LEO-NIEUWSBRIEF 20220813-20220821

 13 augustus: 

1625: °Rasmus Bartholin in Roskilde, Denemarken.  Deens wiskundige en fysicus.  (+04/11/1698, Kopenhagen (DK)). 

1672: Christiaan Huygens ontdekt een witte vlek op de zuidelijke kant van Mars, een zuidpoolkap. 

1814: °Anders Jonas Angström in Lödgö, Timra, Zweden.  Zweeds fysicus en astronoom.  Werkte aan het observatorium van Stockholm en van Upsala.  Hij was de auteur van studies van het zonnespectrum.  In 1862 was hij de eerste die waterstof ontdekte in het zonnespectrum.  Zijn naam werd gegeven aan een lengtemaat van 10-8 cm die voornamelijk gebruikt wordt voor golflengten en afstanden op atomaire schaal.  Publiceerde in 1868 een atlas van zonnespectra.  (+21/06/1874, Uppsala, (Zweden)).  (SECalendar July, Patrick Poitevin). 

1822: °Heinrich Louis d’Arrest in Berlijn, Duitsland.  Duits astronoom die samenwerkte met Galle in de zoektocht naar Neptunus aan het observatorium van Berlijn.  Daarna werd hij directeur aan het obervatorium van Kopenhagen.  Werd specialist op het gebied van kometen en asteroïden.  Hij ontdekte de asteroïde (76) Freia in 1862 en de periodieke komeet die zijn naam draagt (1851 II)  Hij publiceerde de posities van 2000 nevels.  Ontdekte NGC 147 in 1856.  (+14/06/1875, Kopenhagen (DK)). 

1861: °Herbert Hall Turner.  Engels astronoom, astronomiueprofessor die aan het hoofd stond van een werkgroep om een astrografische kaart op te stellen van de hemel door betere manieren te zoeken om posities en magnitudes van fotografische opnamen.  Hij was ook de man die, na het voorstel van een 10-jarig meisje, de naam voorstelde van de toen nog als planeet bestempelde planeet, Pluto. 

1881: °Nadine Marie Laure Hélène Bourgoin (na het huwelijk Donnat) in Melun, Seine-et-Marne, Frankrijk.  Zij werd op 21 oktober 1919 als hulpbediende in het ‘Observatoire de Paris’ aan het werk gezet in de dienst ‘Carte du Ciel’, en later in het kader opgenomen.  (+03/12/1973, Parijs(7) (Frankrijk)). 

1898: Carl Gustav Witt ontdekt (433)Eros, de eerste asteroïde die nabij de aarde komt, een zogenaamde Earth Grazer.  

1913: °Thornton Leigh Page in New Haven, Connecticut, USA.  Amerikaans professor astronomie die in 1968 door NASA aangetrokken werd om de astronauten astronomie bij te brengen. (+02/01/1996, Houston, Texas (USA)). 

1969: de Apollo 11-bemanning geniet van een tickery-tape parade in de straten van New York City.  Die avond, ter gelegenheid van een gala-diner in Los Algeles krijgen ze van VS-president Richard Nixon de ‘Medal of Freedom’.  

2009: de komeet C/2009P1 (Garradd) wordt ontdekt door de Australische sterrenkundige Gordon J. Garradd met de 50 cm-Uppsala-Schmidttelescoop in Siding Spring.  Hij vindt de komeet in het zuidelijke sterrenbeeld Phoenix als een object van 17de grootte.  De komeet ging op 23 december 2011 door haar perihelium. 

14 augustus: 

1530: °Gianbattista Benedetti in Venetië, Italië.  Italiaans wiskundige en aanhanger van Copernicus.  Hij was de bedenker van het gedachte-experiment waarmee men kan aantonen dat zwaardere objecten niet sneller vallen dan lichtere voorwerpen.  Dit inzicht werd ten ten onrechte toegeschreven aan Galilei. (+20/01/1590, Turijn (Italië)). 

