LEO-NIEUWSBRIEF 20220424-20220501

24 april: 

1924: °Claus Baader,  oprichter van de firma Baader Planetarium, de bouwer van een heel wat planetaria over de hele wereld.

1925: °Georges Courtès in Toul, Meurthe-et-Moselle, Frankrijk.  Academicus,  astronoom en stichter-directeur van het ‘Laboratoire d’Astronomie Spatiale (LAS) in het ‘Centre national de Recherches Spatiales (CNRS), Marseille in 1965.   (+30/10/2019, Plan-d’Aups-Sainte-Baume, Var (Frankrijk)).

1967: +Vladimir Michailovitch Komarov komt om nadat de parachutes van zijn Soyuz niet opengaan bij de landing.    Hij was toe aan zijn tweede ruimtevlucht, vijf jaar na zijn eerste vlucht.  (°16/03/1927, Moskou (Rusland)).

1967: Surveyor 3 maakt foto’s van een totale zonsverduistering vanop de maan.  Storend element is ditmaal de aarde, en er wordt een temperatuursdaling van 100°F tot -150°F genoteerd.

1970: China wordt de 5de natie om een eigen kunstmaan, de Dong Fang Hong 1, te lanceren met een nieuwe raket, de Long March.  Deze kunstmaan is een veelvlak van 173 kg met een diameter van ongeveer 1 meter, en met een zender aan boord die ondermeer het ‘The East is Red’ uitzond.  Een mooi resultaat na een eerder mislukte lanceerpoging op 16 november 1969.

1990: lancering STS-31 Discovery met de ruimtetelescoop Hubble Space Telescope, kortweg HST.  Na een uitstel na de ramp met de Challenger was dit de eerste lancering van een nieuwe reeks.  Bevelhebber Loren James Shriver werd bijgestaan door piloot Charles Frank ‘Charlie’ Bolden, Jr..  De missiespecialisten Bruce McCandless II, Steven Alan Hawley en Kathryn Sullivan zorgden voor de nuttige lading. De telescoop werd op 25 april buiten het ruim gezet en bijft sedertdien nog altijd gegevens doorsturen.

2021: de franse spationaut Thomas Pasquet komt aan in het ISS voor expeditie 65.

25 april:

822: de zonne-eclips die die dag plaatsvindt is te zien vanaf de 8000-ers Mount Everest, Lothse, Makalu en Cho Oyu. Men vertelt er niet bij of er getuigen waren op deze bergen.

1914: +Emile Marchand in Bagnères-de-Bigorre, Frankrijk.  Frans astronoom en geofysicus en werkzaam in het ‘Observatoire de Lyon’. Hij werd, na de dood van Célestin-Xavier Vaussenat, de tweede directeur van het ‘Observatoire du Pic du Midi’ tussen 1892 en 1914. Hij lag aan de basis van de kabellift naar de sterrenwacht om op een veiliger wijze materiaal en personeel naar de sterrenwacht te brengen vanuit Bagnères. Als zonne-expert deed hij vele waarnemingen vanop deze befaamde sterrenwacht.  (°09/02/1852, Bourg-en-Bresse (Frankrijk)).

1918: °Gerard Goldstein Oriano de Vaucouleurs in Parijs, Frankrijk. Amerikaans astronoom van Franse afkomst die één der eerste studenten was aan het astrofysisch instituut van Parijs.  Bestudeerde melkwegstelsels vanop Saint Michel de Provence vooraleer, in 1951, naar Mount Stromlö in Australië te reizen.  Hij werkte ook nog op Lowell Observatory en Austin, Texas.  Samen met zijn echtgenote zou hij een classificatie en catalogus publiceren in 1964.  Was aanhanger van de constante van Hubble die de idee van een jong universum aanhield.  (+07/10/1995, Austin, Texas (USA)).

1961: °Frank, burggraaf, De Winne in Gent, Oost-Vlaanderen, België.  Tweede Belgische astronaut, na Dirk Frimout.

1962: lancering Saturnus SA-2, de tweede vlucht van een Saturn I-raket vanop Cape Canveral in Florida in het kader van het project Highwater, waarbij een groot volume water, 86 ton, ineens vrijgelaten werd in de ionosfeer om na te gaan wat effect dit zou geven als het om brandstof zou gaan.  Het zou hier gaan om de tweede van drie dergelijke testen, op verschillende hoogtes.

