.005 km. 

2022: 10:17:de maan is niet zichtbaar want nieuw. 

28 augustus: 

1789: William Herschel ontdekt de 6de grootste Saturnusmaan Enceladus bij de ingebruikname van zijn nieuwe telescoop met een diameter van 1,2 m en een brandpuntsafstand van 12 m.  Wij zouden moeten wachten op de langsvluchten van de Voyagers 1 en 2 in 1980 en 1981 om de eerste details op die maan te zien.  Cassini zou in 2005 de beste opnames doorsturen bij zijn meerdere passages langs de maan en daarbij ook waterrijke fonteinen in het zuidpoolgebied. 

1859: de Carrington Event, de sterkste geomagnetische storm op de Zon die werd geregistreerd op Aarde.  Het elektrische telegraafverkeer raakte ernstig verstoord.  De daarmee gepaard gaande ‘witte flare’ in de fotosfeer werd geobserveerd door de Britse astronomen Richard Carrington en Richard Hodgson.  In 2012 was er een uitbarsting van dezelfde grootte, maar die miste de Aarde op 9 dagen na. 

1888: °Augustine Françoise Blanche Anglade, Toulouse, Frankrijk.  Werd vanaf 20 juni 1910 opgenomen in de staf van het ‘Observatoire de Toulouse’.  (+21/09/1951, Toulouse (Frankrijk)). 

1912: °George Eric Deacon Alcock in Peterborough, Northamptonshire, UK.  Deze man was ooggetuige van de grote gedeeltelijke zonsverduistering van 8 april 1921.  Hij zou bij zijn andere hobby’s sterrenkunde voegen en observeerde in die periode met een kleine koperen reflector (spiegelkijker).  Hij zou in 65 jaar observatie 5 kometen, waarvan 2 met 6 dagen interval in 1959, en 5 novae ontdekken.  Patrick Moore zou hem dan ook ‘één der beste en bevlogen komeet- en nova-jagers van alle tijden’ noemen.  In zijn beginperiode zou hij ook nog deel uitmaken van de ‘Meteor Section’ van de ‘British Astronomical Association’.  In 1967 en 1968 ontdekte hij bovendien 2 novae.  (+15/12/2000, (UK)). 

1914: °Alice Daudin, geboren als Auger in Félines Minervois, Hérault, Frankrijk. Na een loopbaan als lerares werkte ze als technische hulp aan het laboratorium van astrofysica in Perpignan.  Werkte een tijdlang in een studiegroep van kosmische straling.  (+  /11/2000,  )). 

1921: °John Herbert Chapman in London, Canada.  Startte zijn carrière met opzoekingen van radiopropagatie en de ionosfeer.  Hij werkte o.a. aan een Canadese kunstmaan, Alouette om de bovenste lagen van de atmosfeer te onderzoeken.  Toen het hoofdkwartier van de Canadian Space Agency, in Longueuil Quebec in de buurt van Saint-Hubert, afgewerkt was in 1992 kreeg het de naam John Herbert Chapman Space Center.  (+28/09/1979, Vancouver, Brits-Columbia (Canada)). 

1993: de ruimtesonde Galileo vliegt langs de asteroïde (243)Ida op weg naar Jupiter.  Bij die langsvlucht wordt, via de fotostudie door Ann Harch, de eerste maan, met een diameter van 1,6 km, bij een asteroïde ontdekt, Dactyl, en heet officieel Ida 1 Dactyl. 

2003: oppositie van de planeet Mars.  Hij had een schijnbare diameter van 25,2 boogseconden.