1848: °Margaret Lindsay, Lady Huggins geboren als Margareth Lindsay Murray, in Dublin, Ierland.  Zij was een Iers-Engelse wetenschappelijke onderzoeker en astronome.  Met haar man, William Huggins, was ze een pionier op het gebied van spectroscopie en schreef ze mee aan de ‘Atlas of Representative Stellar Spectra (1899)’.  Zij leerde vroeg fotografie om haar onderzoek bij het Tulse Hill-observatorium te ondersteunen.  (+24/03/1915, Londen (UK)). 

1856: °Paul Brück in Saumur, Maine-et-Loire, Frankrijk.  Nadat hij gestudeerd had aan de Sorbonne volgde hij vanaf 1 december 1881 cursussen in ‘Observatoire de Paris’ en werd na zijn studies hulp-astronoom aan de pas opgerichte sterrenwacht van Besançon, waar hij na klachten over de werkomstandigheden daar overplaatsing vroeg naar de sterrenwacht van Bordeaux, maar dat werd afgekeurd en hij bleef op zijn oude post, maar presteerde plots veel beter.  (+01/08/1922, Besançon, (Frankrijk)). 

1856: °François Deloncle in Cahors, Lot, Frankrijk.  In 1894 startte hij met Mantois en Gautier een project op om met zijn firma ‘Optique’ een sidérostaat van Foucault te bouwen met een spiegel van 2 meter aan een 1,25 m kijker, een instrument dat op de Wereldtentoonstelling van Parijs in 1900 werd voorgesteld.  Uiteindelijk raakte dit instrumlent niet verkocht.  (+20/10/1922, La Baule, Loire-Atlantique (Frankrijk)). 

1910: °Hatice Nüzhet Gökdogan in Istanbul, Turkije.  Dit was een Turkse astronoom, wiskundige en academica.  Nadat ze wiskunde en astronomie in Frankrijk had gestudeerd, trad ze in 1934 toe tot de faculteit van de Universiteit van Istanbul en voltooide haar doctoraat. (+24/04/2003, ). 

1969: °Tracy Caldwell Dyson, geboren als Tracy Ellen Caldwell in Arcadia, Californië, USA.  Amerikaanse scheikundige en astronaute.  Maakte deel uit van de NASA Astronaut Group 17.  Maakte ruimtevluchten met STS-118-Endeavour en maakte deel uit van ISS Expeditie 23 en ISS Expeditie 24. 

1992: Mbale Meteorite Fall die een jongen raakt in Uganda.  

15 augustus: 

1893: °Leslie John Comrie in Pukekohe, Nieuw-Zeeland.  Nieuw-Zeelandse astronoom, Superintendant van het Bureau van de Engelse nautische almanac, gebruikte hij hun rekenmachines om sterrenkundige berekeningen te maken.  Alhoewel hij in Engeland leefde, was hij toch ook medewerker aan de ontwikkeling van de astronomie in Nieuw-Zeeland.  (+11/12/1950, Londen (UK)). 

1959: °Scott Douglas “Scooter” Altman in Lincoln, Illinois, USA).  Voormalig astronaut waarvan de eerste ruimtevlucht STS-90 Columbia was op 17 april 1998.  Tijdens deze vlucht werd onderzoek gedaan in de Spacelab-module. 

1977: ‘The Big Ear,’ een radiotelescoop die wordt gestuurd door de Ohio State University in het kader van het SETI-project, ontvangt een radiosignaal vanuit de ruimte, iets dat volgens een notering van een vrijwilliger in het project het “Wow!-signaal wordt genoemd.  De ware oorsprong is nog niet gekend. 

2006: Voyager 1, het verst verwijderde object door de mens gemaakt bereikt 100 AE, 100 maal de afstand zon-aarde,  De sonde reist aan een snelheid van 16 miljoen km per dag en bereikt de interstellaire ruimte in de loop van dit jaar. 