2003: lancering ISS Expedition Seven met Soyuz TMA-2, met Yuri Ivanovich Malenchenko en Edward Tsang ‘Ed’ Lu.  Na de fatale vlucht van Columbia bleven de shuttles aan de grond totdat een oplossing gevonden was.

2010: +Evry Léon Schatzman in Parijs, Frankrijk.  Frans wetenschapper  die wordt geprezen als ‘de vader van de moderne Franse astrofysica’.  (°16/09/1920, Neuilly-sur-Seine, Hauts-de-Seine (Frankrijk)).

2022: kijk even voor zonsopgang uit naar de zuidoostelijke horizon en tracht de Maan te ontwaren op minder dan 6° van de planeet Saturnus.

26 april:

1803: er wordt een heldere meteoor gemeld boven Frankrijk, en men vindt resten hiervan terug in Glos-la-Ferrière, in het departement Orne.  Deze vondst leidt Jean-Baptiste Biot tot de overtuiging dat meteorieten, de resten van meteoren, van buitenaardse oorsprong zijn.

1920: openbaar debat tussen Harlow Shapley en Heber Doust Curtis over de grootte van het heelal. Het resultaat wordt gepubliceerd in mei 1921 met de titel ‘The Scale of the Universe’ in het Bulletin of the National Research Council in de USA.  Shapley schat de Melkweg met een diameter van 300.000 lichtjaar, Curtis op hooguit 30.000 lichtjaar met de zon in de buurt van het centrum.

1933: °Arno Allan Penzias in München, Duitsland.  Amerikaans natuurkundige, radioastronoom en Nobelprijswinnaar Fysica in 1978.  Hij ontdekte, samen met Robert Woodrow Wilson, de cosmische microgolf achtergrondstraling, die aan de basis lag om de ‘Big Bang’ theorie  te ontwikkelen.

1957: eerste uitzending van ‘The Sky at Night’ door (sir) Patrick Alfred Caldwell Moore.  Dit programma zou elke maand, zonder uitzondering, op BBC worden gebracht door de BBC tot zijn dood op 09/12/2012.  Zelf een fervent astronoom maakte hij zijn eerste zonsverduistering mee in 1954.

1962: Ranger 4 slaat in op de maan, en wordt zo het eerste Amerikaanse object dat op een hemels object aankomt.

1962: de Kiel meteoriet valt in Schleswig-Holstein, in Duitsland en slaat een gat in het dak van een huis. Het blijkt om een L6 chondriet te gaan, één van de 11 die gevonden werden in dat gebied van Duitsland.

1977: °Samantha Cristoforetti in Milaan, Italië.  ESA-astronaute die in 2009 opgenomen werd als lid van de Europese astronautenkorps.  Maakte als Italiaans ruimtevaarder één ruimtemissie met Soyuz TMA-15M op 23 november 2014 naar het ISS waarbij ze de eerste Italiaanse vrouw in de ruimte werd.  Doordat de missie onverwacht langer duurde dan gepland werd ze op dat ogenblik recordhouder bij de vrouwen van langste verblijf in de ruimte, met 199 dagen.  Als alles volgens plan verloopt is de kans groot dat zij in 2022 terug de ruimte ingaat, ditmaal met de Crew Dragon vlucht SpaceX Crew 4 die één dezer dagen moet gelanceerd worden.

1993: lancering STS-55 Columbia voor onderzoek in het Spacelab.  Bevelhebber Steven Ray Nagel wordt bijgestaan door piloot Terence Thomas Henricks.  Missiespecialisten Jerry Lynn Ross, Charles Joseph Precourt en Bernard Anthony Harris Jr. worden geholpen door de ladingsspecialisten  zijn de Duitse Ulrich Hans Walter en Hans Wilhelm Schlegel.  Zij zouden terugkeren  op 06 mei.

2007: SOFIA, het Stratospheric Observatory For Infrared Astronomy,  een 2,5 m telescoop gemonteerd in een Boeing 747SP-vliegtuig, maakt zijn maiden flight.