16 augustus: 

1650: °Vincenzo Coronelli, een Italiaans pater, kosmograaf en astronoom, in Venetië.  (+  /  /1718, Venetië (Italië)). 

1744: °Pierre François André Méchain in Laon, Aisne, Frankrijk.  Deze astronoom werkte onder andere samen met Charles Messier voor de uitwerking van zijn fameuze gids van sterrennevels.  In 1781 zou hij een door Herschel ontdekte nevel, identificeren als een nieuwe planeet, Uranus.  Hij ontdekte 12 kometen, een aantal nevels en zou samen met Delambre metingen doen van de meridiaan van Frankrijk, waaruit de standaardmeter zou afgeleid worden. (+20/09/1804, Castellon de la Plana, Spanje). 

1821: °Arthur Cayley in Richmond, Londen, UK.  (+26/01/1895, Cambridge (UK)). 

1933: °Stuart Allen Roosa, Amerikaans kolonel, piloot en astronaut, in Durango, Colorado, USA.  Hij was Command Module-piloot van Apollo 14 in 1971, en zette dus geen voet op de Maan. 

1984: lancering van AMPTE, drie Britse satellieten die de zonnewind en de interactie ervan met onze atmosfeer zou bestuderen. 

1989: een plotse zonne-uitbarsting veroorzaakt een defect bij de computers van het Toronto Stock Exchange, waardoor beurstransacties niet meer mogelijk waren. 

2006: Voyager 1 bereikt de afstand van 100.000 AE van de aarde.  Men verwacht dat de sonde binnen 10 jaar de interstellaire ruimte bereikt. 

17 augustus: 

1757: officiële opening van het Macfarlane Observatory. 

1877: Asaph Hall ontdekt de Marsmaan Phobos. 

1952: °Kathryn Ryan Cordell Thornton in Montgomery, Alabama, USA.  Amerikaanse wetenschapper die als astronaut 975 uren in de ruimte zou doorbrengen bij 4 vluchten, waarvan 21 uur in de vrije ruimte. 

1958: eerste poging van de Amerikanen om een 38,5 kg zware sonde, Able 1 (ook wel Pioneer 0 genoemd), met televisiecamera, detector voor micrometeorieten, magnetometer en thermometer, richting Maan te sturen.  De reis stopt wanneer de Thor-lanceerraket op een hoogte van 16 km ontploft. 

1966: lancering van Pioneer 7, de 2de kunstmaan om de zonnewind en kosmische straling te onderzoeken. 

1970: Venera 7 wordt gelanceerd richting Venus.  Het wordt het eerste ruimtetuig om vanaf het oppervlak van de planeet Venus om wetenschappelijke gegevens door te sturen naar de Aarde. 

18 augustus: 

1783: een zeer heldere vuurbol wordt gezien over de oostkust van Groot-

1868: de observatie van de totale zonsverduistering door de Engelse sir Norman Lockyer leidt tot de ontdekking van helium op de Zon door zijn studie van de spectroscopie.  Dit element zou pas in 1895 op Aarde ontdekt worden.  Deze specialist in zonnespectroscopie ontwikkelde verder een methode om zonneprotuberansen te observeren buiten de zonsverduisteringen.  Hij interesseerde hij zich ook voor de astronomische oriëntatie van megalieten en piramides waaruit de archeo-astronomie ontstond.  Ook de Franse astronoom Pierre Jansen merkte iets op in de spectroscopie tijdens de eclips. 

1877: Asaph Hall ontdekt de Marsmaan Phobos. 

1954: °Umberto Guidoni in Rome, Italië.  Deze Italiaanse astrofysicus zou twee shuttle-vluchten maken, de eerste STS-75 Columbia in februari 1996, en STS-100 Endeavour, in april 2001, om de Canadarm 2, een robotarm, te monteren op ISS. 

2022: de planeet Uranus verdwijnt achter de maan. 

19 augustus: 

1646: °John Flamsteed in Denby, Verenigd Koninkrijk.  Hij stond aan de wieg van het Royal Greenwich Observatory waarvan hij de eerste directeur werd, en ook eerste ‘Astronomer Royal’.  Hij stelde een sterrencatalogus op, de ‘historia coelestis britannica’, die werd gepubliceerd in 1712, door Halley en Newton, tegen zijn wil in.  Hij zou 300 van 400 gedrukte exemplaren verbranden.  Zijn gereviseerde catalogus zou, na zijn dood, in 1725 heruitgegeven waarin de posities van 2866 sterren, genummerd per sterrenbeeld, opgenomen zijn.  De in 1729 uitgebrachte atlas zou de ster 34 Tauri tonen die later geïdentificeerd werd als Uranus.  Hij was ook de ontdekker van M8 in 1680 en M41 in 1702.  (+31/12/1719, Burstow (UK). 

1808: °James Hall Nasmyth in Edinburgh, Schotland.  Schots ingenieur  die op zijn 48ste op pensioen ging en naar Penshurst verhuisde waar hij zich kon wijden aan zijn hobby’s fotografie en astronomie waarvoor  hij een eigen spiegeltelescoop van 20 cm bouwde om voornamelijk de maan zou observeren.  (+07/05/1890, Londen (UK)). 

1821: °Edwin Dunkin in  Truro, Cornwales, England.  Werd door Airy aangenomen om berekeningen te maken op basis van planeet- en maanwaarnemingen.  In 1840 werd hij rekenaar op een nieuwe afdeling die werd opgericht in het Greenwich Observatory waar hij vanaf 1840 volledig toe behoorde.  (+26/11/1898, )). 

1887: de Russische astronoom Dmitri Ivanovich Mendeleeff gebruikt een gasballon om boven de wolken uit te komen om vanop 3500 meter hoogte een totale zonsverduistering te observeren. 

1891: °Milton Lasalle Humason in Dodge Center, Minnesota, USA.  Autodidact werd zijn passie gestart toen hij met een muilezel de stenen vervoerde voor de bouw van het Mount Wilson Observatory.  Na een tussenpauze als werknemer in een sinaaspaaleplantage, kwam hij terug naar de sterrenwacht als huisbewaarder-helper.  Tijdens zijn job als assistent werd hij erg vaardig in sterrenfotografie en spectroscopie.  In 1919 moest hij op aanvraag van Pickering fotografisch opzoekwerk verrichten naar een planeet die verder dan Neptunus zou staan.  Toen die in 1930 door Tombaugh werd gevonden ging men terugzoeken in het werk van Humason en bleek dat de nieuwe ‘planeet’ twee keer was verstopt op de beelden, één keer door een ster, en een tweede keer door een fout in de emulsie van de plaat.  Hij zou wel zijn naam aan een door hem ontdekte komeet, 1962VIII, geven.  (+18/06/1972, Mendocinio, Californië, (USA)). 

1924: °Willard Sterling Boyle, Canadees fysicus die zal helpen bij het uitzoeken van landingsplaatsen op de Maan.  (+2011 

1960: een russische lancering van Korabl-Sputnik-2 met de hondjes Belka en Strelka, 40 muizen, 2 ratten en verzameling planten om het gedrag in de ruimte te controleren. 

1964: Syncom 3, de eerste geostationaire communicatiesatelliet wordt gelanceerd.  2 maand later wordt deze satelliet gebruikt om de Olympische Spelen door te sturen. 

1982: lancering van Soyuz T-7, waarmee Svetlana Savitskaja de 2de vrouw in de ruimte wordt. 

1997: lancering van Mabuhay 1, de eerste Filipijnse satelliet. 

2022: om 04h36 komt de maan in haar Laatste kwartier te staan. 

20 augustus: 

1885: Carl Ernst Albrecht Hartwig ontdekt een nieuwe ster in het Andromedastelsel, de eerste supernova die ooit werd gezien buiten de Melkweg, die voortaan  SN 1885A zal noemen.

1938: °Jean-Loup Chrétien, frans spationaut. 