27 april: 

1739: +Nicolas Sarrabat in Parijs, Frankrijk.  Frans wiskundige en wetenschapper.  Zijn interesse in de sterrenkunde werd opgemerkt toen hij een ongewone komeet, de komeet van 1729 met de grootste absolute helderheid bleek gezien te hebben met het blote oog.  Deze komeet zou opgevolgd worden door Jacques Cassini.  (°07/02/1698, Lyon, Metropole-de-Lyon (Frankrijk)).

1872: °Forest Moulton in La Roy, Michigan, USA.  Amerikaans wiskundige en astronoom die doceerde aan de universiteit van Chicago tussen 1898 en 1926.  Onder zijn studenten vinden we de namen van Edwin Hubble, William Duncan MacMillan en Walter Bartky.  (+07/12/1952, Wilmette, Illinois (USA)).

1923: °Jacques Berger in Grenoble, Isère, Frankrijk.  Kwam zich verstoppen in het ‘Institut d’Astrophysique’ in Parijs in december 1943, waar hij onder een valse identiteit begon te werken.  Zou in 1962 en 1963 met Zwicky samenwerken aan het ‘Californian Institute of Technology’ in Pasadena.

1931: +Guillaume Capus in Boulogne-sur-Seine, Hauts-de-Seine, Frankrijk.  Tussen 1893 en 1894 zou hij Pierre Jules César Jansen assisteren bij de vorming van het Observatoire du Mont Blanc, waarvan hij directeur zou worden.  Op 3 maart 1894 werd hij verrast door het slechte weer en had bevroren voeten, waarna hij een andere activiteit zocht. (°25/08/1857, Esch-sur-Alzette (Groot Hertogdom Luxemburg)).

1942: °Valery Vladimirovich Polyakov in Toela, Rusland.  Is sinds 1995 de recordhouder voor de langste vlucht in de ruimte, in het ruimtestation Mir, met 437 dagen en 18 uur.

1960: Frank Drake start het project OZMA, een afleiding van het Search for ExtraTerrestrial Intelligence (SETI).  Het doel is om met een grote antenne van 26 meter te zoeken naar radiosignalen uit de ruimte naar tekenen van leven in andere stergebieden, en vooral in de richting van Tau Ceti en Epsilon Eridani.

1970: lancering Apollo 13, door iedereen bekend door zijn goede afloop, nadat tijdens de heenreis naar de Maan een zuurstoftank ontploft en NASA er toch in slaagt om de drie astronauten heelhuids terug te brengen.

1980: Viking 2 landt op de planeet Mars.

1986: de komeet Halley komt het dichtst bij de aarde.

2015: op opnames die Alex Parker van het South West Research Institute, uit de Hubble Space Telescope archief onderzoekt, vindt hij een maantje bij de dwergplaneet (136472) Makemake.

2016: lancering van het Russische astrofysische observatorium Mikhailov Lomonosov.

2022: Venus glijdt voor ons op een afstand van 0.2° langs Jupiter.

28 april:

1774: °Francis Baily in Newburg, Berkshire, UK.  Brits astronoom en mede-oprichter van de ‘Royal Astronomical Society.  Ontdekt door Edmond Halley en bestudeerd door Baily herkennen de eclipswaarnemers de Baily-Beads, de laatste en eerste verlichte punten bij een zonsverduistering.  (+30/08/1844, Londen (UK)).

1928: °Eugène Merle Shoemaker in Los Angeles, Californië, USA.  Kometenjager en aspirant astronaut.  Mede-ontdekker van komeet Shoemaker-Levy en de planetoïden (8347) Lallaward, (9016) Hennymoore en (3554) Amun.

1957: °Léopold Eyharts in Biarritz, Pyrénées-Atlantiques, Frankrijk.  Lid van het ESA-astronautenkorps sedert 1998.  Eerste ruimtevlucht met Soyuz TM-27 op 29/01/1998 naar Mir.  Tweede vlucht met STS-122 Atlantis naar ISS om de Europese Columbus-module te koppelen, en STS-123 Endeavour om terug te keren.

2001: eerste ruimtetoerist Dennis Anthony Tito gaat met Soyuz TM-32 de ruimte in naar het ISS. Hij betaalt ongeveer 20 miljoen dollar voor dit uitstapje van 8 dagen.

2016: lancering van het Mikhailo Lomonosov astrofysisch observatorium.  Het werd genoemd naar de 18de eeuwse schrijver en wetenschapper.

2021: +Michael Collins in Naples, Florida, USA, commandomodulepiloot van Apollo 11 in 1969.  Hij zou tijdens de vlucht om de maan blijven draaien in afwachting van de terugkeer van zijn makkers, en dus nooit een voet zette op de maan. (°31/10/1930, Rome (Italië)).

29 april:

1869: °Georges Lecointe in Antwerpen, Antwerpen, België.  Belgisch astronoom die als kapitein van de Belgica voer.  Hij was onderbevelhebber van de Belgische Antarctische Expeditie van Adrien de Gerlache, de eerste expeditie die overwinterde op Antarctica.  Was ook één van de eerste leden van de Uurcommissie 31 van de IAU.  (+27/05/1929, Ukkel, Brussels Hoofdstedelijk Gewest (België)).

1914: °Charles Fehrenbach in Straatsburg, Frankrijk.  (+09/01/2008, Nîmes, Gard, (Frankrijk)).

1921: °Cornelis “Kees” de Jager in Den Burg, Texel, Nederland.  Bestudeerde de zon en zijn eclipsen. Naast zijn vele werk op astronomisch gebied, as hij ook nog jarenlang voorzitter van de Stichting Skepsis. Jarenlang zorgde hij voor een artikel in het Nederlandse astronomisch maandblad Zenit.  (+27/05/201, Den Burg, Texel (Nederland)).

1953: °Nikolaj Michailovich Boedarin in Kirya.  Zijn eerste ruimtevlucht was met STS-71 Atlantis naar Mir op 27 juni 1995.  Hij zou nog 2 vluchten maken waarmee hij 444 dagen ruimteverblijf kon optellen, en 8 ruimtewandelingen maakte.

2011: Peter Louwman wordt benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau.  Hij is vooral bekend om zijn zeer uitgebreide verzameling van antieke telescopen en andere optische instrumenten die hij startte in de jaren 60.  Zijn verzameling behoort tot de grootste particuliere verzamelingen ter wereld.

2020: een enorme stormcluster trekt over het zuiden van de USA en men detecteert de langste bliksem ooit gemeten met een lengte van 768 km, van de staten Texas, over Louisiana en Mississipi.  Daarmee wordt het eerdere record van 709 kilometer boven het zuiden van Brazilië gebroken in oktober 2018.

30 april:

463 BC:  de Griekse filosoof Posidonius beschrijft de aanwezigheid van een komeet tijdens een zonsverduistering.  Dit is één van de 4 eclipskometen die beschreven worden door M. G. Bigourdan in zijn ‘Eclipses de Soleil’ en teruggevonden in ‘Historical Eclipses and Earth Rotation’ van F.  Richard Stephenson.

59: Gaius Plinius Secundus beschrijft een zonsverduistering die geobserveerd werd in Italië en Armenië.

1987: +Marc Aaronson bij een ongeval bij de koepel van de Mayall Telescope in Kitt Peak, Los Angeles, Californië, USA.

1996: lancering van Bepposax (eerste naam ‘Satellite per Astronomica a raggi X’).  Na de dood van de Italiaanse natuurkundige Guiseppo Occhialini Beppo werd de satelliet herdoopt.  De satelliet zou in dienst blijven tot 30 april 2002, 3xlanger dan voorzien.

1997: Surveyor 3 zendt zijn eerste foto door vanop de maan.

2022: de laatste dagen van deze maand zien we de afstand tussen de planeten Venus en Jupiter afnemen tot een minimum in de ochtend van 01 mei.

22h28m: de maan is vandaag niet te zien want het is Nieuwe Maan.  In de zuidelijke Stille Oceaan schuift onze natuurlijke satelliet gedeeltelijk voor de zon langs en is er een gedeeltelijke zonsverduistering te volgen waarbij de inwoners van Zuid-Amerika deze gedeeltelijke zon zien ondergaan.

01 mei:

1185: russische kronieken beschrijven een zonsverduistering die in de avond plaatsvindt.

1949: Gerard Kuiper ontdekt Nereïd, één der manen van Neptunus.

1996: de komeet Hyakutake passeert op haar dichtste punt bij de zon.