1953: lancering van de eerste Redstone raket in de USA. 

1975: lancering Viking 1 naar de planeet Mars met een Titan 3 Centaur raket.  Het gaat hier om een orbiter en een lander.  De orbiter zou in zijn baan om de planeet van juni 1976 tot augustus 1980 blijven functioneren.  De lander van juli 1976 tot november 1982. 

1977: lancering van Voyager 2, lancering in het kader van de mooie uitlijning voor een ruimtereis naar de 4 grote buitenplaneten.  De sonde heeft na onderzoek van Jupiter (juli 1979), Saturnus (augustus 1981) en hun manen, ook nog Uranus (januari 1986) en Neptunus (augustus 1989) bestuderen tijdens de langsvlucht.  Op 10 december 2018 werd door NASA gemeld dat de sonde officieel ons zonnestelsel had verlaten. 

2018: NASA bevestigt dat er water is op de maan, aan de oppervlakte aan de polen en in kraters bij een temperatuur van -150°C. 

21 augustus: 

1665: °Giacomo Filippo Maraldi in Perinaldo, Italië.  Frans-Italiaans wiskundige en astronoom die van 1687 tot 1718 actief was in het ‘Observatoire de Paris’.nnIn mei 1724 bevestigde hij dat de corona, zichtbaar bij een verduisterde zon, wel degelijk tot de zon behoort en niet tot de maan..  (+01/12/1729, Parijs (Frankrijk)). 

1785: °George Bishop in Leicester, UK.  Engels amateur-astronoom die een observatorium bouwde in Regents Park in Londen.  Voorzitter van de R(oyal) A(stronomical) S(ociety) van 1857 tot 1858.  In dit observatorium werden 10  asteroïden ontdekt door Hind en 1 door Marth. (14/06/1861, Londen (UK)). 

1848: °Paul-Pierre Henry in Nancy, Meurthe-et-Moselle, Frankrijk.  Was actief met zijn broer Prosper op het gebied van de fotografie van sterrenvelden.  Zij bouwden een telescoop van 33 cm die model stond voor een reeks die gebruikt werden om de ‘Carte du Ciel’ mogelijk te maken.  Zij ontdekten tussen 1872 en 1882 7 asteroïden en één komeet in 1873 (1873 IV).  (+04/01/1905, Parijs (Frankrijk)). 

1899: °Odette Jasse in Saint-Victoret, Bouches-du-Rhône, Frankrijk.  Astronoom aan het ‘Observatoire de Marseille’.  (+09/01/1949, Marseille, Bouches-du-Rhône (Frankrijk)). 

1921: °Pierre Bourge in Saint-Aubin-de-Courteraie, Orne, Frankrijk.  Met een zwakke gezondheid komt hij tijdens zijn studies in contact met de sterrenkunde door het handboek (Manuel pratique d’astronomie’ van Lucien Rudaux).  In 1934 bouwde hij zijn eigen telescoop, en richt bij het einde van de oorlog de astronomische vereniging van Normandië op, en publiceert het bulletin: Le ciel normand, de voorloper van ‘Ciel et Espace’.  In de vijftiger jaren bouwt hij een amateur-observatorium in La Barbotte in Saint-Aubin-de-Courteraie, Orne.  (+21/06/2013, Mortagne-au-Perche, Orne (Frankrijk)). 

1965: lancering van Gemini V, de derde van tien vluchten in de reeks.  Deze vlucht werd voor de Amerikanen op dat ogenblik een record in duur met 7 dagen, 22 uur 55 minuten en 14 seconden.  De bemanning bestond uit Pete Conrad en gezagvoerder Gordon Cooper van wie deze vlucht zijn laatste zou worden. 

1993: NASA verliest het contact met de Mars Observer. 

2002: lancering van de 1ste Atlas V-raket. 

2014: de Gaia-satelliet start officieel haar missie om sterren en hun locatie aan de hemel in kaart te brengen. 

2019: een totale zonsverduistering trekt over de USA.